Drastískt að drepa allt líf í Grenlæk Garðar Örn Úlfarsson skrifar 19. janúar 2015 08:00 Góð uppeldis- og hrygningarsvæði á þurru í Grenlæk í maí 1998. Mynd/Guðni Guðbergsson Veiðimálastofnun mótmælir því áliti Orkustofnunar að Landgræðslan megi gera allt sem þurfi til að varna landbroti við Skaftá. „Landgræðslan fór fram á það við Orkustofnun að kanna hvort leyfi væru fyrir vatnaveitingum út á Eldhraun úr Skaftá,“ segir Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Orkustofnun hafi engin slík leyfi fundið. „Þeir klykktu svo út með að Landgræðslan mætti gera allt til að varna landbroti við Skaftá. En við vildum meina að þeir hefðu betur gáð að því hvort það væri leyfi fyrir þessum görðum,“ segir Sigurður og vísar þá til varnargarða sem hindra að vatn fari úr Skaftá út á Eldhraun. Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Eins og fram hefur komið í Fréttablaðinu hafa veiðiréttareigendur í Grenlæk stefnt ríkinu og Skaftárhreppi vegna minnkandi veiði sem þeir segja stafa af vatnsskorti á svæðinu vegna varnargarðanna. Þeir voru byggðir fyrst og fremst til að verja þjóðveginn um Eldhraun. Þá þornaði á vatnasvæðinu fyrir neðan og sett voru rör í garðana þannig að eitthvað af vatni nær út á hraunið. „Landgræðslan vill stoppa þetta rennsli af því að jökulvatnið ber með sér aur og kæfir mosa en bændur vilja fá vatn í lækina sína og um þetta hefur verið tekist í nær tuttugu eða þrjátíu ár,“ segir Sigurður sem kveður málið í raun ósköp einfalt. „Svo mikið vitum við í vatnalíffræði að vatnalíf – svo ég tali nú ekki um fisk – þarf vatn. Við horfðum á efri hlutann í Grenlæk þorna alveg upp vorið 1998. Þá fóru allir þeir seiðaárgangar sem voru í ánni. Það bjargaði því að við áttum eitthvað af fullorðnum fiski neðar í læknum sem gat hrygnt ári síðar,“ segir Sigurður. Hann telur að það hljóti að vera til lausn sem allir geta sætt sig við. „Ef þessu er bara lokað eins og Landgræðslan vill gera þá náttúrlega einfaldlega þorna þessir lækir og þá getum við gleymt þeim. Þá drepst allt og það finnst okkur dálítið drastísk aðgerð miðað við að þarna er gríðarleg sjóbirtingsveiði. Og Grenlækur er nú einu sinni á Náttúruminjaskrá út af lífríki og fuglalífi.“ Áfok sands á gróið land Horft frá suðurhlíð Kistufells til suðvesturs yfir sandi orpin svæði.Mynd/Landgræðslan Landgræðslan um landrof við Eldhraun „Á síðustu áratugum hafa orðið miklar breytingar á gróðurfari og jarðvegsrofi í Eldhrauni á Út-Síðu, hér eftir nefnt Eldhraun, sérstaklega út frá farvegi Skaftár, meðal annars við Árkvíslar þar sem þær renna niður í Brest, við Skálarál, Blöðku og á fleiri stöðum… …Þessar breytingar má fyrst og fremst rekja til aukins ágangs sands og jökulleirs frá Skaftá, bæði í sumarrennsli og vegna tíðra jökulhlaupa í Skaftá síðustu áratugi og einnig vegna vatnaveitinga út á Eldhraunið… …Stór svæði eru komin meira og minna á kaf í sand og leir, sérstaklega þar sem vatn flæðir yfir í Skaftárhlaupum og þegar mikið rennsli er síðsumars í Skaftá… …Ekkert bendir til að þessi þróun breytist því auk þess gífurlega magns af sandi og leir sem nú er á svæðinu þá bætist sífellt meira við með framburði Skaftár. Magn fokefna inni á hraununum eykst því eftir því sem Skaftá hleður meira undir sig og flæmist lengra inn á hraunin.“ Úr úttekt Landgræðslunnar 2012. Hlaup í Skaftá Skógrækt og landgræðsla Mest lesið Öryggisráðið ákveður að taka yfir Gasa-borg Erlent Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum Innlent Keppa við Kínverja og Rússa um að koma kjarnakljúfi til tunglsins Erlent Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Innlent Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Innlent Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Innlent Mun funda með Pútín þó fundur með Selenskí sé hvergi í sjónmáli Erlent „Það fer enginn lífvörður út í“ Innlent Sektaður fyrir að aka á 321 kílómetra hraða Erlent Fleiri fréttir Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Sjá meira
Veiðimálastofnun mótmælir því áliti Orkustofnunar að Landgræðslan megi gera allt sem þurfi til að varna landbroti við Skaftá. „Landgræðslan fór fram á það við Orkustofnun að kanna hvort leyfi væru fyrir vatnaveitingum út á Eldhraun úr Skaftá,“ segir Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Orkustofnun hafi engin slík leyfi fundið. „Þeir klykktu svo út með að Landgræðslan mætti gera allt til að varna landbroti við Skaftá. En við vildum meina að þeir hefðu betur gáð að því hvort það væri leyfi fyrir þessum görðum,“ segir Sigurður og vísar þá til varnargarða sem hindra að vatn fari úr Skaftá út á Eldhraun. Sigurður Guðjónsson, forstjóri Veiðimálastofnunar. Eins og fram hefur komið í Fréttablaðinu hafa veiðiréttareigendur í Grenlæk stefnt ríkinu og Skaftárhreppi vegna minnkandi veiði sem þeir segja stafa af vatnsskorti á svæðinu vegna varnargarðanna. Þeir voru byggðir fyrst og fremst til að verja þjóðveginn um Eldhraun. Þá þornaði á vatnasvæðinu fyrir neðan og sett voru rör í garðana þannig að eitthvað af vatni nær út á hraunið. „Landgræðslan vill stoppa þetta rennsli af því að jökulvatnið ber með sér aur og kæfir mosa en bændur vilja fá vatn í lækina sína og um þetta hefur verið tekist í nær tuttugu eða þrjátíu ár,“ segir Sigurður sem kveður málið í raun ósköp einfalt. „Svo mikið vitum við í vatnalíffræði að vatnalíf – svo ég tali nú ekki um fisk – þarf vatn. Við horfðum á efri hlutann í Grenlæk þorna alveg upp vorið 1998. Þá fóru allir þeir seiðaárgangar sem voru í ánni. Það bjargaði því að við áttum eitthvað af fullorðnum fiski neðar í læknum sem gat hrygnt ári síðar,“ segir Sigurður. Hann telur að það hljóti að vera til lausn sem allir geta sætt sig við. „Ef þessu er bara lokað eins og Landgræðslan vill gera þá náttúrlega einfaldlega þorna þessir lækir og þá getum við gleymt þeim. Þá drepst allt og það finnst okkur dálítið drastísk aðgerð miðað við að þarna er gríðarleg sjóbirtingsveiði. Og Grenlækur er nú einu sinni á Náttúruminjaskrá út af lífríki og fuglalífi.“ Áfok sands á gróið land Horft frá suðurhlíð Kistufells til suðvesturs yfir sandi orpin svæði.Mynd/Landgræðslan Landgræðslan um landrof við Eldhraun „Á síðustu áratugum hafa orðið miklar breytingar á gróðurfari og jarðvegsrofi í Eldhrauni á Út-Síðu, hér eftir nefnt Eldhraun, sérstaklega út frá farvegi Skaftár, meðal annars við Árkvíslar þar sem þær renna niður í Brest, við Skálarál, Blöðku og á fleiri stöðum… …Þessar breytingar má fyrst og fremst rekja til aukins ágangs sands og jökulleirs frá Skaftá, bæði í sumarrennsli og vegna tíðra jökulhlaupa í Skaftá síðustu áratugi og einnig vegna vatnaveitinga út á Eldhraunið… …Stór svæði eru komin meira og minna á kaf í sand og leir, sérstaklega þar sem vatn flæðir yfir í Skaftárhlaupum og þegar mikið rennsli er síðsumars í Skaftá… …Ekkert bendir til að þessi þróun breytist því auk þess gífurlega magns af sandi og leir sem nú er á svæðinu þá bætist sífellt meira við með framburði Skaftár. Magn fokefna inni á hraununum eykst því eftir því sem Skaftá hleður meira undir sig og flæmist lengra inn á hraunin.“ Úr úttekt Landgræðslunnar 2012.
Hlaup í Skaftá Skógrækt og landgræðsla Mest lesið Öryggisráðið ákveður að taka yfir Gasa-borg Erlent Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum Innlent Keppa við Kínverja og Rússa um að koma kjarnakljúfi til tunglsins Erlent Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Innlent Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Innlent Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Innlent Mun funda með Pútín þó fundur með Selenskí sé hvergi í sjónmáli Erlent „Það fer enginn lífvörður út í“ Innlent Sektaður fyrir að aka á 321 kílómetra hraða Erlent Fleiri fréttir Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Sjá meira