Einlægni heilans Frosti Logason skrifar 16. júní 2016 07:00 Mannsheilinn hefur lengi verið ókönnuð pláneta. Við erum búin að senda menn á tunglið og rannsaka Mars í bak og fyrir en höfum lítið sem ekkert veitt heilanum athygli. Nema núna á allra síðustu árum og áratug. Og þar hefur ýmislegt komið ljós. Taugavísindi sýna fram á órjúfanleg tengsl þessa margslungna líffæris við það sem við höfum hingað til kallað andlegt líf. Oft hef ég heyrt fullyrðingar á borð við þær að andlegur þroski sé einn mikilvægasti þáttur mannlegrar tilveru. Gott og vel hef ég sagt. Það kann vel að vera. Samt sem áður hef ég aldrei verið algerlega viss um hvað þetta fyrirbæri nákvæmlega er, andlegur þroski. Er hægt að staðsetja mismunandi þjóðþekktar persónur á einhvern andlegan skala? Hvar væri Sigmundur Davíð og hvar yrði Lars Lagerbäck á slíkum skala? Ekki verðar gerðar sérstakar tilraunir til þess að svara því í þessum pistli. En nýverið heyrði ég vitran mann lýsa skoðun sinni á þessum málum. Hann sagði: Að vera andlegur er að vera einlægur. Ég hugsaði þessa fullyrðingu í þaula og reyndi að finna á henni einhver göt. Það er skemmst frá því að segja að það hefur enn ekki tekist. Við sjáum fljótt að enginn verður sérstakur andlegur risi á því að vera óheiðarlegur eða falskur. Heilinn er flókið net af milljörðum taugafrumna. Misjöfn reynsla og upplifanir kveikja á ólíkum taugatengingum sem vekja upp ólíkar tilfinningar. Með öðrum orðum hafa taugafrumur ákveðna mótunarhæfni sem við höfum áhrif á með daglegum gjörðum okkar. Einlægnin örvar ákveðnar frumur og óheiðarleikinn aðrar. Svo er bara spurning: hvaða frumur vilt þú rækta? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Frosti Logason Mest lesið Rekin út fyrir að vera kennari Álfhildur Leifsdóttir Skoðun Það sem má alls ekki tala um... Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Börn laga ekki beinbrot Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir Skoðun Fimmtíu og sex Sigmar Guðmundsson Skoðun Slæm stjórnsýsla heilbrigðismála - dauðans alvara Markús Ingólfur Eiríksson Skoðun Niðurskurðurinn sem enginn bað um Halla Gunnarsdóttir Skoðun Er þetta sanngjarnt? Sigríður Clausen Skoðun Gervigreindin mun gjörbylta öllum samfélögum Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Ert þú áhorfandi ofbeldis? Carmen Maja Valencia Skoðun Það er dýrt að reka ríkissjóð alltaf á yfirdrætti Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Mannsheilinn hefur lengi verið ókönnuð pláneta. Við erum búin að senda menn á tunglið og rannsaka Mars í bak og fyrir en höfum lítið sem ekkert veitt heilanum athygli. Nema núna á allra síðustu árum og áratug. Og þar hefur ýmislegt komið ljós. Taugavísindi sýna fram á órjúfanleg tengsl þessa margslungna líffæris við það sem við höfum hingað til kallað andlegt líf. Oft hef ég heyrt fullyrðingar á borð við þær að andlegur þroski sé einn mikilvægasti þáttur mannlegrar tilveru. Gott og vel hef ég sagt. Það kann vel að vera. Samt sem áður hef ég aldrei verið algerlega viss um hvað þetta fyrirbæri nákvæmlega er, andlegur þroski. Er hægt að staðsetja mismunandi þjóðþekktar persónur á einhvern andlegan skala? Hvar væri Sigmundur Davíð og hvar yrði Lars Lagerbäck á slíkum skala? Ekki verðar gerðar sérstakar tilraunir til þess að svara því í þessum pistli. En nýverið heyrði ég vitran mann lýsa skoðun sinni á þessum málum. Hann sagði: Að vera andlegur er að vera einlægur. Ég hugsaði þessa fullyrðingu í þaula og reyndi að finna á henni einhver göt. Það er skemmst frá því að segja að það hefur enn ekki tekist. Við sjáum fljótt að enginn verður sérstakur andlegur risi á því að vera óheiðarlegur eða falskur. Heilinn er flókið net af milljörðum taugafrumna. Misjöfn reynsla og upplifanir kveikja á ólíkum taugatengingum sem vekja upp ólíkar tilfinningar. Með öðrum orðum hafa taugafrumur ákveðna mótunarhæfni sem við höfum áhrif á með daglegum gjörðum okkar. Einlægnin örvar ákveðnar frumur og óheiðarleikinn aðrar. Svo er bara spurning: hvaða frumur vilt þú rækta?