Harry Potter-kynslóðin farin að skrifa

Meirihluti barna- og unglingabóka sem koma út í ár eru fantasíur eða ævintýrabækur. Sigþrúður Gunnarsdóttir, ritstjóri hjá Forlaginu, segir ekkert benda til þess að sú bylgja sé í rénun.

„Þessar vinsældir fantasíunnar hafa nú varað í nokkur ár,“ segir Sigþrúður Gunnarsdóttir, ritstjóri hjá Forlaginu, spurð hvað valdi því að sífellt stærri hluti útgefinna barna- og unglingabóka er fantasíur og ævintýrabækur. „Sumir vilja kenna Harry Potter um þessa bylgju, en vinsældir fantasíunnar hófust nú alls ekki með honum, heldur löngu áður.“



Sigþrúður segir skýringuna á fjölda útgefinna bóka í greininni að hluta til vera þá að þær nái til breiðari aldurshóps en sögur sem séu niðurnjörvaðar í hversdagsleikann. En ástæðurnar séu fleiri. „Kynslóðin sem var enn þá börn eða unglingar þegar Harry Potter kom út er farin að skrifa og það hefur kannski einhver áhrif.“



Hefurðu engar áhyggjur af þessum veruleikaflótta hjá unga fólkinu? „Nei, því það er náttúrulega alltaf verið að takast á við hversdagsleg vandamál í þessum sögum: samskipti, tryggð, svik, ástir og allt það. Þannig að sumu leyti er verið að fjalla um hluti sem krakkar rekast á og glíma við dagsdaglega á forsendum ævintýrisins, bara eins og gömlu ævintýrin gerðu.“



Sigþrúður segir flestar þessar sögur hafa tengingu inn í daglegan veruleika unglinga, þrátt fyrir fantasíuelementin. „Það sem er nýtt í þessu núna eru þessar framtíðar-distópíusögur í stíl Hungurleikanna. Þær eru gjörólíkar Harry Potter og Hringadróttinssögu, svo dæmi séu nefnd.“



Oft eru í þessum sögum skilaboð um það að við verðum að læra af fortíðinni til þess að leysa vandamál framtíðarinnar og Sigþrúður segir það einmitt aðal þessara sagna að þær tengi saman ólíka tíma. „En auðvitað eru þær mistengdar veruleikanum, sumar gerast í okkar heimi, bara með ævintýraverum í hversdeginum, en aðrar gerast í algjörlega ímyndaðri veröld sem byggist reyndar stundum á þeirri heimsmynd sem við þekkjum.“



Spurð hvort það séu ekki bara allar barnabækur orðnar fantasíur núorðið neitar Sigþrúður því staðfastlega. „Nei, sem betur fer er það ekki svo. Það eru alltaf krakkar sem langar frekar til að lesa raunsæjar sögur og þeir hafa kannski ekki fengið alveg nógu mikið fyrir sinn snúð undanfarin ár. En það er ekkert sem bendir til þess að fantasíubylgjan sé í rénun, hvorki hér né erlendis.“