Þegar listin horfir á alheiminn

„Sólin og tunglið eru heimurinn okkar, þú og ég erum ekki lengur til, aðeins eilífðin og leið okkar til stjarnanna.“ Þessi tilvitnun í Johannes Molzahn er sótt í Das Manifest des abso­luten Expressionismus sem birtist í Der Sturm árið 1919. Í dag myndar hún kjarnann í haustsýningunni í Hafnarborg undir yfirskriftinni Heimurinn án okkar. Sýningarstjórarnir Aðalheiður Valgeirsdóttir og Aldís Arnardóttir leituðu meðal annars í hugmyndasmiðju Molzhans þegar þær komu fram með tillögu að haustsýningunni fyrir um ári.

Aldís segir að grunnstef sýningarinnar sé hvernig íslenskir listamenn horfi á alheiminn á ólíkum tímum. „Við erum með bæði núlifandi og látna listamenn. Á sýningunni eru verk eftir Björgu Þorsteinsdóttur, Brynhildi Þorgeirsdóttur, Finn Jónsson, Gerði Helgadóttur, Mörtu Maríu Jónsdóttur, Ragnar Má Nikulásson, Steinu og Vilhjálm Þorberg Bergsson. Listamennirnir eru af ólíkum kynslóðum en eiga það sameiginlegt að vinna með þessar hugmyndir í verkunum á sýningunni en nálgast þær á ólíkan hátt í mismunandi miðlum.

Í verkum þessara listamanna er varpað ljósi á ákveðna þætti alheimsins, hvort sem um er að ræða nærumhverfi eða víðara samhengi, míkró eða makró. Þannig eru hinar ýmsu víddir alheimsins afhjúpaðar um leið og leitað er samfellu og heildar. Við byrjum eiginlega með Finn sem upphafspunkt og tengsl hans við Der Sturm og framúrstefnuhreyfingar þannig að við byrjum með abstraktverk sem heitir Óður til mánans og er frá 1925. Það sýndi Finnur einmitt með Der Sturm-hreyfingunni í Þýskalandi.

Þetta þema kemur svo reglulega upp í verkum íslenskra listamanna þó svo að þeir séu að nálgast viðfangsefnið með ólíkum hætti. Verkin á sýningunni tengjast öll hugmyndafræðilega og sjónrænt og vissulega hefðum við getað tekið miklu fleiri listamenn inn. En það er kannski ágætt að það komi fram að við erum að velja verk sem tengjast sýningarhugmyndinni en auðvitað eru viðkomandi ekki alltaf að vinna í þessu konsepti en við tínum til það sem fellur innan þessa ramma.“

Aldís bendir á að í kvöld verði haldið sérstakt málþing þar sem þær fá til liðs við sig menn með ólíkan bakgrunn í fræðasamfélaginu til þess að ræða sýningarhugmyndina og nálgast hana frá ólíkum sjónarhornum. „Benedikt Hjartarson er búinn að vera að rannsaka Finn Jónsson mjög mikið og kemur með nýja og spennandi sýn á hann og þá einkum abstraktverkin þegar Finnur var í Þýskalandi. Sævar Helgi Bragason er verkefnisstjóri Vísindamiðlunar og fleira og hann kemur með þessi fyrirbæri úr alheiminum sem fyrirmyndir að eða innblástur að verkunum. Gunnar J. Árnason listheimspekingur ætlar að fjalla um kristalla og margflötunga í myndlist undir titlinum Um tilfinningalegt ójafnvægi kristalla.

Þannig að þetta verður fjölbreytt og örugglega alveg bráðskemmtilegt. Málþingið verður í kvöld klukkan átta, er öllum opið og um að gera fyrir alla sem vilja setja sig aðeins inn í efni sýningarinnar að mæta og sjá hvernig þetta tengist ólíkum fræðigreinum á skemmtilegan hátt.“