Staðsetning og hreyfing hugsunarinnar

„Höfundarverk mitt einkennist af því að taka umhverfið inn í manneskjuna, taka stað í umhverfinu og færa inn í mig og framkalla síðan í listaverki,“ segir myndlistarmaðurinn Húbert Nói Jóhannesson sem opnaði í gær sýningu í Tveimur hröfnum listhúsi en hann segir að allt hans höfundarverk byggist í raun á sama grunnkonseptinu.

„Mín sérstaða er að ég er meðvitað að skoða þessa færslu; þessa hreyfingu að færa stað úr ytra rýminu inn í innra rýmið og varpa því svo út aftur. Þaðan kemur þetta hreyfanlega element í mínum verkum, það er þessi meðvitaða hugsun sem hreyfingin stendur fyrir. En það sem er sérstakt við þessi verk er að í þeim birtast ákveðnir staðir og þeir eru málaðir eftir minni en ekki fyrirmynd. Ég held að mér sé óhætt að segja að það sé mjög sérstakt við mín verk að í þeim birtast ákaflega nákvæmir staðir en þeir eru alltaf málaðir eftir minni. Ég tek fram að ég er ekki með ljósmyndaminni heldur er þetta meira út frá tilfinningaminni.

Staður, ég og mynd

Í verkunum sem ég er að sýna núna er það sem ég kýs að kalla aktífa eða virka kyrrð. Þetta er kyrrð sem er svipuð því að horfa upp í stjörnuhimininn sem felur í sér ákveðna virkni. Við það að horfa upp í stjörnuhimininn fær maður hugmyndir og það hefur verið mannkyninu innblástur – í því felst ákveðin virkni. Í þessum verkum er ég því með ákveðinn kassa utan um verkin, eins konar ferðatösku sem er í raun rammi, en það er þar sem þetta hreyfanlega element verkanna kemur fram.

Þegar kemur að hugsuninni sem er í þessum stjörnuverkum sem ég er með hérna á sýningunni þá er horft til þess að fólk hefur notað stjörnurnar í gegnum aldirnar til staðsetningar. Þetta er eitthvað sem hefur þróast yfir í það að við notum gervitungl sem eru einmitt svona hreyfanlegir punktar á himninum þar sem allt er kyrrt. Þannig að það sem við gerum með hugvitinu er hreyfanlegt á þessum annars kyrra fleti sem er stjörnuhiminninn.“

Staddur á hálendinu

Húbert Nói segir að grunnþörfin til þess að staðsetja sig sé í raun öllum lífsnauðsynleg. „Fuglar þurfa að vita hvar hreiðrið sitt er og kettir hvar þeir fá að éta og svo framvegis. Ég skoða þessar staðsetningar inni í mér sjálfum og hvernig þetta vinnur. Ég er einn þriðji náttúrufræðingur og ég losna ekkert við það úr höfundarverkinu. En þetta er nú þekkt úr myndlistarsögunni að náttúruvísindin og myndlistin eigi samleið eins og t.d. hjá da Vinci. Hann málaði þrjátíu lög í Monu Lisu en ég er með áttatíu til níutíu lög í mínum myndum. Það er til þess að fá þá dýpt sem ég er að falast eftir og það er ekki hægt að ná þessu með neinum öðrum hætti, ljósmynd getur ekki náð þessu, sem er ástæða þess að ég mála.“

Húbert Nói segir að frá því upp úr 1980 hafi hann verið að starfa við rannsóknir á hálendinu. „Þá var ég að gera einhverjar mælingar, skoða innviði jarðarinnar sem endurspeglar kannski að núna skoða ég mína eigin innviði, en þar sem ég mældi rak ég niður merkjahæl. Síðan kom landmælingahópur kannski mánuði síðar sem mældi viðkomandi merkjahæl inn á kort. Þannig að mín staðsetning var sett á kort, alveg upp á sentimetra. Hugmyndin að því sem ég er að gera kemur einhvers staðar þaðan. Maður er þarna á hálendinu en með hugann í bænum þar sem maður er skotinn í stelpu eða eitthvað viðlíka. Þetta er spurning um staðsetningu og hreyfingu hugsunarinnar og þetta á sér líkast til rætur einhvers staðar þarna á hálendi Íslands.“