Að forðast sjóveiki Auður Jóhannesdóttir skrifar 15. mars 2017 12:00 Um helgina fengum við tíðindi af því að síðustu fjármagnshöftunum hefði verið aflýst og krónan fengi hér eftir að sigla óstudd um öldudali alþjóðahagkerfisins, hvort það þýðir að gengið styrkist, veikist eða standi í stað getur víst enginn sagt til um enn þá, hagfræði virðast vísindi óvissunnar. Við sama tækifæri fengum við óljósar vísbendingar um langþráðar vaxtalækkanir á komandi misserum og bíðum við flest spennt eftir efndum. Um síðustu áramót féllu niður verndartollar á flestum neysluvarningi sem fluttur er til landsins eftir að riðið hafði verið á vaðið ári áður með niðurfellingu tolla á fatnaði. Ofangreint og hagfelld þróun gengis fyrir innflutning ætti að boða bætta tíma fyrir íslenska verslun og íslenska neytendur. Þrátt fyrir þetta er samdráttur í innlendri fataverslun á milli ára og nýjar áskoranir skjóta upp kollinum. Stöndugir risar hafa boðað komu sína inn á markaðinn, sennilega þar sem þeir telja viðskiptaumhverfið loksins vera orðið samkeppnishæft. Það verður áhugavert að fylgjast með þróuninni næstu misseri, bæði viðbrögðum aðila sem fyrir eru og því hvernig risarnir bregðast við ölduganginum sem einkennir efnahagslífið hér á skerinu. Evrópskir kollegar mínir hvá við þegar ég segi sögur af húsaleigusamningum sem hækka um 20% á einu bretti eða kröfum launamanna um 30% launahækkanir, þeim finnst ég líka fyndin þegar mér finnst lítið koma til afsláttar upp á 2-3% eða kippi mér lítið upp við boðaðar verðhækkanir af svipaðri stærðargráðu. Í samhengi hlutanna hér á landi eru þessar prósentutölur nefnilega agnarsmáar, hér þarf afsláttur að hlaupa á tugum prósenta til að teljast merkilegur og meira púður fer í að fást við gengissveiflur upp á tugi hundraðshluta og margfaldan vaxtamun en hóflegar erlendar verðbreytingar. Sé litið til sögunnar virðist skammtímahugsun vera okkur eyjarskeggjum eðlislæg, við grípum gæsina þegar hún gefst og ég sé ekki fram á að ölduganginum linni á meðan við erum ekki tilbúin til að tjóðra eyjuna við næsta meginland. Konu leiðist að minnsta kosti ekki á meðan hún rekur fyrirtæki á eyju sem skoppar í hafinu, það er bara eins gott að hún lærði af afa sínum hvernig á að stíga ölduna til að komast hjá sjóveiki.Greinin birtist fyrst í Markaðnum, fylgiriti Fréttablaðsins um viðskipti og efnahagsmál. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir Skoðun
Um helgina fengum við tíðindi af því að síðustu fjármagnshöftunum hefði verið aflýst og krónan fengi hér eftir að sigla óstudd um öldudali alþjóðahagkerfisins, hvort það þýðir að gengið styrkist, veikist eða standi í stað getur víst enginn sagt til um enn þá, hagfræði virðast vísindi óvissunnar. Við sama tækifæri fengum við óljósar vísbendingar um langþráðar vaxtalækkanir á komandi misserum og bíðum við flest spennt eftir efndum. Um síðustu áramót féllu niður verndartollar á flestum neysluvarningi sem fluttur er til landsins eftir að riðið hafði verið á vaðið ári áður með niðurfellingu tolla á fatnaði. Ofangreint og hagfelld þróun gengis fyrir innflutning ætti að boða bætta tíma fyrir íslenska verslun og íslenska neytendur. Þrátt fyrir þetta er samdráttur í innlendri fataverslun á milli ára og nýjar áskoranir skjóta upp kollinum. Stöndugir risar hafa boðað komu sína inn á markaðinn, sennilega þar sem þeir telja viðskiptaumhverfið loksins vera orðið samkeppnishæft. Það verður áhugavert að fylgjast með þróuninni næstu misseri, bæði viðbrögðum aðila sem fyrir eru og því hvernig risarnir bregðast við ölduganginum sem einkennir efnahagslífið hér á skerinu. Evrópskir kollegar mínir hvá við þegar ég segi sögur af húsaleigusamningum sem hækka um 20% á einu bretti eða kröfum launamanna um 30% launahækkanir, þeim finnst ég líka fyndin þegar mér finnst lítið koma til afsláttar upp á 2-3% eða kippi mér lítið upp við boðaðar verðhækkanir af svipaðri stærðargráðu. Í samhengi hlutanna hér á landi eru þessar prósentutölur nefnilega agnarsmáar, hér þarf afsláttur að hlaupa á tugum prósenta til að teljast merkilegur og meira púður fer í að fást við gengissveiflur upp á tugi hundraðshluta og margfaldan vaxtamun en hóflegar erlendar verðbreytingar. Sé litið til sögunnar virðist skammtímahugsun vera okkur eyjarskeggjum eðlislæg, við grípum gæsina þegar hún gefst og ég sé ekki fram á að ölduganginum linni á meðan við erum ekki tilbúin til að tjóðra eyjuna við næsta meginland. Konu leiðist að minnsta kosti ekki á meðan hún rekur fyrirtæki á eyju sem skoppar í hafinu, það er bara eins gott að hún lærði af afa sínum hvernig á að stíga ölduna til að komast hjá sjóveiki.Greinin birtist fyrst í Markaðnum, fylgiriti Fréttablaðsins um viðskipti og efnahagsmál.
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun