Notum umræðuna um skólamál til þess að græða Sara Dögg Svanhildardóttir skrifar 5. september 2015 11:31 Í umræðunni undanfarið um árangur barna á samræmdum könnunarprófum, læsi og lestrarkennsluaðferðir finnst mér svolítið eins og þráðurinn hafi tapast á miðri leið og áhersla á með og á móti kennsluaðferðum orðið aðalviðfangsefni umræðunnar. Nokkuð sorglegt í samhengi við áherslur aðalnámsskrár um fjölbreyttar leiðir til náms sem skuli viðhafðar í skólum landsins. Allt um það.Nálgunin Hjallastefnan hefur gert tvennt sem er mjög afgerandi fyrir það námsumhverfi sem börnum er boðið upp á. Annars vegar er börnum kynjaskipt í allri almennri kennslu og hins vegar er valin sú leið í kennslu sem ýtir hvað mest undir sjálfstæði í vinnubrögðum, skapandi hugsun og eflir gagnrýna hugsun og ekki síst að bjóða upp á ólíkar leiðir til að leysa og skila af sér verkefnum. Byrjendalæsið hefur þar til að mynda skipað stóran sess sem styðjandi aðferð við slíka nálgun í kennslu ásamt fleiri fjölbreyttum kennsluaðferðum. Þrátt fyrir óhefðbundnar leiðir, Byrjendalæsi og framúrstefnulega skólastefnu, hafa níu ára börn í grunnskólum Hjallastefnunnar mælst yfir landsmeðaltali og stundum vel þar yfir. Á þessu langaði mig að vekja athygli – ekki að ég haldi að Hjallastefnan sé hið eina rétta stef í skólastarfi fyrir íslensk börn, heldur finnst mér mikilvægt að horft sé til þess að mögulega geti kynjabreytan haft eitthvað með nálgunina að gera og þarft sé að huga að því hvernig gott sé að nálgast stúlkur annars vegar og drengi hins vegar þegar verið er að huga að áhuga barna til náms. Hér þarf enga öfga til eða allsherjar umbyltingu í hinum hefðbundnu hverfisskólum – nei, það þarf ekki einkarekna skóla til. Kjark og frumkvæði þarf til þess að brjótast út og prófa sig áfram – það hafa kennarar, en kerfið má gera betur og styðja betur við. Hingað til hefur mér fundist umræðan snúast meira um það sem gengur illa en of lítið um hvað gengur vel og hvað virkar til að bæta námsárangur. Við þurfum að tala meira saman í lausnum en aðfinnslum. Þess vegna deili ég því sem ég hef reynt. Sú jákvæða reynsla mín af því að nálgast hvort kyn um sig á þeirra forsendum í starfi bæði hjá Hjallastefnunni, þar sem allt skólastarf er kynjaskipt, og í kennslu í hefðbundnum hverfisskóla, þar sem ég ásamt samstarfskonu minni gerðum tilraun með að kynjaskipta nemendahópnum okkar þegar við kenndum stærðfræði, gefur mér þá trú að hægt sé að ná betur til bæði stúlkna og drengja með því að nálgast kynin út frá þeirra orku og menningu í kennslu. Sjálf hef ég upplifað slíka töfra – þar sem kraftmiklir drengir höfðu unun af því að skrifa sögur og vinna í lestrartækninni. Það sem m.a. hafði klárlega áhrif á drifkraftinn var umhverfið sem þeim var boðið upp á. Umhverfi þar sem þeir spegla sig eingöngu hver í öðrum og viðmiðið er ekki hvernig stelpur nálgast viðfangsefnin sín eða hversu duglegar þær eru í sinni vinnu – heldur er viðmiðið aðrir drengir sem sýna námi sínu áhuga og veruleikinn verður sá að það er samþykkt af hópnum sem samanstendur eingöngu af drengjum. Fyrir stúlkur myndast rými til að taka allt plássið og kjarkurinn til að standa með sjálfri sér og skoðunum verður öflugri.Kennsluaðferðir Einhverjum kann að finnast þetta klént en ég hvet ykkur sem hafið einhverja skoðun á þessu að láta á þetta reyna með einhverjum hætti. Ég veit að það verður áhugavert að sjá hvað gerist. En engin ein aðferð er hin eina sanna og besta og þannig verður það áfram. Því kennsla og nálgun kennara er afar ólík og þar skiptir máli að öll kennsla byggir á því sem hver og einn kennari skapar inn í umhverfi barna þ.e. ákveðið andrúmsloft og ákveðna hvatningu, og þá skiptir máli úr hverju er verið að spila. Kynjabreytan er þar stór þáttur og getur haft einstök áhrif að taka hana með inn í heildarmyndina. Kennsluaðferðirnar eru svo hitt og þar eru kennarar í stöðugri leit að aðferðum sem henta hópnum hverju sinni og eins og við getum rétt ímyndað okkur getur það verið breytilegt frá einum nemendahópi til annars og það er svolítið mergur málsins. Það er ekkert eitt sem hentar öllum og því verðum við að vanda umræðuna – áfram veginn! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sara Dögg Svanhildardóttir Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Sjá meira
