Að leita, finna og styðja svo Steinunn Stefánsdóttir skrifar 30. september 2010 09:01 Ekki eru nema fáeinir áratugir síðan konur sem bjuggu við ofbeldi, andlegt, líkamlegt eða kynferðislegt, áttu í fá eða engin hús að venda. Þær báru þjáningu sína í hljóði eða áttu í besta falli systur, móður eða vinkonu sem þær gátu trúað fyrir aðstæðum sínum.Með stofnun Kvennaathvarfsins fyrir tæpum 30 árum og síðar Stígamóta varð bylting í þjónustu við konur sem beittar höfðu verið ofbeldi, og karla raunar líka því Stígamót sinna einnig þjónustu við karlmenn sem hafa orðið fyrir kynferðislegu ofbeldi.Engu að síður er ljóst að langt er í land til að ná því markmiði að útrýma ofbeldi karla gegn konum í nánum samböndum en með það markmið samþykkti þáverandi ríkisstjórn aðgerðaáætlun árið 2006.Liður í aðgerðaáætluninni er úttekt á stöðunni og voru á dögunum kynntir tveir hlutar hennar; rannsókn á viðbrögðum heilbrigðisþjónustunnar við konum sem þangað leita og hafa verið beittar ofbeldi af maka eða fyrrverandi maka og rannsókn á starfi félagasamtaka sem aðstoða konur sem beittar hafa verið ofbeldi.Í rannsókn á heilbrigðiskerfinu kemur fram að víðast hvar er hvorki skimað fyrir ofbeldi í nánum samböndum né er til áætlun um hvernig bregðast skuli við ef starfsfólk heilbrigðiskerfisins verður þess áskynja að skjólstæðingar búa við slíkt ofbeldi. Þannig er það í raun að mestu undir hverjum og einum heilbrigðisstarfsmanni komið hvort því er yfir höfuð gefinn gaumur hvort konur sem til heilbrigðisþjónustunnar leita kunni að búa við ofbeldi af hálfu maka og einnig hvernig brugðist er við ef í ljós kemur að það er raunin.Fram kemur að starfsfólk í heilbrigðisþjónustunni finnst það hafa ónóga þekkingu á málaflokknum og sérstaka athygli vekur að það segist feimið eða skorta öryggi til að spyrja konur að því hvort þær hafi orðið fyrir ofbeldi af hálfu maka. Flestir gera sér þó grein fyrir að þar er við eigin vanda að etja fremur en að það óttist í raun að konur bregðist illa við þessum spurningum.Fram kemur að hægt getur gengið að fá konur til að tjá sig um heimilisofbeldi við heilbrigðisstarfsfólk þar sem þó er beitt markvissum spurningum um það, eða skimun.Aflið á Akureyri eru samtök sem styðja við konur sem hafa orðið fyrir ofbeldi. Hjá þeim kemur fram að eftir að farið var að spyrja konur í mæðraskoðun á Akureyri markvisst um ofbeldi, auk þess sem almenn árvekni bæði í heilsugæslu og meðal almennings gagnvart þessu ofbeldi jókst, þá hefur konum sem leita til Aflsins snarfjölgað.Þessi reynsla sýnir með óyggjandi hætti hversu miklu máli skiptir að leita markvisst að ofbeldi í nánum samböndum. Með því móti mætti fjölga þeim konum sem leita sér aðstoðar til að komast út úr þessum aðstæðum og þannig drægi úr ofbeldinu.Ofbeldi í nánum samböndum er samfélagsmeinsemd. Það þarf átak og hugrekki til að brjóta upp slíkar aðstæður. Það er því til mikils að vinna að finna þær konur sem fyrir ofbeldinu verða og fjölga þeim sem leita sér styrks til að losna úr viðjunum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steinunn Stefánsdóttir Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun Fyrst flúðu þau Reykjavíkurborg… Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Ekki eru nema fáeinir áratugir síðan konur sem bjuggu við ofbeldi, andlegt, líkamlegt eða kynferðislegt, áttu í fá eða engin hús að venda. Þær báru þjáningu sína í hljóði eða áttu í besta falli systur, móður eða vinkonu sem þær gátu trúað fyrir aðstæðum sínum.Með stofnun Kvennaathvarfsins fyrir tæpum 30 árum og síðar Stígamóta varð bylting í þjónustu við konur sem beittar höfðu verið ofbeldi, og karla raunar líka því Stígamót sinna einnig þjónustu við karlmenn sem hafa orðið fyrir kynferðislegu ofbeldi.Engu að síður er ljóst að langt er í land til að ná því markmiði að útrýma ofbeldi karla gegn konum í nánum samböndum en með það markmið samþykkti þáverandi ríkisstjórn aðgerðaáætlun árið 2006.Liður í aðgerðaáætluninni er úttekt á stöðunni og voru á dögunum kynntir tveir hlutar hennar; rannsókn á viðbrögðum heilbrigðisþjónustunnar við konum sem þangað leita og hafa verið beittar ofbeldi af maka eða fyrrverandi maka og rannsókn á starfi félagasamtaka sem aðstoða konur sem beittar hafa verið ofbeldi.Í rannsókn á heilbrigðiskerfinu kemur fram að víðast hvar er hvorki skimað fyrir ofbeldi í nánum samböndum né er til áætlun um hvernig bregðast skuli við ef starfsfólk heilbrigðiskerfisins verður þess áskynja að skjólstæðingar búa við slíkt ofbeldi. Þannig er það í raun að mestu undir hverjum og einum heilbrigðisstarfsmanni komið hvort því er yfir höfuð gefinn gaumur hvort konur sem til heilbrigðisþjónustunnar leita kunni að búa við ofbeldi af hálfu maka og einnig hvernig brugðist er við ef í ljós kemur að það er raunin.Fram kemur að starfsfólk í heilbrigðisþjónustunni finnst það hafa ónóga þekkingu á málaflokknum og sérstaka athygli vekur að það segist feimið eða skorta öryggi til að spyrja konur að því hvort þær hafi orðið fyrir ofbeldi af hálfu maka. Flestir gera sér þó grein fyrir að þar er við eigin vanda að etja fremur en að það óttist í raun að konur bregðist illa við þessum spurningum.Fram kemur að hægt getur gengið að fá konur til að tjá sig um heimilisofbeldi við heilbrigðisstarfsfólk þar sem þó er beitt markvissum spurningum um það, eða skimun.Aflið á Akureyri eru samtök sem styðja við konur sem hafa orðið fyrir ofbeldi. Hjá þeim kemur fram að eftir að farið var að spyrja konur í mæðraskoðun á Akureyri markvisst um ofbeldi, auk þess sem almenn árvekni bæði í heilsugæslu og meðal almennings gagnvart þessu ofbeldi jókst, þá hefur konum sem leita til Aflsins snarfjölgað.Þessi reynsla sýnir með óyggjandi hætti hversu miklu máli skiptir að leita markvisst að ofbeldi í nánum samböndum. Með því móti mætti fjölga þeim konum sem leita sér aðstoðar til að komast út úr þessum aðstæðum og þannig drægi úr ofbeldinu.Ofbeldi í nánum samböndum er samfélagsmeinsemd. Það þarf átak og hugrekki til að brjóta upp slíkar aðstæður. Það er því til mikils að vinna að finna þær konur sem fyrir ofbeldinu verða og fjölga þeim sem leita sér styrks til að losna úr viðjunum.
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun