Tímabært aðhald Ólafur Þ. Stephensen skrifar 23. desember 2010 06:00 Háskóli Íslands þarf að grípa til verulegs niðurskurðar vegna minni fjárveitinga á næsta ári, eins og flestar aðrar ríkisstofnanir. Fækka þarf fólki, lækka starfshlutfall og grípa til fleiri sparnaðaraðgerða. Fram hefur komið að háskólinn hyggist takmarka aðgang nemenda að skólanum, en slíkt er nú eingöngu gert í fáeinum námsgreinum, til dæmis í læknisfræði. Að óbreyttu stefnir í að á næsta ári verði 900 nemendur í skólanum án þess að þeim fylgi fjárveiting úr ríkissjóði. Þá hefur háskólaráð sótt um heimild til stjórnvalda um að fá að hækka skrásetningargjald nemenda í HÍ úr 45 þúsund krónum í 70 þúsund, en fyrri ósk um slíkt hefur verið synjað. Katrín Jakobsdóttir menntamálaráðherra hefur boðað rektor HÍ á sinn fund vegna málsins og sagði í fréttum Ríkisútvarpsins í vikunni að aðgangstakmarkanir væru síðasta úrræðið sem grípa ætti til. „Við höfum lagt á það ríka áherzlu að Háskóli Íslands standi sem flestum opinn og þangað geti sem flestir sótt sér nám og menntun við hæfi." Áhyggjur menntamálaráðherra af aðgangstakmörkunum og hækku gjalda í Háskóla Íslands eru sennilega óþarfar. Færa má rök fyrir því að báðar breytingar hefði átt að gera fyrir löngu, jafnvel á meðan betur áraði. Háskóli Íslands hefur í rauninni verið of opinn og gert of litlar kröfur til stúdenta sem þar hljóta skólavist, með þeim afleiðingum að þar er of mikið af fólki sem nær ekki árangri í náminu og þiggur allt of mikla dýra kennslu á kostnað skattgreiðenda áður en til útskriftar kemur, eða útskrifast bara alls ekki. Ef aðgangstakmarkanir, til dæmis einhvers konar inntökupróf, væru teknar upp yrði mun líklegra að þeir sem innrituðust í skólann lykju þaðan prófi á tilsettum tíma og sóuðu ekki of miklu af eigin tíma og fé skattgreiðenda á meðan. Hærri innritunargjöld myndu hafa sömu áhrif. Þau kæmu ekki aðeins í veg fyrir þörfina á að skattgreiðendur legðu skólanum til meira fé, heldur ykju þau aga í námi og fækkuðu þeim sem teldu ástæðu til að eyða beztu árum lífsins í árangurslítið gauf. Ósennilegt er að 25 þúsund króna hækkun yrði mörgum stúdentum við HÍ ofviða, svona af bíla-, tölvu- og farsímakostinum á háskólalóðinni að dæma. Þó eru vafalaust einhver tilvik, þar sem fjárhagur fólks leyfir ekki slíkan útgjaldaauka. Þeim mætti mæta með skólagjaldastyrkjum til efnalítilla stúdenta, eins og tíðkast við háskóla víða um heim. Vonandi verður niðurstaðan af fundi háskólarektors og menntamálaráðherrans að sú síðarnefnda taki vel í hugmyndirnar. Þær fela í sér löngu tímabært aðhald í þessari merku menntastofnun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun
Háskóli Íslands þarf að grípa til verulegs niðurskurðar vegna minni fjárveitinga á næsta ári, eins og flestar aðrar ríkisstofnanir. Fækka þarf fólki, lækka starfshlutfall og grípa til fleiri sparnaðaraðgerða. Fram hefur komið að háskólinn hyggist takmarka aðgang nemenda að skólanum, en slíkt er nú eingöngu gert í fáeinum námsgreinum, til dæmis í læknisfræði. Að óbreyttu stefnir í að á næsta ári verði 900 nemendur í skólanum án þess að þeim fylgi fjárveiting úr ríkissjóði. Þá hefur háskólaráð sótt um heimild til stjórnvalda um að fá að hækka skrásetningargjald nemenda í HÍ úr 45 þúsund krónum í 70 þúsund, en fyrri ósk um slíkt hefur verið synjað. Katrín Jakobsdóttir menntamálaráðherra hefur boðað rektor HÍ á sinn fund vegna málsins og sagði í fréttum Ríkisútvarpsins í vikunni að aðgangstakmarkanir væru síðasta úrræðið sem grípa ætti til. „Við höfum lagt á það ríka áherzlu að Háskóli Íslands standi sem flestum opinn og þangað geti sem flestir sótt sér nám og menntun við hæfi." Áhyggjur menntamálaráðherra af aðgangstakmörkunum og hækku gjalda í Háskóla Íslands eru sennilega óþarfar. Færa má rök fyrir því að báðar breytingar hefði átt að gera fyrir löngu, jafnvel á meðan betur áraði. Háskóli Íslands hefur í rauninni verið of opinn og gert of litlar kröfur til stúdenta sem þar hljóta skólavist, með þeim afleiðingum að þar er of mikið af fólki sem nær ekki árangri í náminu og þiggur allt of mikla dýra kennslu á kostnað skattgreiðenda áður en til útskriftar kemur, eða útskrifast bara alls ekki. Ef aðgangstakmarkanir, til dæmis einhvers konar inntökupróf, væru teknar upp yrði mun líklegra að þeir sem innrituðust í skólann lykju þaðan prófi á tilsettum tíma og sóuðu ekki of miklu af eigin tíma og fé skattgreiðenda á meðan. Hærri innritunargjöld myndu hafa sömu áhrif. Þau kæmu ekki aðeins í veg fyrir þörfina á að skattgreiðendur legðu skólanum til meira fé, heldur ykju þau aga í námi og fækkuðu þeim sem teldu ástæðu til að eyða beztu árum lífsins í árangurslítið gauf. Ósennilegt er að 25 þúsund króna hækkun yrði mörgum stúdentum við HÍ ofviða, svona af bíla-, tölvu- og farsímakostinum á háskólalóðinni að dæma. Þó eru vafalaust einhver tilvik, þar sem fjárhagur fólks leyfir ekki slíkan útgjaldaauka. Þeim mætti mæta með skólagjaldastyrkjum til efnalítilla stúdenta, eins og tíðkast við háskóla víða um heim. Vonandi verður niðurstaðan af fundi háskólarektors og menntamálaráðherrans að sú síðarnefnda taki vel í hugmyndirnar. Þær fela í sér löngu tímabært aðhald í þessari merku menntastofnun.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun