Peningarnir eru ekki til Ólafur Þ. Stephensen skrifar 4. október 2010 06:00 Viðbrögðin við fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar eru að mörgu leyti fyrirsjáanleg. Niðurskurður fjárframlaga snertir marga afmarkaða hagsmuni byggðarlaga, stofnana, atvinnugreina, tekjuhópa o.s.frv. Fulltrúar þessara hópa stíga fram og kvarta undan niðurskurðinum. Fyrir stærsta hagsmunahópinn, almenna skattgreiðendur, talar þó enginn - enda eiga þeir sér engan talsmann og engan umboðsmann. Þó blasir það við að verði horfið frá umdeildum niðurskurðartillögum, eins og talsmenn sérhagsmunahópanna heimta, þarf annaðhvort að skera niður annars staðar - sem kemur þá við einhverja aðra afmarkaða hagsmuni - eða hækka skattana svo að markmiðin um minni halla á fjárlögunum náist. Eins og Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráðherra bendir á í viðtali við Fréttablaðið í dag, er brýnt að þau markmið náist til þess að hægt sé að ná tökum á skuldum ríkissjóðs (skattgreiðenda) og byrja að greiða þær niður. Ríkisstjórnin hefur nú þegar gengið út á yztu nöf í skattahækkunum. Þær sem komnar eru til framkvæmda hafa þegar haft þau áhrif að hrekja fólk og fyrirtæki úr landi. Verði gengið lengra en þegar er gert í fjárlagafrumvarpinu er raunveruleg hætta á að það hamli þeirri endurreisn atvinnulífsins, sem er svo bráðnauðsynleg, meðal annars til að skapa ríkissjóði tekjur til lengri tíma. Niðurskurður hjá sjúkrastofnunum, í bótakerfinu og hjá menntastofnunum er að sjálfsögðu gríðarlega sársaukafullur. En þessir málaflokkar, heilbrigðismál, velferðarbætur og menntamál, taka til sín mikinn meirihluta ríkisútgjaldanna. Það er engin leið að ná árangri í ríkisfjármálunum án þess að draga saman útgjöldin til þessara málaflokka. Peningarnir eru ekki til. Það er orðin útjöskuð klisja að leggja til að skorið verði niður í utanríkisþjónustunni eða kaupum á ráðherrabílum í stað þess að skera niður í velferðarþjónustunni. Þótt utanríkisþjónustan yrði lögð niður (sem er óraunhæft) og ráðherrar færu til vinnu í strætó (sem er ekki fráleit hugmynd) myndi það ekki leysa nema pínulítið brot af þeim vanda, sem við er að glíma í ríkisfjármálunum. Gagnrýnin á forsendur fjárlaga, að þær séu of bjartsýnar, er réttmæt. Því miður þýðir það enn meiri niðurskurð, reynist gagnrýnin á rökum reist og hagvöxturinn verði minni en gengið er út frá. Í hagvaxtarspánni, sem stuðzt er við, er meðal annars gert ráð fyrir að framkvæmdir við álver í Helguvík hefjist. Sjálfsagt er það samvizkuspurning fyrir suma ráðherra ríkisstjórnarinnar og stuðningsmenn þeirra, hvort þeir eigi að greiða fyrir álversframkvæmdum svo hægt sé að koma í veg fyrir enn frekari niðurskurð á þjónustu velferðarkerfisins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Skoðanir Mest lesið Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir,Þóra Rut Jónsdóttir Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun
Viðbrögðin við fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar eru að mörgu leyti fyrirsjáanleg. Niðurskurður fjárframlaga snertir marga afmarkaða hagsmuni byggðarlaga, stofnana, atvinnugreina, tekjuhópa o.s.frv. Fulltrúar þessara hópa stíga fram og kvarta undan niðurskurðinum. Fyrir stærsta hagsmunahópinn, almenna skattgreiðendur, talar þó enginn - enda eiga þeir sér engan talsmann og engan umboðsmann. Þó blasir það við að verði horfið frá umdeildum niðurskurðartillögum, eins og talsmenn sérhagsmunahópanna heimta, þarf annaðhvort að skera niður annars staðar - sem kemur þá við einhverja aðra afmarkaða hagsmuni - eða hækka skattana svo að markmiðin um minni halla á fjárlögunum náist. Eins og Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráðherra bendir á í viðtali við Fréttablaðið í dag, er brýnt að þau markmið náist til þess að hægt sé að ná tökum á skuldum ríkissjóðs (skattgreiðenda) og byrja að greiða þær niður. Ríkisstjórnin hefur nú þegar gengið út á yztu nöf í skattahækkunum. Þær sem komnar eru til framkvæmda hafa þegar haft þau áhrif að hrekja fólk og fyrirtæki úr landi. Verði gengið lengra en þegar er gert í fjárlagafrumvarpinu er raunveruleg hætta á að það hamli þeirri endurreisn atvinnulífsins, sem er svo bráðnauðsynleg, meðal annars til að skapa ríkissjóði tekjur til lengri tíma. Niðurskurður hjá sjúkrastofnunum, í bótakerfinu og hjá menntastofnunum er að sjálfsögðu gríðarlega sársaukafullur. En þessir málaflokkar, heilbrigðismál, velferðarbætur og menntamál, taka til sín mikinn meirihluta ríkisútgjaldanna. Það er engin leið að ná árangri í ríkisfjármálunum án þess að draga saman útgjöldin til þessara málaflokka. Peningarnir eru ekki til. Það er orðin útjöskuð klisja að leggja til að skorið verði niður í utanríkisþjónustunni eða kaupum á ráðherrabílum í stað þess að skera niður í velferðarþjónustunni. Þótt utanríkisþjónustan yrði lögð niður (sem er óraunhæft) og ráðherrar færu til vinnu í strætó (sem er ekki fráleit hugmynd) myndi það ekki leysa nema pínulítið brot af þeim vanda, sem við er að glíma í ríkisfjármálunum. Gagnrýnin á forsendur fjárlaga, að þær séu of bjartsýnar, er réttmæt. Því miður þýðir það enn meiri niðurskurð, reynist gagnrýnin á rökum reist og hagvöxturinn verði minni en gengið er út frá. Í hagvaxtarspánni, sem stuðzt er við, er meðal annars gert ráð fyrir að framkvæmdir við álver í Helguvík hefjist. Sjálfsagt er það samvizkuspurning fyrir suma ráðherra ríkisstjórnarinnar og stuðningsmenn þeirra, hvort þeir eigi að greiða fyrir álversframkvæmdum svo hægt sé að koma í veg fyrir enn frekari niðurskurð á þjónustu velferðarkerfisins.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun