Lofar grískri endurreisn Guðsteinn Bjarnason skrifar 24. janúar 2015 11:00 Alexis Tsipras á fjölmennum kosningafundi Vísir/aP Leiðtogar Evrópusambandsins hafa margir hverjir verið uggandi vegna þingkosninganna í Grikklandi á morgun. Sigurstranglegasti flokkurinn hefur statt og stöðugt heitið grísku þjóðinni því að sætta sig ekki lengur við þrýsting frá Evrópusambandinu, heldur knýja fram niðurfellingu ríkisskulda og hverfa af braut hinna ströngu aðhaldsaðgerða. „Aðhaldsaðgerðirnar í Grikklandi hafa mistekist,“ sagði Alexis Tsipras, leiðtogi SYRIZA, í blaðagrein nú í vikunni. „Þær hafa lamað efnahagslífið og skilið stóran hluta vinnuaflsins eftir án atvinnu. Þetta er mannúðarvandi.“ Hann segir óhjákvæmilegt að breyta þessu, semja upp á nýtt um hinar íþyngjandi skuldir gríska ríkissjóðsins og fá að minnsta kosti þriðjung þeirra felldan niður.Dræm viðbrögð Viðbrögðin frá Evrópusambandinu hafa verið dræm. Skilaboðin þaðan hafa öll verið á eina lund: skuldir séu skuldir og því verði ekki breytt. „Það verður erfitt fyrir okkur að gefa eftir skuldir eða bjóða skuldbreytingar á þessu stigi,“ sagði til dæmis Alexander Stubb, forsætisráðherra Finnlands, fyrir fáum dögum. Angela Merkel Þýskalandskanslari hefur meira að segja léð máls á því, sem hún áður hefur sagt óhugsandi, að Grikklandi verði vísað úr evrusamstarfinu komist SYRIZA til valda og reyni að standa við kosningaloforðin. Aðstoðarmaður hennar ítrekaði þó strax eftir að þessi ummæli féllu að þýska stjórnin hefði alls ekki skipt um stefnu: Enn væri stefnt að því að Grikkland yrði áfram meðal evruríkja. Þá hefur núverandi stjórn Nýs lýðræðis og PASOK sagt loforð SYRIZA-flokksins fráleit og innistæðulaus með öllu. Grikkir geti ekki komist hjá því að greiða skuldir sínar og það verði bara til þess að auka á tjónið að fara að róta í því, sem þegar er búið að semja um. Evangelos Venizelos aðstoðarforsætisráðherra hefur sagt Tsipras lofa fólki töfrabrögðum: „Tsipras lofar paradís á jörðu án fórna, afturhvarfi til velmegunar með einhverjum töfrabrögðum, eins og hann væri Harry Potter.“Vill halda í evruna Þess ber þó að geta að Tsipras hefur þrátt fyrir allt viljað halda í evruna, rétt eins og langflestir Grikkir. Samkvæmt skoðanakönnunum segjast nærri 75 prósent Grikkja vilja hafa evruna áfram. Hann vill hins vegar fá leiðtoga Evrópusambandsins í lið með sér við að gera breytingar. „Þar sem aðhaldsaðgerðirnar hafa valdið ofurskuldum í Evrópuríkjum, þá viljum við nú efna til evrópskrar skuldaráðstefnu, sem mun efla hagvöxt í Evrópu til muna,“ sagði Tsipras til dæmis í blaðagrein sinni í vikunni. Eitt af því sem Tsipras hefur kallað eftir er að Seðlabanki Evrópusambandsins hefji stórfellda innspýtingu fjármagns til aðildarríkjanna. Þessi ósk hans rættist nú á fimmtudaginn, þegar Mario Draghi, seðlabankastjóri ESB, skýrði frá því að milljarðatugum evra yrði varið til þess mánaðarlega að kaupa ríkisskuldabréf og önnur áhættusamari verðbréf í aðildarríkjunum.Fær fimmtíu þingsæti aukreitis Samkvæmt skoðanakönnunum getur SYRIZA reiknað með því að fá 35 prósent atkvæða, eða jafnvel meira. Hægriflokkurinn Nýtt lýðræði, sem síðan 2012 hefur verið í forystu samsteypustjórnar með gamla sósíalistaflokknum PASOK, nær ekki 30 prósentum atkvæða, ef talning upp úr kjörkössunum verður á sömu nótum og skoðanakannanir benda til. Kosningalög í Grikklandi eru þannig að sá flokkur, sem flest atkvæði fær, nýtur þess sérstaklega við úthlutun þingsæta. Eftir að búið er að úthluta 250 af 300 sætum á þinginu fær atkvæðaflesti flokkurinn þau 50 sem eftir standa til þess að tryggja að hann eigi auðveldara með að mynda meirihlutastjórn. Þannig að jafnvel þótt ekki muni nema prósentubroti á SYRIZA og Nýju lýðræði þegar úrslitin liggja fyrir, þá fær sá flokkur sem stendur betur ótvírætt forskot til stjórnarmyndunar. Þessi regla gerir það að verkum að 35 prósent atkvæða myndu skila SYRIZA 144 þingsætum á 300 manna þjóðþingi Grikklands.Andstæðir pólar le pen segist fagna sigri Tsipras, þótt hann sé vinstra megin Í evrópskum fjölmiðlum hefur SYRIZA einatt verið kallaður popúlistaflokkur, flokkur sem stundar lýðskrum eða lýðdekur, og þar settur í hóp með mismunandi öfgakenndum þjóðernisflokkum sem flestir eru á hægri vængnum frekar en þeim vinstri. Þetta eru flokkar á borð við Þjóðernisfylkingu Le Pen í Frakklandi, Svíþjóðardemókrata í Svíþjóð, Flokk sannra Finna í Finnlandi, Frelsisflokkinn í Hollandi, Norðurbandalagið á Ítalíu og Danska þjóðarflokkinn í Danmörku, svo nokkrir séu nefndir. Í Frakklandi hefur Marine Le Pen lýst yfir eindregnum stuðningi við SYRIZA, jafnvel þótt sjálf sé hún langt til hægri á hinu pólitíska litrófi: „Þetta gerir mig ekkert að herskáum öfgavinstrimanni,“ sagði hún í viðtali við franska dagblaðið Le Monde nú í vikunni. „Við erum ekki sammála allri stefnuskrá þeirra, sérstaklega ekki því sem lýtur að innflytjendamálum, en við yrðum himinlifandi ef þeir sigra.“ Það sem hún segist eiga sameiginlegt með SYRIZA er andstaðan við Evrópusambandið, eða það sem hún kallar „alræðishyggju Evrópusambandsins og bandamanna þess á fjármálamörkuðunum“. SYRIZA horfir samt öðruvísi á málið. Leiðtogi flokksins, Alexis Tsipras, hefur tekið skýrt fram að hann vilji alls ekki að Grikkland hætti að nota evruna.Hann segir hins vegar að aðhaldsaðgerðirnar séu að ganga af lýðræðinu í Evrópu dauðu: „Ef öflum framfara og lýðræðis tekst ekki að breyta Evrópu, þá verða það Marine Le Pen og bandamenn hennar yst á hægri vængnum sem breyta henni fyrir okkur.“ Grikkland Mest lesið Segist afhjúpa sannleikann í „tengdamömmumálinu“ Innlent Kominn tími til að rapparar og áhrifavaldar axli ábyrgð Innlent Lýsa eftir Svövu Lydiu Innlent Björguðu dreng úr gjótu Innlent Stjórnarandstaðan gekk á dyr: Tekist á um þingskjalið í beinni Innlent Aflýstu blaðamannafundi skyndilega Erlent „Það eru ekki skattahækkanir“ Innlent Ber ekki ábyrgð á tjóni stuðningsfulltrúa sem nemandi beitti ofbeldi Innlent Allir og amma þeirra keppast um að skilgreina „woke“ Innlent Friðrik Ólafsson er látinn Innlent Fleiri fréttir Kvikugangur frá Krýsuvík gæti náð inn í Heiðmörk Tvímennir fangaklefar og frekara húsnæði til skoðunar til að leysa plássleysi Blés til skyndifundar vegna innflutnings gerviópíóða Stjórnarandstaðan gekk á dyr: Tekist á um þingskjalið í beinni Blóðbað, þingmenn ganga á dyr og ógnin við Reykjavík Forsetahjónin á leið til Noregs Lýsa eftir Svövu Lydiu Kristrún ein í framboði til formanns Bæjarstjóri og bæjarfulltrúi saka hvor aðra um brot á siðareglum „Það eru ekki skattahækkanir“ Hvalfjarðargöng lokuð vegna bilaðs bíls Áfrýja og stofna félag um réttinn til að mótmæla Munu ekki hlaupa síðustu metrana í Geirsgötu fyrr en 2026 Allir og amma þeirra keppast um að skilgreina „woke“ Borgarfulltrúi Pírata í veikindaleyfi Óvenjumargir sem sæta gæsluvarðhaldi í fangelsum landsins Ber ekki ábyrgð á tjóni stuðningsfulltrúa sem nemandi beitti ofbeldi Óbólusettir ættu að huga að sinni stöðu fyrir ferðalög „Sá merkasti sem ég hef nokkurn tímann kynnst“ Rauðir markaðir og yfirfull fangelsi Dæla tölvupóstum á ráðherra Segir stjórn sósíalista ræða „pólitískar hreinsanir“ fyrir flokksþing Segist afhjúpa sannleikann í „tengdamömmumálinu“ Bændur fá bætur fyrir hörmungasumarið í fyrra Björguðu dreng úr gjótu Kominn tími til að rapparar og áhrifavaldar axli ábyrgð Friðrik Ólafsson er látinn Órói mældist við Torfajökul Oddviti ætlar ekki að hætta sem formaður Veiðifélags Þjórsár Sagði Sólveigu Önnu tala eins og Trump: „Horfðu í spegil!“ Sjá meira
Leiðtogar Evrópusambandsins hafa margir hverjir verið uggandi vegna þingkosninganna í Grikklandi á morgun. Sigurstranglegasti flokkurinn hefur statt og stöðugt heitið grísku þjóðinni því að sætta sig ekki lengur við þrýsting frá Evrópusambandinu, heldur knýja fram niðurfellingu ríkisskulda og hverfa af braut hinna ströngu aðhaldsaðgerða. „Aðhaldsaðgerðirnar í Grikklandi hafa mistekist,“ sagði Alexis Tsipras, leiðtogi SYRIZA, í blaðagrein nú í vikunni. „Þær hafa lamað efnahagslífið og skilið stóran hluta vinnuaflsins eftir án atvinnu. Þetta er mannúðarvandi.“ Hann segir óhjákvæmilegt að breyta þessu, semja upp á nýtt um hinar íþyngjandi skuldir gríska ríkissjóðsins og fá að minnsta kosti þriðjung þeirra felldan niður.Dræm viðbrögð Viðbrögðin frá Evrópusambandinu hafa verið dræm. Skilaboðin þaðan hafa öll verið á eina lund: skuldir séu skuldir og því verði ekki breytt. „Það verður erfitt fyrir okkur að gefa eftir skuldir eða bjóða skuldbreytingar á þessu stigi,“ sagði til dæmis Alexander Stubb, forsætisráðherra Finnlands, fyrir fáum dögum. Angela Merkel Þýskalandskanslari hefur meira að segja léð máls á því, sem hún áður hefur sagt óhugsandi, að Grikklandi verði vísað úr evrusamstarfinu komist SYRIZA til valda og reyni að standa við kosningaloforðin. Aðstoðarmaður hennar ítrekaði þó strax eftir að þessi ummæli féllu að þýska stjórnin hefði alls ekki skipt um stefnu: Enn væri stefnt að því að Grikkland yrði áfram meðal evruríkja. Þá hefur núverandi stjórn Nýs lýðræðis og PASOK sagt loforð SYRIZA-flokksins fráleit og innistæðulaus með öllu. Grikkir geti ekki komist hjá því að greiða skuldir sínar og það verði bara til þess að auka á tjónið að fara að róta í því, sem þegar er búið að semja um. Evangelos Venizelos aðstoðarforsætisráðherra hefur sagt Tsipras lofa fólki töfrabrögðum: „Tsipras lofar paradís á jörðu án fórna, afturhvarfi til velmegunar með einhverjum töfrabrögðum, eins og hann væri Harry Potter.“Vill halda í evruna Þess ber þó að geta að Tsipras hefur þrátt fyrir allt viljað halda í evruna, rétt eins og langflestir Grikkir. Samkvæmt skoðanakönnunum segjast nærri 75 prósent Grikkja vilja hafa evruna áfram. Hann vill hins vegar fá leiðtoga Evrópusambandsins í lið með sér við að gera breytingar. „Þar sem aðhaldsaðgerðirnar hafa valdið ofurskuldum í Evrópuríkjum, þá viljum við nú efna til evrópskrar skuldaráðstefnu, sem mun efla hagvöxt í Evrópu til muna,“ sagði Tsipras til dæmis í blaðagrein sinni í vikunni. Eitt af því sem Tsipras hefur kallað eftir er að Seðlabanki Evrópusambandsins hefji stórfellda innspýtingu fjármagns til aðildarríkjanna. Þessi ósk hans rættist nú á fimmtudaginn, þegar Mario Draghi, seðlabankastjóri ESB, skýrði frá því að milljarðatugum evra yrði varið til þess mánaðarlega að kaupa ríkisskuldabréf og önnur áhættusamari verðbréf í aðildarríkjunum.Fær fimmtíu þingsæti aukreitis Samkvæmt skoðanakönnunum getur SYRIZA reiknað með því að fá 35 prósent atkvæða, eða jafnvel meira. Hægriflokkurinn Nýtt lýðræði, sem síðan 2012 hefur verið í forystu samsteypustjórnar með gamla sósíalistaflokknum PASOK, nær ekki 30 prósentum atkvæða, ef talning upp úr kjörkössunum verður á sömu nótum og skoðanakannanir benda til. Kosningalög í Grikklandi eru þannig að sá flokkur, sem flest atkvæði fær, nýtur þess sérstaklega við úthlutun þingsæta. Eftir að búið er að úthluta 250 af 300 sætum á þinginu fær atkvæðaflesti flokkurinn þau 50 sem eftir standa til þess að tryggja að hann eigi auðveldara með að mynda meirihlutastjórn. Þannig að jafnvel þótt ekki muni nema prósentubroti á SYRIZA og Nýju lýðræði þegar úrslitin liggja fyrir, þá fær sá flokkur sem stendur betur ótvírætt forskot til stjórnarmyndunar. Þessi regla gerir það að verkum að 35 prósent atkvæða myndu skila SYRIZA 144 þingsætum á 300 manna þjóðþingi Grikklands.Andstæðir pólar le pen segist fagna sigri Tsipras, þótt hann sé vinstra megin Í evrópskum fjölmiðlum hefur SYRIZA einatt verið kallaður popúlistaflokkur, flokkur sem stundar lýðskrum eða lýðdekur, og þar settur í hóp með mismunandi öfgakenndum þjóðernisflokkum sem flestir eru á hægri vængnum frekar en þeim vinstri. Þetta eru flokkar á borð við Þjóðernisfylkingu Le Pen í Frakklandi, Svíþjóðardemókrata í Svíþjóð, Flokk sannra Finna í Finnlandi, Frelsisflokkinn í Hollandi, Norðurbandalagið á Ítalíu og Danska þjóðarflokkinn í Danmörku, svo nokkrir séu nefndir. Í Frakklandi hefur Marine Le Pen lýst yfir eindregnum stuðningi við SYRIZA, jafnvel þótt sjálf sé hún langt til hægri á hinu pólitíska litrófi: „Þetta gerir mig ekkert að herskáum öfgavinstrimanni,“ sagði hún í viðtali við franska dagblaðið Le Monde nú í vikunni. „Við erum ekki sammála allri stefnuskrá þeirra, sérstaklega ekki því sem lýtur að innflytjendamálum, en við yrðum himinlifandi ef þeir sigra.“ Það sem hún segist eiga sameiginlegt með SYRIZA er andstaðan við Evrópusambandið, eða það sem hún kallar „alræðishyggju Evrópusambandsins og bandamanna þess á fjármálamörkuðunum“. SYRIZA horfir samt öðruvísi á málið. Leiðtogi flokksins, Alexis Tsipras, hefur tekið skýrt fram að hann vilji alls ekki að Grikkland hætti að nota evruna.Hann segir hins vegar að aðhaldsaðgerðirnar séu að ganga af lýðræðinu í Evrópu dauðu: „Ef öflum framfara og lýðræðis tekst ekki að breyta Evrópu, þá verða það Marine Le Pen og bandamenn hennar yst á hægri vængnum sem breyta henni fyrir okkur.“
Grikkland Mest lesið Segist afhjúpa sannleikann í „tengdamömmumálinu“ Innlent Kominn tími til að rapparar og áhrifavaldar axli ábyrgð Innlent Lýsa eftir Svövu Lydiu Innlent Björguðu dreng úr gjótu Innlent Stjórnarandstaðan gekk á dyr: Tekist á um þingskjalið í beinni Innlent Aflýstu blaðamannafundi skyndilega Erlent „Það eru ekki skattahækkanir“ Innlent Ber ekki ábyrgð á tjóni stuðningsfulltrúa sem nemandi beitti ofbeldi Innlent Allir og amma þeirra keppast um að skilgreina „woke“ Innlent Friðrik Ólafsson er látinn Innlent Fleiri fréttir Kvikugangur frá Krýsuvík gæti náð inn í Heiðmörk Tvímennir fangaklefar og frekara húsnæði til skoðunar til að leysa plássleysi Blés til skyndifundar vegna innflutnings gerviópíóða Stjórnarandstaðan gekk á dyr: Tekist á um þingskjalið í beinni Blóðbað, þingmenn ganga á dyr og ógnin við Reykjavík Forsetahjónin á leið til Noregs Lýsa eftir Svövu Lydiu Kristrún ein í framboði til formanns Bæjarstjóri og bæjarfulltrúi saka hvor aðra um brot á siðareglum „Það eru ekki skattahækkanir“ Hvalfjarðargöng lokuð vegna bilaðs bíls Áfrýja og stofna félag um réttinn til að mótmæla Munu ekki hlaupa síðustu metrana í Geirsgötu fyrr en 2026 Allir og amma þeirra keppast um að skilgreina „woke“ Borgarfulltrúi Pírata í veikindaleyfi Óvenjumargir sem sæta gæsluvarðhaldi í fangelsum landsins Ber ekki ábyrgð á tjóni stuðningsfulltrúa sem nemandi beitti ofbeldi Óbólusettir ættu að huga að sinni stöðu fyrir ferðalög „Sá merkasti sem ég hef nokkurn tímann kynnst“ Rauðir markaðir og yfirfull fangelsi Dæla tölvupóstum á ráðherra Segir stjórn sósíalista ræða „pólitískar hreinsanir“ fyrir flokksþing Segist afhjúpa sannleikann í „tengdamömmumálinu“ Bændur fá bætur fyrir hörmungasumarið í fyrra Björguðu dreng úr gjótu Kominn tími til að rapparar og áhrifavaldar axli ábyrgð Friðrik Ólafsson er látinn Órói mældist við Torfajökul Oddviti ætlar ekki að hætta sem formaður Veiðifélags Þjórsár Sagði Sólveigu Önnu tala eins og Trump: „Horfðu í spegil!“ Sjá meira