Nú vantar bara ballettinn og borðspilið

Það er orðið langt um liðið síðan Þar sem Djöflaeyjan rís, eftir Einar Kárason rithöfund, kom fyrst fyrir sjónir íslenskra lesenda árið 1983. Á næstu árum litu svo Gulleyjan og Fyrirheitna landið dagsins ljós, seinni bækur þessa fádæma vinsæla þríleiks sem stundum er kallaður Eyjabækurnar. Nú stendur fyrir dyrum frumsýning á nýjum söngleik á Djöflaeyjunni í Þjóðleikhúsinu á laugardagskvöldið svo það leynir sér ekki hversu miklu ástfóstri þjóðin hefur tekið við þessar frábæru sögur af fólkinu í braggahverfinu.

Rithöfundurinn kippir sér þó ekki mikið upp við vinsældirnar en hann segir að söngleikurinn byggi reyndar á bæði Djöflaeyjunni og Gulleyjunni. „Ef vel er að gáð þá eru þær bækur í raun byggðar upp eins og ein skáldsaga. Allt sem byrjar í Djöflaeyjunni endar í Gulleyjunni.“

Vannýttir möguleikar

Einar segir að það sé erfitt að meta hvað það er sem varð til þess að þjóðin tók svo miklu ástfóstri við þessar bækur. „Í rauninni stend ég alveg á gati með það. Fólki getur varla hafa þótt þetta mjög leiðinlegt. Bækurnar hafa gengið vel og svo var sett upp leikrit á sínum tíma vestur í bæ á vegum Leikfélags Reykjavíkur sem var afar vinsælt og svo var það kvikmyndin sem Friðrik gerði og nú kemur þessi söngleikur. Ég fer að verða soldið beiskur og sár að það sé ekki enn þá kominn ballett.

Svo náttúrulega spyr maður sig af hverju sé ekki komið Djöflaeyjuspilið. Svona létt og skemmtilegt borðspil. Þú kastar teningi og lendir á reit og lendir á kenderíi með Badda og Grjóna og ert settur í steininn og þarft að bíða tvær umferðir. Þú lendir á öðrum reit og ferð í spátíma til Karólínu sem sér sjókort í spilunum og þá máttu fara áfram um tíu reiti. Þetta mundi algjörlega slá í gegn. Þannig að ég sé ekkert nema vannýtta möguleika.“

Húsin aukaatriði

Persónurnar í þessum sögum Einars virðast búa yfir þeim eiginleika að fólki finnst það kannast við það, þekkja það og sögurnar af því í gegnum sitt eigið líf, foreldra sinna og kunningja. Einar segir að vissulega geti þetta átt sinn þátt í vinsældum bókanna. „Það var að minnsta kosti eitthvað sem dró mig að þessari hugmynd og þessu söguefni. Mér fannst þetta rosalega spennandi þegar ég fór að velta því fyrir mér og varð reyndar alveg heltekinn af því. En það hefði vel verið hægt að klúðra því en einhvern veginn hefur þetta lánast og manni þykir náttúrulega óskaplega vænt um þetta. Á meðan ég var að skrifa þetta dreymdi mig þetta fólk alltaf á nóttunni en ég er nú hættur því.“

Bækur Einars eru í raun fyrstu sögurnar úr þessum söguheimi til þess að ná þessum vinsældum en hann bendir á að þetta hafi nú ekki verið fyrstu braggabækurnar. „Það höfðu komið áður bækur sem gerðust við þannig aðstæður en það getur verið að það sem höfði til fólksins hafi verið önnur sýn á þessa veröld. Menn höfðu verið uppteknir af hneykslun og viðbjóði gagnvart þeirri staðreynd að þessi braggahverfi skuli hafa verið til. En kannski var það bara af því að ég var af þeirri kynslóð að mér fannst meira spennandi að skoða allt áhugaverða fólkið. Það er alls staðar áhugavert fólk og það hefur ekkert að gera með það í hvernig húsum það býr.“

Flott lið

Einar segir að það sé nú ekki nema skemmtilegt að vera kominn með þessa vini sína í söngleik. „Ég upplifi það alveg frábærlega enda vissi ég strax að þetta væri í góðum höndum. Baltasar er hvatamaðurinn að þessu og á hugmyndina og svo er náttúrulega alveg einvalalið þarna í Þjóðleikhúsinu. Atli Rafn leikstýrir af mikilli snilld en svo er það músíkin. Maður á ekki að hrósa eigin verkum og ég á ekkert í músíkinni en það er Memfismafían sem á heiðurinn af henni og mér finnst hún alger snilld. Svo eru þarna flottir leikarar, sumir af mínum gömlu uppáhaldsleikurum eins og Eggert Þorleifsson og Guðrún Gísladóttir að leika gömlu hjónin og það er ekkert hægt að fá flottara lið en það. Þannig að þetta er í góðum höndum og ég farinn að hlakka til frumsýningarinnar á laugardagskvöldið.“

Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 1. september.