Sjálfala bankakerfi hamlar uppbyggingu Skjóðan skrifar 21. janúar 2015 13:00 Vísir Það vakti athygli á dögunum, skömmu eftir að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands lækkaði stýrivexti bankans sem notaðir eru á innlán viðskiptabanka í Seðlabankanum, að Arion banki skyldi tilkynna hækkun á nafnvöxtum verðtryggðra útlána. Hækkunin nam hálfu prósentustigi sem er á bilinu 11-13 prósenta hækkun. Innlánsvextir hækkuðu ekki og því jók bankinn vaxtamun sinn. Íslenskir bankar hafa lengi legið undir ámæli fyrir að selja þjónustu sína dýrt. Vaxtamunur er mun hærri en þekkist í nágrannalöndum og raunvextir hafa um árabil verið margfaldir þegar borið er saman við önnur lönd í okkar heimshluta. Við þetta bætist að bankarnir hafa á undanförnum árum og misserum stórhækkað þjónustugjöld sín auk þess sem dregið hefur verið úr þjónustu og útibúum fækkað. Fjármagnskostnaður íslenskra fyrirtækja er margfaldur þegar horft er til alþjóðlegs samanburðar. Þetta dregur úr samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja og íslenska hagkerfisins í heild. Hár fjármagnskostnaður stendur í vegi fyrir nauðsynlegum fjárfestingum og uppbyggingu. Fyrir vikið nær íslenskt atvinnulíf ekki að skapa nægilega mörg störf. Alkunna er að atvinnuleysi hér á landi er dulbúið með ýmsum hætti. Opinberar atvinnuleysistölur segja aðeins hluta sögunnar. Fjöldi Íslendinga hefur á undanförnum árum horfið af vinnumarkaði. Margir hafa flutt úr landi en aðrir hafa hrökklast af atvinnuleysisbótum yfir á forsjá sveitarfélaga. Þúsundir eru skráðir öryrkjar. Ónóg fjárfesting og vanmáttug atvinnusköpun skýrir þessa þróun að hluta. Ríki og sveitarfélög verða af skatttekjum og lenda í miklum útgjöldum vegna stækkandi hóps fólks á besta aldri sem virðist ekki eiga afturkvæmt á vinnumarkað. Stór hluti vandans stafar af skorti á samkeppni á íslenskum bankamarkaði. Gjaldeyrishöft loka íslenska hagkerfið af og inni í þessu lokaða hagkerfi er svo bankakerfi, sem er svo þungt á fóðrum að ekki duga því minna en margfaldir útlánsvextir á við önnur lönd. Engir erlendir bankar starfa hér á landi og varla er breytinga á því að vænta á meðan hér er í notkun minnsti gjaldmiðill í heimi. Verðtrygging á að tryggja lánveitendum að útlán þeirra beri ávallt jákvæða raunvexti. Í verðtryggingu felst gríðarlegt öryggi fyrir lánveitendur sem ætti að endurspeglast í mjög lágum nafnvöxtum. Það skýtur því skökku við að nafnvextir verðtryggðra lána skuli hækkaðir þegar verðbólga kemst loks niður fyrir verðbólgumarkmið Seðlabankans. Voru vextirnir þó fyrir talsvert hærri en óverðtryggðir vextir í nágrannalöndum Íslands. Vextir og þjónustugjöld íslenskra banka eru kennslubókardæmi um bankakerfi sem líður fyrir skort á samkeppni. Þar sem bankar ganga sjálfala og ákveða vexti að vild ríkir fákeppni.Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi. Skjóðan Mest lesið Þrír virkir leitendur fyrir hvern leigusamning Viðskipti innlent Gúrkusalatið ekki eina ástæða gúrkuskortsins Viðskipti innlent Þróun á húsnæðismarkaði ólíkleg til að breytast Viðskipti innlent Alvarleg vanskil aukist töluvert Viðskipti innlent Gúrkan hækkað um þúsund krónur Viðskipti innlent ReebokFitness skiptir um nafn Viðskipti innlent Laus störf þrjú prósent á öðrum ársfjórðungi Viðskipti innlent Fá 34 milljóna sekt vegna vanskila á losunarheimildum Viðskipti innlent Hörð peningastefna ekki komið heimilum í vandræði Viðskipti innlent Hefur trú á að verðbólgumarkmið náist Viðskipti innlent Fleiri fréttir Þróun á húsnæðismarkaði ólíkleg til að breytast Laus störf þrjú prósent á öðrum ársfjórðungi Þrír virkir leitendur fyrir hvern leigusamning Gúrkusalatið ekki eina ástæða gúrkuskortsins Hefur trú á að verðbólgumarkmið náist Fá 34 milljóna sekt vegna vanskila á losunarheimildum Alvarleg vanskil aukist töluvert Samið við þrjá um umsjón útboðs á hlutum ríkisins í Íslandsbanka Gúrkan hækkað um þúsund krónur Íbúðaverð hækkað um ellefu prósent ReebokFitness skiptir um nafn Sesselía yfirgefur Vodafone Hörð peningastefna ekki komið heimilum í vandræði Fljúga til Álaborgar næsta sumar Hefði ekki í „blautustu, villtustu draumum“ órað fyrir óbreyttum stýrivöxtum Bein útsending: Peningastefnunefnd rökstyður stýrivaxtaákvörðun Segir jafn galið að birta lista yfir tekjur bótaþega Óbreyttir stýrivextir í enn eitt skiptið Nær markmiðinu aftur og var með 108,6 milljónir á mánuði Topparnir hjá hinu opinbera Forstjórarnir sem möluðu gull á síðasta ári Mæld verðbólga meiri ef Hagstofan hefði ekki skipt um kúrs Sér ekki vaxtalækkun í kortunum fyrr en í nóvember Engin hópuppsögn í júlí Ritúalið verður að Skjóli Öllu starfsfólki kollagenvinnslu í Grindavík sagt upp Enginn byggi upp fyrirtæki til að standa í veg fyrir endurreisn þess Telja minni líkur á samdrætti í ferðaþjónustu með aukinni kortaveltu Ósáttur við að fyrrum eigandi Skagans 3X standi í vegi endurreisnar Staðreyndum snúið á hvolf til að eigna ríkisstjórninni verðbólguna Sjá meira
Það vakti athygli á dögunum, skömmu eftir að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands lækkaði stýrivexti bankans sem notaðir eru á innlán viðskiptabanka í Seðlabankanum, að Arion banki skyldi tilkynna hækkun á nafnvöxtum verðtryggðra útlána. Hækkunin nam hálfu prósentustigi sem er á bilinu 11-13 prósenta hækkun. Innlánsvextir hækkuðu ekki og því jók bankinn vaxtamun sinn. Íslenskir bankar hafa lengi legið undir ámæli fyrir að selja þjónustu sína dýrt. Vaxtamunur er mun hærri en þekkist í nágrannalöndum og raunvextir hafa um árabil verið margfaldir þegar borið er saman við önnur lönd í okkar heimshluta. Við þetta bætist að bankarnir hafa á undanförnum árum og misserum stórhækkað þjónustugjöld sín auk þess sem dregið hefur verið úr þjónustu og útibúum fækkað. Fjármagnskostnaður íslenskra fyrirtækja er margfaldur þegar horft er til alþjóðlegs samanburðar. Þetta dregur úr samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja og íslenska hagkerfisins í heild. Hár fjármagnskostnaður stendur í vegi fyrir nauðsynlegum fjárfestingum og uppbyggingu. Fyrir vikið nær íslenskt atvinnulíf ekki að skapa nægilega mörg störf. Alkunna er að atvinnuleysi hér á landi er dulbúið með ýmsum hætti. Opinberar atvinnuleysistölur segja aðeins hluta sögunnar. Fjöldi Íslendinga hefur á undanförnum árum horfið af vinnumarkaði. Margir hafa flutt úr landi en aðrir hafa hrökklast af atvinnuleysisbótum yfir á forsjá sveitarfélaga. Þúsundir eru skráðir öryrkjar. Ónóg fjárfesting og vanmáttug atvinnusköpun skýrir þessa þróun að hluta. Ríki og sveitarfélög verða af skatttekjum