Svaka gott siðferði Júlía Margrét Alexandersdóttir skrifar 30. maí 2011 06:00 Það er viss fegurð í rusli úti við veginn og reykjandi ökumanni ökumanni í umferðinni með gluggana uppi árið 2011. Það sem er á skjön fangar augað og hrífur - nú eða stuðar. Sum erum við sérstaklega veik fyrir misfellum og þyrstir hreinlega í þær í einsleitu umhverfi. Fögnum illa hirtum grasbletti í Garðabæ og skoppandi silíkonbrjóstum í Árnagarði. Allt í stíl getur verið óbærilega leiðinlegt. Þess vegna líður mér hvergi betur en á Hlemmi eða í biðröð eftir Lottó. Kannski er þetta fylgifiskur þess að hafa alist upp að hluta til úti á landi. Allt verður svolítið þurrt ef maður hittir ekki einhvern fullan í miðri viku úti í búð eða heyrir rifrildi út um gluggann sem maður átti ekki að heyra. Geirfuglinn sem dúkkar upp í heita pottinum og úthúðar fæðingarorlofi sem hreinræktuðum kapítalisma er nákvæmlega sá sem gerir partíið loks eitthvað skemmtilegt. En á stílhreinum tímum þarf að kæfa fífilinn eina og annarlega og traðka nógu fast til að hann dúkki ekki aftur upp. Ég hræðist miklu meira þóttafull andlit sem hlæja að fíflunum en fíflin sjálf. Hneykslun á siðferði og viðhorfum annarra er enda yfirleitt ekki nema 2 prósent raunveruleg siðferðiskennd, 48 prósent gremja og 50 prósent öfund las ég í þrælskemmtilegri bók eftir finnskan fræðimann; Jaakko Heinimäki (sem reyndar hefur þau þar eftir Ítala). Syndirnar sjö kom út í íslenskri þýðingu árið 2003 en þar dustar þar rykið af antíkvarningnum dauðsyndunum sjö; hroka, ágirnd, öfund, hefit, munúð, nautnasýki og andlegri leti, en dauðasyndirnar eru reyndar hinn ágætasti leiðarvísir fyrir alla þá sem langar að lappa upp á innra líf sitt, óháð trú eða trúleysi. Heinimäki segir: „Öfundin sveipar sig oft mælskulist réttlætiskenndarinnar: „Svindl! Einn maður veikist af krabbameini þó að hann hafi frá æsku lifað heilbrigðu lífi og borðað hollan mat en nágranninn sem reykir og drekkur er eldhress hvernig sem hann lætur vaða á súðum.“ Dómur í nafni vandaðs siðferðis snýst ekki endilega um svo svaka gott siðferði. Að endingu má geta þess að óttist einhver hreinsunareldinn vegna hugsanlegrar dauðasyndir þá er ekki öll von úti ef einlæg iðrun og syndajátning á sér stað samkvæmt kaþólosku trúnni. Ég ætti hins vegar að láta staðar numið því það eru líka til minni háttar syndir, svokallaðar „fyrirgefanlegar syndir“, peccatum veniale, samkvæmt kaþólikkum. Ein þeirra er að gerast sekur um innantómt þvaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Júlía Margrét Alexandersdóttir Mest lesið Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson Skoðun
Það er viss fegurð í rusli úti við veginn og reykjandi ökumanni ökumanni í umferðinni með gluggana uppi árið 2011. Það sem er á skjön fangar augað og hrífur - nú eða stuðar. Sum erum við sérstaklega veik fyrir misfellum og þyrstir hreinlega í þær í einsleitu umhverfi. Fögnum illa hirtum grasbletti í Garðabæ og skoppandi silíkonbrjóstum í Árnagarði. Allt í stíl getur verið óbærilega leiðinlegt. Þess vegna líður mér hvergi betur en á Hlemmi eða í biðröð eftir Lottó. Kannski er þetta fylgifiskur þess að hafa alist upp að hluta til úti á landi. Allt verður svolítið þurrt ef maður hittir ekki einhvern fullan í miðri viku úti í búð eða heyrir rifrildi út um gluggann sem maður átti ekki að heyra. Geirfuglinn sem dúkkar upp í heita pottinum og úthúðar fæðingarorlofi sem hreinræktuðum kapítalisma er nákvæmlega sá sem gerir partíið loks eitthvað skemmtilegt. En á stílhreinum tímum þarf að kæfa fífilinn eina og annarlega og traðka nógu fast til að hann dúkki ekki aftur upp. Ég hræðist miklu meira þóttafull andlit sem hlæja að fíflunum en fíflin sjálf. Hneykslun á siðferði og viðhorfum annarra er enda yfirleitt ekki nema 2 prósent raunveruleg siðferðiskennd, 48 prósent gremja og 50 prósent öfund las ég í þrælskemmtilegri bók eftir finnskan fræðimann; Jaakko Heinimäki (sem reyndar hefur þau þar eftir Ítala). Syndirnar sjö kom út í íslenskri þýðingu árið 2003 en þar dustar þar rykið af antíkvarningnum dauðsyndunum sjö; hroka, ágirnd, öfund, hefit, munúð, nautnasýki og andlegri leti, en dauðasyndirnar eru reyndar hinn ágætasti leiðarvísir fyrir alla þá sem langar að lappa upp á innra líf sitt, óháð trú eða trúleysi. Heinimäki segir: „Öfundin sveipar sig oft mælskulist réttlætiskenndarinnar: „Svindl! Einn maður veikist af krabbameini þó að hann hafi frá æsku lifað heilbrigðu lífi og borðað hollan mat en nágranninn sem reykir og drekkur er eldhress hvernig sem hann lætur vaða á súðum.“ Dómur í nafni vandaðs siðferðis snýst ekki endilega um svo svaka gott siðferði. Að endingu má geta þess að óttist einhver hreinsunareldinn vegna hugsanlegrar dauðasyndir þá er ekki öll von úti ef einlæg iðrun og syndajátning á sér stað samkvæmt kaþólosku trúnni. Ég ætti hins vegar að láta staðar numið því það eru líka til minni háttar syndir, svokallaðar „fyrirgefanlegar syndir“, peccatum veniale, samkvæmt kaþólikkum. Ein þeirra er að gerast sekur um innantómt þvaður.
Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun