Ábending í Guðmundar- og Geirfinnsmáli ekki glæný Snærós Sindradóttir skrifar 16. júní 2016 07:00 Þessi mynd birtist á forsíðu Vísis 14. janúar 1980. Mynd/Bragi Guðmundsson Ábending til lögreglu um hvarf Guðmundar Einarssonar barst á allra síðustu árum en kom ekki til skoðunar fyrr en endurupptökunefnd fékk ábendinguna í hendur fyrir skömmu. Tveir menn voru handteknir á mánudagsmorgun og yfirheyrðir af lögreglu vegna málsins en Guðmundur Einarsson hvarf þann 26. janúar 1974. Þeir hafa báðir komið við sögu lögreglu áður og hlotið refsidóma. Mönnunum var sleppt að lokinni yfirheyrslu. Morgunblaðið greindi fyrst frá málinu. „Þetta mál lýtur að ábendingu sem barst upphaflega til lögreglu, þaðan til setts ríkissaksóknara sem kemur henni svo á framfæri við endurupptökunefnd. Við í nefndinni óskuðum í kjölfarið eftir því við settan ríkissaksóknara að hann myndi hlutast til um rannsókn á þessari ábendingu. Síðan er það lögreglan að sjálfsögðu sem afgreiðir það hvernig þeir standa að rannsókninni,“ segir Björn L. Bergsson, formaður endurupptökunefndar vegna Guðmundar- og Geirfinnsmálsins. Guðmundur Einarsson var átján ára gamall þegar hann fór með tveimur félögum sínum á ball í Alþýðuhúsinu í Hafnarfirði laugardagskvöldið 26. janúar 1974. Hann varð viðskila við vini sína í lok dansleiksins en sjónarvottur segist hafa séð Guðmund gangandi skammt frá. Síðan hefur ekkert til hans spurst. Björgunarsveitir og lögregla leituðu Guðmundar um nokkra hríð þar til ákveðið var að hætta leit. Næstum tveimur árum síðar, upp úr miðjum desember 1975, voru Erla Bolladóttir og Sævar Ciesielski í gæsluvarðhaldi hjá lögreglunni vegna póstsvikamáls. Í langri yfirheyrslu 20. desember það sama ár er Erla spurð hvort eitthvað sé hæft í þeim sögusögnum sem lögreglu hafi borist til eyrna, að Sævar hafi verið viðriðinn hvarfið á Guðmundi. Vitnisburður Erlu leiðir til handtöku Kristjáns Viðars Viðarssonar og Tryggva Rúnars Leifssonar. Sævar og Tryggvi Rúnar játuðu fljótlega aðild sína að dauða Guðmundar. Þeir drógu játningarnar til baka í byrjun 1977 en voru samt dæmdir ábyrgir fyrir dauða Guðmundar. Um áratugaskeið hafa mennirnir og fjölskyldur þeirra barist fyrir því að nafn þeirra verði hreinsað. Endurupptökunefnd hefur málið til skoðunar en starfshópur um Guðmundar- og Geirfinnsmálin komst að þeirri niðurstöðu að framburður sakborninganna sex hefði ýmist verið óáreiðanlegur eða falskur, meðal annars vegna ómannúðlegar meðferðar og langrar einangrunarvistar. Dóttir Tryggva Rúnars, Kristín Anna Tryggvadóttir, hafði ekki fengið nýjar upplýsingar um málið þegar frétt Morgunblaðsins var birt í gærmorgun. Hún segir málið mjakast hægt en mjakast þó. „Í raun og veru er það sjúklega leiðinlegt að einhver hafi þurft að burðast með þetta í öll þessi ár. Það er einhver þarna úti sem veit betur eða veit meira en við. Það getur ekki verið auðvelt fyrir heilvita manneskju að burðast með svona upplýsingar, hvort sem hún veit eitthvað í málinu eða er gerandi í málinu. Það hlýtur að vera mannskemmandi.“Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu 16. júní.vísir/gva Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Innlent Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ Innlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Innlent Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Innlent Fleiri fréttir Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík Sjá meira