og lenda í miklum útgjöldum vegna stækkandi hóps fólks á besta aldri sem virðist ekki eiga afturkvæmt á vinnumarkað. Stór hluti vandans stafar af skorti á samkeppni á íslenskum bankamarkaði. Gjaldeyrishöft loka íslenska hagkerfið af og inni í þessu lokaða hagkerfi er svo bankakerfi, sem er svo þungt á fóðrum að ekki duga því minna en margfaldir útlánsvextir á við önnur lönd. Engir erlendir bankar starfa hér á landi og varla er breytinga á því að vænta á meðan hér er í notkun minnsti gjaldmiðill í heimi. Verðtrygging á að tryggja lánveitendum að útlán þeirra beri ávallt jákvæða raunvexti. Í verðtryggingu felst gríðarlegt öryggi fyrir lánveitendur sem ætti að endurspeglast í mjög lágum nafnvöxtum. Það skýtur því skökku við að nafnvextir verðtryggðra lána skuli hækkaðir þegar verðbólga kemst loks niður fyrir verðbólgumarkmið Seðlabankans. Voru vextirnir þó fyrir talsvert hærri en óverðtryggðir vextir í nágrannalöndum Íslands. Vextir og þjónustugjöld íslenskra banka eru kennslubókardæmi um bankakerfi sem líður fyrir skort á samkeppni. Þar sem bankar ganga sjálfala og ákveða vexti að vild ríkir fákeppni.Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi.
Skjóðan Mest lesið Þrír virkir leitendur fyrir hvern leigusamning Viðskipti innlent Gúrkusalatið ekki eina ástæða gúrkuskortsins Viðskipti innlent Þróun á húsnæðismarkaði ólíkleg til að breytast Viðskipti innlent Alvarleg vanskil aukist töluvert Viðskipti innlent Gúrkan hækkað um þúsund krónur Viðskipti innlent ReebokFitness skiptir um nafn Viðskipti innlent Laus störf þrjú prósent á öðrum ársfjórðungi Viðskipti innlent Fá 34 milljóna sekt vegna vanskila á losunarheimildum Viðskipti innlent Hörð peningastefna ekki komið heimilum í vandræði Viðskipti innlent Hefur trú á að verðbólgumarkmið náist Viðskipti innlent Fleiri fréttir Þróun á húsnæðismarkaði ólíkleg til að breytast Laus störf þrjú prósent á öðrum ársfjórðungi Þrír virkir leitendur fyrir hvern leigusamning Gúrkusalatið ekki eina ástæða gúrkuskortsins Hefur trú á að verðbólgumarkmið náist Fá 34 milljóna sekt vegna vanskila á losunarheimildum Alvarleg vanskil aukist töluvert Samið við þrjá um umsjón útboðs á hlutum ríkisins í Íslandsbanka Gúrkan hækkað um þúsund krónur Íbúðaverð hækkað um ellefu prósent ReebokFitness skiptir um nafn Sesselía yfirgefur Vodafone Hörð peningastefna ekki komið heimilum í vandræði Fljúga til Álaborgar næsta sumar Hefði ekki í „blautustu, villtustu draumum“ órað fyrir óbreyttum stýrivöxtum Bein útsending: Peningastefnunefnd rökstyður stýrivaxtaákvörðun Segir jafn galið að birta lista yfir tekjur bótaþega Óbreyttir stýrivextir í enn eitt skiptið Nær markmiðinu aftur og var með 108,6 milljónir á mánuði Topparnir hjá hinu opinbera Forstjórarnir sem möluðu gull á síðasta ári Mæld verðbólga meiri ef Hagstofan hefði ekki skipt um kúrs Sér ekki vaxtalækkun í kortunum fyrr en í nóvember Engin hópuppsögn í júlí Ritúalið verður að Skjóli Öllu starfsfólki kollagenvinnslu í Grindavík sagt upp Enginn byggi upp fyrirtæki til að standa í veg fyrir endurreisn þess Telja minni líkur á samdrætti í ferðaþjónustu með aukinni kortaveltu Ósáttur við að fyrrum eigandi Skagans 3X standi í vegi endurreisnar Staðreyndum snúið á hvolf til að eigna ríkisstjórninni verðbólguna Sjá meira