Innherji

Vextir ó­breyttir og ekki eru að­stæður til að slaka á raunaðhaldinu

Hörður Ægisson skrifar
Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri og formaður peningastefnunefndar, en miðað við uppfærða verðbólguspá bankans og óbreyttri leiðsögn nefndarinnar gæti verið langt í að vextir lækki á nýjan leik. 
Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri og formaður peningastefnunefndar, en miðað við uppfærða verðbólguspá bankans og óbreyttri leiðsögn nefndarinnar gæti verið langt í að vextir lækki á nýjan leik.  Vísir/Einar

Vaxtalækkunarferlið sem hófst undir lok síðasta árs er núna komið í biðstöðu með ákvörðun peningastefnunefndar að halda vöxtum óbreyttum, sem var í samræmi við væntingar, en samkvæmt nýrri spá Seðlabankans er útlit fyrir að verðbólga fari hækkandi næstu mánuði. Nefndin heldur óbreyttri leiðsögn um að ekki sé hægt að slaka á núverandi raunvaxtaaðhaldi í kringum fjögur prósent meðan það er enn nokkur verðbólguþrýstingur til staðar.

Ákvörðun peningastefnunefndar í morgun að halda meginvöxtum Seðlabankans óbreyttum í 7,5 prósent kemur í kjölfar þess að nefndin hafði áður lækkað vextina um samanlagt 175 punkta á síðustu fimm fundum sínum frá því í október í fyrra. Lítil spenna var fyrir ákvörðun nefndarinnar en markaðsaðilar og greiningardeildir allra bankanna höfðu gert ráð fyrir óbreyttum vöxtum að þessu sinni.

Allir fimm nefndarmenn peningastefnunefndar studdu ákvörðun um að halda vöxtum óbreyttum í 7,5 prósent.

Verðbólgan mælist núna 4 prósent, borið saman við 3,8 prósent þegar nefndin kom síðast saman seint í maímánuði, en fram kemur í yfirlýsingu hennar að samkvæmt nýbirtri spá Seðlabankans muni verðbólgan fara hækkandi ná nýjan leik á komandi mánuðum. Þegar komið verður fram á næsta ár er gert ráð fyrir að verðbólgan fari að hjaðna en óvissa um verðbólguhorfurnar, að sögn peningastefnunefndar, er áfram mikil.

Í þjóðhagsspá Seðlabankans er áætlað að verðbólgan verði að meðaltali um 4,4 prósent á fyrsta fjórðungi næsta árs og verði ekki komin undir þrjú prósent fyrr en í ársbyrjun 2027.

„Hægt hefur á vexti innlendrar eftirspurnar í takt við þétt taumhald peningastefnunnar. Spennan í þjóðarbúinu hefur því minnkað eins og sjá má á hægari umsvifum á húsnæðis- og vinnumarkaði. Enn virðist þó vera nokkur þróttur í efnahagsumsvifum, laun hafa hækkað mikið og verðbólguvæntingar mælast enn yfir markmiði,“ segir jafnframt í yfirlýsingunni.

Verðbólguhorfur til næstu mánaða og missera hafa versnað samkvæmt nýrri þjóðhagsspá Seðlabankans.

Nýjar mælingar sýna að talsvert er að draga úr hækkunum á íbúðamarkaði, einkum allra síðustu mánuði, en undanfarna tólf mánuði hefur fasteignaverðið hækkað um 4,2 prósent, rétt umfram verðbólgu. Launavísitalan er hins vegar upp um 8,2 prósent yfir sama tímabil.

Útlit er fyrir meiri hagvöxt á þessu ári en áður var talið samkvæmt þjóðhagsspá bankans frá því í maí, þegar gert var ráð fyrir eins prósenta vexti, en í uppfærðri spá bankans er hagvöxturinn fyrir árið 2025 núna áætlaður 2,3 prósent.

„Þótt verðbólga hafi hjaðnað og verðbólguvæntingar lækkað síðustu misseri er enn nokkur verðbólguþrýstingur til staðar,“ segir í yfirlýsingu nefndarinnar í morgun. Þá bætir hún við að þær aðstæður hafi því ekki skapast að hægt sé að slaka á núverandi raunvaxtaaðhaldi peningastefnunnar – en það hefur haldist á bilinu um 3,5 til 4 prósent frá því í mars í fyrra.

Gert er ráð fyrir minna atvinnuleysi en áður var talið fram til ársins 2027. Þá er sömuleiðis reiknað með framleiðsluspennu á yfirstandandi ári, og út allt spátímabilið, ólíkt fyrri spá Seðlabankans frá því í maí þegar búist var við slaka.  

„Ljóst er að frekari skref til lækkunar vaxta eru háð því að verðbólga færist nær 2,5 prósenta markmiði bankans,“ undirstrikar peningastefnunefndin jafnframt í yfirlýsingunni. Það er sama leiðsögn og hún gaf út eftir síðustu vaxtaákvörðun í maímánuði.

Þá er að lokum tekið fram, líkt og áður, að mótun peningastefnunnar næstu misseri muin sem fyrr ráðast af þróun efnahagsumsvifa, verðbólgu og verðbólguvæntinga.


Tengdar fréttir

Hver eru rökin fyrir því að lækka vexti um 25 punkta, þvert á spár grein­enda?

Greinendur reikna fastlega með því að vöxtum verði haldið óbreyttum þegar peningastefnunefnd kynnir ákvörðun sína á miðvikudaginn enda ekki útlit fyrir að verðbólgan lækki á næstunni. Þótt spennan sé lítil með sjálfa vaxtaákvörðunina verður áhugaverðara að heyra tóninn í yfirlýsingu nefndarinnar og þá hafa hagfræðingar Arion banka jafnframt týnt til helstu rök fyrir því að halda áfram með vaxtalækkunarferlið.

Þykir svartsýnin í verðlagningu skulda­bréfa „keyra úr hófi fram“

Miðað við þá „Ódysseifsku leiðsögn“ sem peningastefnunefndin hefur gefið út er ljóst að næstu skref í vaxtaákvörðunum munu aðallega ráðast af þróun verðbólgunnar, en horfurnar þar gefa ekki tilefni til bjartsýni um frekari vaxtalækkanir á árinu. Aðalhagfræðingur Kviku telur samt ekki þurfa stór frávik í komandi verðbólgumælingum til að setja lækkun vaxta aftur á dagskrá og undrast svartsýni skuldabréfafjárfesta sem verðleggja inn aðeins tvær vaxtalækkanir næstu þrjú árin.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×