Erlent

Leyniviðaukar ræddir á Alþingi

Halldór Ásgrímsson, fyrrverandi forsætisráðherra, sagði fyrir tæpu ári að Íslendingar hefðu EKKI gengist undir kvaðir sem losuðu Bandaríkjamenn undan ábyrgð á að hreinsa varnarsvæði á Íslandi. Síðan þá hafa komið fram leyniviðaukar, við varnarsamninginn frá 1951, sem segja aðra sögu. Utandagskrárumræða um viðaukana er fyrirhuguð á Alþingi um miðja viku.

Það var í varnarviðræðunum við Bandaríkjamenn í fyrra sem Geir H. Haarde, þáverandi utanríkisráðherra óskaði þess að leynd yrði létt af viðaukum við Varnarsamninginn frá 1951. Bandaríkjamenn tóku þá beiðni til meðferðar og þann átjánda þessa mánaðar tilkynnti Valgerður Sverrisdóttir, núverandi utanríkisráðherra, í ræðu að þeir hefðu heimilað birtingu þeirra.

Þar var að finna ákvæði þess efnis að Bandaríkjamönnum væri ekki skilt að afhenda Íslandi aftur landsvæði við lok samningsins í sama ástandi og þau voru þegar þau fengust til afnota. Þeir áttu þó að flytja burt úrgangsefni eftir því sem við yrði komið.

Þetta ákvæði var enn í gildi þegar kom að því að semja um viðskilnað Bandaríkjahers í fyrra. Fréttastofu hefur ekki tekist að fá svör við því hvort reynt hafi verið af fullri alvöru að fá ákvæðinu breytt meðan samningurinn var í gildi. Þetta ákvæði hafi þó komið til umræðu á síðustu árum en án breytinga.

Í mars í fyrra ræddi Þóra Kristín Ásgeirsdóttir, fréttamaður, við Halldór Ásgrímsson, þáverandi forsætisráðherra og fyrrverandi utanríkisráðherra, um hvernig staðið yrði að viðskilnaði Bandaríkjamanna. Hún spurði hvort íslenska ríkisstjórnin hefði undirgengist einhverjar kvaðir, eins og til dæmis hefði gerst á Heiðarfjalli, um að Bandaríkjamenn bæru ekki ábyrgð á hreinsunarstarfi. Halldór svaraði því neitandi. Ekki væri um neitt slíkt að ræða. Það hefðu verið viðhöfð önnur viðbrögð í seinni tíð. Vekur þetta spurningar um hvort allir utanríkisráðherrar hafi vitað um innihald leyniviðaukanna.

Stjórnarandstaðan hefur óskað eftir umræðu utan dagskrár um leyniviðaukanna og telur mörgum spurningum ósvarað. Samkvæmt upplýsingum fréttastofu verður málið tekið upp á þingi á miðvikudaginn.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×