Ég gerði ekkert rangt Friðrika Benónýsdóttir skrifar 18. desember 2014 15:00 Mörður Bækur: Mörður Bjarni Harðarson Sæmundur Bjarni Harðarson ræðst ekki á garðinn þar sem hann er lægstur í skáldsögunni Merði. Þar er sögumaður ein hataðasta persóna Íslendingasagnanna, Mörður Valgarðsson, sá hinn sami og hlaut þann vafasama heiður að fá nafni sínu skeytt við lygi svo úr varð Lyga-Mörður. Hér er hann sjálfur sögumaður og endursegir atburðarás Njálu út frá eigin sjónarmiðum, sem eins og gefur að skilja eru töluvert ólík þeim sem höfundur Njálu setur fram. Mörður hefur nefnilega að eigin mati ekki gert neitt rangt, hann gerði einfaldlega það sem þurfti til að hin rétta ordnung hlutanna viðhéldist. Það náði auðvitað engri átt að papahyski eins og Njáll á Bergþórshvoli og afkomendur hans kæmist til áhrifa í samfélaginu. Slíkt varð að stoppa með öllum ráðum. Bjarni er óhemjugóður sögumaður og fer hjá á kostum í drýgindarausi Marðar, sem minnir á ýmsar persónur í samtímanum og réttlætingar þeirra á gjörðum sínum. Mörður verður meira að segja ansi viðkunnanlegur karl í hans meðförum þrátt fyrir drýgindin. Hann elskaði konu sína, Kötlu, og sinnir barnabarni sínu af durtslegri alúð, eftir fremsta megni. Hrifning hans á Skarphéðni, einum hinna svörnu óvina, hrærir streng í brjósti Njáluaðdáenda og gerir hann enn mannlegri en ella. Réttlætingar hans á eigin gerðum eru líka fullkomlega sannfærandi, þótt lesandinn sé ekki endilega sammála hans viðhorfi til annarra sögupersóna og þess sem þær taka sér fyrir hendur. Það er þó erfitt að sjá hvernig lesendur sem ekki þekkja til söguþráðar Njálu eiga að henda reiður á því sem karlinn rifjar upp, sú þekking er greinilega fyrirframgefin stærð í huga höfundarins, sem er töluverður galli. Það sem þó fyrst og fremst gerir skáldsöguna, eða nóvelluna öllu heldur, um Mörð að eins ánægjulegri lesningu og raun ber vitni er stíll Bjarna og dásamleg notkun hans á tungumálinu. Maður smjattar á orðum og setningum og dæsir af hamingju yfir því að enn skuli vera skrifað á svo kjarngóðri íslensku árið 2014. Málfarið eitt og sér gerir þessa bók nánast að skyldulesningu, hvað sem fólki finnst um nálgun á söguefnið, og auk þess er sagan ískrandi skemmtileg aflestrar. Niðurstaða: Bráðskemmtileg nóvella um efni sem flestir þekkja, skrifuð á aldeilis dásamlegri íslensku. Gagnrýni Menning Mest lesið „Svona getur þetta reynst smásálarlegt hérna“ Lífið Gelluorkan í hæstu hæðum á Gugguvaktinni Lífið Málaferli og verktakadrama seinkar framkvæmdunum á höllinni í Frakklandi Lífið Rúrik Gísla í glæsilegu eftirpartýi á Edition Lífið Simon og Garfunkel ná sögulegum sáttum: „Ég grét þegar hann sagði hversu mikið ég hefði sært hann“ Lífið PlayStation 5 Pro: Eina leiðin til að spila, ef þú tímir því Leikjavísir Þurfti aðeins nokkrar sekúndur til að tryggja liði sínu áfram í undanúrslitin Lífið Stórstjarna úr tónlistarheiminum í nýrri seríu White Lotus Bíó og sjónvarp Ástkona njósnarans skildi eftir sig sjóðheit bréf Gagnrýni Smekklegt einbýli í hjarta Hafnarfjarðar Lífið Fleiri fréttir Ástkona njósnarans skildi eftir sig sjóðheit bréf Efni sem veldur uppköstum, yfirliðum og eilífri æsku The Bikeriders: Hvenær komum við í flugeldaverksmiðjuna!? Kælt niður í byrjun og svo búmm! DIMMA var flott en einhæf Sjá meira
Bækur: Mörður Bjarni Harðarson Sæmundur Bjarni Harðarson ræðst ekki á garðinn þar sem hann er lægstur í skáldsögunni Merði. Þar er sögumaður ein hataðasta persóna Íslendingasagnanna, Mörður Valgarðsson, sá hinn sami og hlaut þann vafasama heiður að fá nafni sínu skeytt við lygi svo úr varð Lyga-Mörður. Hér er hann sjálfur sögumaður og endursegir atburðarás Njálu út frá eigin sjónarmiðum, sem eins og gefur að skilja eru töluvert ólík þeim sem höfundur Njálu setur fram. Mörður hefur nefnilega að eigin mati ekki gert neitt rangt, hann gerði einfaldlega það sem þurfti til að hin rétta ordnung hlutanna viðhéldist. Það náði auðvitað engri átt að papahyski eins og Njáll á Bergþórshvoli og afkomendur hans kæmist til áhrifa í samfélaginu. Slíkt varð að stoppa með öllum ráðum. Bjarni er óhemjugóður sögumaður og fer hjá á kostum í drýgindarausi Marðar, sem minnir á ýmsar persónur í samtímanum og réttlætingar þeirra á gjörðum sínum. Mörður verður meira að segja ansi viðkunnanlegur karl í hans meðförum þrátt fyrir drýgindin. Hann elskaði konu sína, Kötlu, og sinnir barnabarni sínu af durtslegri alúð, eftir fremsta megni. Hrifning hans á Skarphéðni, einum hinna svörnu óvina, hrærir streng í brjósti Njáluaðdáenda og gerir hann enn mannlegri en ella. Réttlætingar hans á eigin gerðum eru líka fullkomlega sannfærandi, þótt lesandinn sé ekki endilega sammála hans viðhorfi til annarra sögupersóna og þess sem þær taka sér fyrir hendur. Það er þó erfitt að sjá hvernig lesendur sem ekki þekkja til söguþráðar Njálu eiga að henda reiður á því sem karlinn rifjar upp, sú þekking er greinilega fyrirframgefin stærð í huga höfundarins, sem er töluverður galli. Það sem þó fyrst og fremst gerir skáldsöguna, eða nóvelluna öllu heldur, um Mörð að eins ánægjulegri lesningu og raun ber vitni er stíll Bjarna og dásamleg notkun hans á tungumálinu. Maður smjattar á orðum og setningum og dæsir af hamingju yfir því að enn skuli vera skrifað á svo kjarngóðri íslensku árið 2014. Málfarið eitt og sér gerir þessa bók nánast að skyldulesningu, hvað sem fólki finnst um nálgun á söguefnið, og auk þess er sagan ískrandi skemmtileg aflestrar. Niðurstaða: Bráðskemmtileg nóvella um efni sem flestir þekkja, skrifuð á aldeilis dásamlegri íslensku.
Gagnrýni Menning Mest lesið „Svona getur þetta reynst smásálarlegt hérna“ Lífið Gelluorkan í hæstu hæðum á Gugguvaktinni Lífið Málaferli og verktakadrama seinkar framkvæmdunum á höllinni í Frakklandi Lífið Rúrik Gísla í glæsilegu eftirpartýi á Edition Lífið Simon og Garfunkel ná sögulegum sáttum: „Ég grét þegar hann sagði hversu mikið ég hefði sært hann“ Lífið PlayStation 5 Pro: Eina leiðin til að spila, ef þú tímir því Leikjavísir Þurfti aðeins nokkrar sekúndur til að tryggja liði sínu áfram í undanúrslitin Lífið Stórstjarna úr tónlistarheiminum í nýrri seríu White Lotus Bíó og sjónvarp Ástkona njósnarans skildi eftir sig sjóðheit bréf Gagnrýni Smekklegt einbýli í hjarta Hafnarfjarðar Lífið Fleiri fréttir Ástkona njósnarans skildi eftir sig sjóðheit bréf Efni sem veldur uppköstum, yfirliðum og eilífri æsku The Bikeriders: Hvenær komum við í flugeldaverksmiðjuna!? Kælt niður í byrjun og svo búmm! DIMMA var flott en einhæf Sjá meira
Simon og Garfunkel ná sögulegum sáttum: „Ég grét þegar hann sagði hversu mikið ég hefði sært hann“ Lífið
Simon og Garfunkel ná sögulegum sáttum: „Ég grét þegar hann sagði hversu mikið ég hefði sært hann“ Lífið