Ábending til lögreglu um hvarf Guðmundar Einarssonar barst á allra síðustu árum en kom ekki til skoðunar fyrr en endurupptökunefnd fékk ábendinguna í hendur fyrir skömmu. Tveir menn voru handteknir á mánudagsmorgun og yfirheyrðir af lögreglu vegna málsins en Guðmundur Einarsson hvarf þann 26. janúar 1974. Þeir hafa báðir komið við sögu lögreglu áður og hlotið refsidóma. Mönnunum var sleppt að lokinni yfirheyrslu. Morgunblaðið greindi fyrst frá málinu. „Þetta mál lýtur að ábendingu sem barst upphaflega til lögreglu, þaðan til setts ríkissaksóknara sem kemur henni svo á framfæri við endurupptökunefnd. Við í nefndinni óskuðum í kjölfarið eftir því við settan ríkissaksóknara að hann myndi hlutast til um rannsókn á þessari ábendingu. Síðan er það lögreglan að sjálfsögðu sem afgreiðir það hvernig þeir standa að rannsókninni,“ segir Björn L. Bergsson, formaður endurupptökunefndar vegna Guðmundar- og Geirfinnsmálsins. Guðmundur Einarsson var átján ára gamall þegar hann fór með tveimur félögum sínum á ball í Alþýðuhúsinu í Hafnarfirði laugardagskvöldið 26. janúar 1974. Hann varð viðskila við vini sína í lok dansleiksins en sjónarvottur segist hafa séð Guðmund gangandi skammt frá. Síðan hefur ekkert til hans spurst. Björgunarsveitir og lögregla leituðu Guðmundar um nokkra hríð þar til ákveðið var að hætta leit. Næstum tveimur árum síðar, upp úr miðjum desember 1975, voru Erla Bolladóttir og Sævar Ciesielski í gæsluvarðhaldi hjá lögreglunni vegna póstsvikamáls. Í langri yfirheyrslu 20. desember það sama ár er Erla spurð hvort eitthvað sé hæft í þeim sögusögnum sem lögreglu hafi borist til eyrna, að Sævar hafi verið viðriðinn hvarfið á Guðmundi. Vitnisburður Erlu leiðir til handtöku Kristjáns Viðars Viðarssonar og Tryggva Rúnars Leifssonar. Sævar og Tryggvi Rúnar játuðu fljótlega aðild sína að dauða Guðmundar. Þeir drógu játningarnar til baka í byrjun 1977 en voru samt dæmdir ábyrgir fyrir dauða Guðmundar. Um áratugaskeið hafa mennirnir og fjölskyldur þeirra barist fyrir því að nafn þeirra verði hreinsað. Endurupptökunefnd hefur málið til skoðunar en starfshópur um Guðmundar- og Geirfinnsmálin komst að þeirri niðurstöðu að framburður sakborninganna sex hefði ýmist verið óáreiðanlegur eða falskur, meðal annars vegna ómannúðlegar meðferðar og langrar einangrunarvistar. Dóttir Tryggva Rúnars, Kristín Anna Tryggvadóttir, hafði ekki fengið nýjar upplýsingar um málið þegar frétt Morgunblaðsins var birt í gærmorgun. Hún segir málið mjakast hægt en mjakast þó. „Í raun og veru er það sjúklega leiðinlegt að einhver hafi þurft að burðast með þetta í öll þessi ár. Það er einhver þarna úti sem veit betur eða veit meira en við. Það getur ekki verið auðvelt fyrir heilvita manneskju að burðast með svona upplýsingar, hvort sem hún veit eitthvað í málinu eða er gerandi í málinu. Það hlýtur að vera mannskemmandi.“Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu 16. júní.vísir/gva
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Innlent Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ Innlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Innlent Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Innlent Fleiri fréttir Straumar valda álagi á varnargarða og staðan viðkvæm Byggt og byggt á Suðurlandi og það þarf að byggja enn meira KÍ segir ummæli Ingu Rúnar „rannsóknarefni“ „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Bein útsending: Hvar eru umhverfis- og loftslagsmálin í kosningabaráttunni? Kennarasambandið sýni kennurum „alvarlega lítilsvirðingu“ Spennandi og sögulegar kosningar: Fjórir flokkar berjast fyrir lífi sínu í fallbaráttu „Dapurlegt“ útspil kennara og opnun Bláa lónsins Sigmundur fjarverandi allar atkvæðagreiðslur Styrkja möstrin með möl eftir góða vinnu í nótt Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Braut rúðu í lögreglubíl Stöðugt gos og engir skjálftar „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík Sjá meira