Í umræðunni undanfarið um árangur barna á samræmdum könnunarprófum, læsi og lestrarkennsluaðferðir finnst mér svolítið eins og þráðurinn hafi tapast á miðri leið og áhersla á með og á móti kennsluaðferðum orðið aðalviðfangsefni umræðunnar. Nokkuð sorglegt í samhengi við áherslur aðalnámsskrár um fjölbreyttar leiðir til náms sem skuli viðhafðar í skólum landsins. Allt um það.Nálgunin Hjallastefnan hefur gert tvennt sem er mjög afgerandi fyrir það námsumhverfi sem börnum er boðið upp á. Annars vegar er börnum kynjaskipt í allri almennri kennslu og hins vegar er valin sú leið í kennslu sem ýtir hvað mest undir sjálfstæði í vinnubrögðum, skapandi hugsun og eflir gagnrýna hugsun og ekki síst að bjóða upp á ólíkar leiðir til að leysa og skila af sér verkefnum. Byrjendalæsið hefur þar til að mynda skipað stóran sess sem styðjandi aðferð við slíka nálgun í kennslu ásamt fleiri fjölbreyttum kennsluaðferðum. Þrátt fyrir óhefðbundnar leiðir, Byrjendalæsi og framúrstefnulega skólastefnu, hafa níu ára börn í grunnskólum Hjallastefnunnar mælst yfir landsmeðaltali og stundum vel þar yfir. Á þessu langaði mig að vekja athygli – ekki að ég haldi að Hjallastefnan sé hið eina rétta stef í skólastarfi fyrir íslensk börn, heldur finnst mér mikilvægt að horft sé til þess að mögulega geti kynjabreytan haft eitthvað með nálgunina að gera og þarft sé að huga að því hvernig gott sé að nálgast stúlkur annars vegar og drengi hins vegar þegar verið er að huga að áhuga barna til náms. Hér þarf enga öfga til eða allsherjar umbyltingu í hinum hefðbundnu hverfisskólum – nei, það þarf ekki einkarekna skóla til. Kjark og frumkvæði þarf til þess að brjótast út og prófa sig áfram – það hafa kennarar, en kerfið má gera betur og styðja betur við. Hingað til hefur mér fundist umræðan snúast meira um það sem gengur illa en of lítið um hvað gengur vel og hvað virkar til að bæta námsárangur. Við þurfum að tala meira saman í lausnum en aðfinnslum. Þess vegna deili ég því sem ég hef reynt. Sú jákvæða reynsla mín af því að nálgast hvort kyn um sig á þeirra forsendum í starfi bæði hjá Hjallastefnunni, þar sem allt skólastarf er kynjaskipt, og í kennslu í hefðbundnum hverfisskóla, þar sem ég ásamt samstarfskonu minni gerðum tilraun með að kynjaskipta nemendahópnum okkar þegar við kenndum stærðfræði, gefur mér þá trú að hægt sé að ná betur til bæði stúlkna og drengja með því að nálgast kynin út frá þeirra orku og menningu í kennslu. Sjálf hef ég upplifað slíka töfra – þar sem kraftmiklir drengir höfðu unun af því að skrifa sögur og vinna í lestrartækninni. Það sem m.a. hafði klárlega áhrif á drifkraftinn var umhverfið sem þeim var boðið upp á. Umhverfi þar sem þeir spegla sig eingöngu hver í öðrum og viðmiðið er ekki hvernig stelpur nálgast viðfangsefnin sín eða hversu duglegar þær eru í sinni vinnu – heldur er viðmiðið aðrir drengir sem sýna námi sínu áhuga og veruleikinn verður sá að það er samþykkt af hópnum sem samanstendur eingöngu af drengjum. Fyrir stúlkur myndast rými til að taka allt plássið og kjarkurinn til að standa með sjálfri sér og skoðunum verður öflugri.Kennsluaðferðir Einhverjum kann að finnast þetta klént en ég hvet ykkur sem hafið einhverja skoðun á þessu að láta á þetta reyna með einhverjum hætti. Ég veit að það verður áhugavert að sjá hvað gerist. En engin ein aðferð er hin eina sanna og besta og þannig verður það áfram. Því kennsla og nálgun kennara er afar ólík og þar skiptir máli að öll kennsla byggir á því sem hver og einn kennari skapar inn í umhverfi barna þ.e. ákveðið andrúmsloft og ákveðna hvatningu, og þá skiptir máli úr hverju er verið að spila. Kynjabreytan er þar stór þáttur og getur haft einstök áhrif að taka hana með inn í heildarmyndina. Kennsluaðferðirnar eru svo hitt og þar eru kennarar í stöðugri leit að aðferðum sem henta hópnum hverju sinni og eins og við getum rétt ímyndað okkur getur það verið breytilegt frá einum nemendahópi til annars og það er svolítið mergur málsins. Það er ekkert eitt sem hentar öllum og því verðum við að vanda umræðuna – áfram veginn!
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar