Æðst allra dyggða Þórhildur Elín Elínardóttir skrifar 2. apríl 2008 06:00 Nú hafa stórkaupmenn sent út kaldrifjaða orðsendingu um hroðalegar verðhækkanir sem augsjáanlega koma okkur illa. Margir munu bíta á jaxlinn og aðlagast eins og áður en ekki allir hafa svigrúm til þess. Í þessu spili erum við eins og átthagabundnir leiguliðar í þjónustu óðalsbónda sem ákveður álögurnar eftir eigin hentugleikum. Tortryggni stéttaskiptingarinnar er svo auðvakin að umsvifalaust fara af stað sögur um gráðuga kaupmenn sem nýta sér ástandið til að hækka verð umfram þörf. Ekki hvarflar samt að galeiðuþrælunum að leggja árar í bát, til þess erum við of tamin. Fyrir rúmum tveimur áratugum stóð þjóðin líka frammi fyrir ógnvekjandi verðbólgubylgju. Þá var einmitt fundin upp þjóðarsáttin sem reyndist haldgott verkfæri í ölduganginum og greidd með kjaraskerðingum launafólks sem var mjög handhægt. Þessarar gömlu þjóðarsáttar er samt minnst með nokkurri hlýju því hún var yfirlýst, hafði göfugt markmið og bar bæði fallegt nafn og árangur. Nú væri upplagt að blása til nýrrar þjóðarsáttar. Að þessu sinni yrði hún í boði banka og fjármálastofnana, olíufélaga, niðurgreiddrar matvælaframleiðslu ríkisins og stórkaupmanna sem tækju á sig kjaraskerðingu í nafni réttlætisins. Einmitt. Ef til vill höfum við alþýðan haft samviskubit í laumi yfir aukinni velsæld undanfarinna ára, okkur finnst við ekki alveg hafa átt þetta skilið. Einhvern veginn trúðum við alltaf innst inni að gæðin yrðu frá okkur tekin fyrir rest. Alveg eins og við vissum alveg að lækkun matarskattsins yrði hirt. Kannski var uppreisnareðli forfeðranna barið niður í móðuharðindunum því síðan þá höfum við í mesta lagi kunnað að tuða. Engum dettur í hug að fjölmenna niður á torg með kröfuspjöld, hertaka útvarpsstöðvarnar og brenna íslenska fánann fyrir framan stjórnarráðið. En hey, eitt getum við gert! Rifjað upp vannýtta auðlind, hófsemina sem er æðst allra dyggða. Getum búið til nýtt trend sem felst í því að skera niður efnislegan óþarfa; upplifað unað skortsins og velt okkur upp úr rómantíkinni. Með samtakamætti gætum við sjálf skapað nýja þjóðarsátt án lögboða frá yfirvaldi. Það er stundum gott að láta sig vanta. Einkum ef það er að eigin vali. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þórhildur Elín Elínardóttir Mest lesið Skilum skömminni Elín Birna Olsen Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir Skoðun Halldór 23.11.2024 Halldór Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson Skoðun
Nú hafa stórkaupmenn sent út kaldrifjaða orðsendingu um hroðalegar verðhækkanir sem augsjáanlega koma okkur illa. Margir munu bíta á jaxlinn og aðlagast eins og áður en ekki allir hafa svigrúm til þess. Í þessu spili erum við eins og átthagabundnir leiguliðar í þjónustu óðalsbónda sem ákveður álögurnar eftir eigin hentugleikum. Tortryggni stéttaskiptingarinnar er svo auðvakin að umsvifalaust fara af stað sögur um gráðuga kaupmenn sem nýta sér ástandið til að hækka verð umfram þörf. Ekki hvarflar samt að galeiðuþrælunum að leggja árar í bát, til þess erum við of tamin. Fyrir rúmum tveimur áratugum stóð þjóðin líka frammi fyrir ógnvekjandi verðbólgubylgju. Þá var einmitt fundin upp þjóðarsáttin sem reyndist haldgott verkfæri í ölduganginum og greidd með kjaraskerðingum launafólks sem var mjög handhægt. Þessarar gömlu þjóðarsáttar er samt minnst með nokkurri hlýju því hún var yfirlýst, hafði göfugt markmið og bar bæði fallegt nafn og árangur. Nú væri upplagt að blása til nýrrar þjóðarsáttar. Að þessu sinni yrði hún í boði banka og fjármálastofnana, olíufélaga, niðurgreiddrar matvælaframleiðslu ríkisins og stórkaupmanna sem tækju á sig kjaraskerðingu í nafni réttlætisins. Einmitt. Ef til vill höfum við alþýðan haft samviskubit í laumi yfir aukinni velsæld undanfarinna ára, okkur finnst við ekki alveg hafa átt þetta skilið. Einhvern veginn trúðum við alltaf innst inni að gæðin yrðu frá okkur tekin fyrir rest. Alveg eins og við vissum alveg að lækkun matarskattsins yrði hirt. Kannski var uppreisnareðli forfeðranna barið niður í móðuharðindunum því síðan þá höfum við í mesta lagi kunnað að tuða. Engum dettur í hug að fjölmenna niður á torg með kröfuspjöld, hertaka útvarpsstöðvarnar og brenna íslenska fánann fyrir framan stjórnarráðið. En hey, eitt getum við gert! Rifjað upp vannýtta auðlind, hófsemina sem er æðst allra dyggða. Getum búið til nýtt trend sem felst í því að skera niður efnislegan óþarfa; upplifað unað skortsins og velt okkur upp úr rómantíkinni. Með samtakamætti gætum við sjálf skapað nýja þjóðarsátt án lögboða frá yfirvaldi. Það er stundum gott að láta sig vanta. Einkum ef það er að eigin vali.