Varhugavert rúsínuát smábarna 23. ágúst 2007 04:00 Freistandi og marglitar rúsínur í skál Smábörn eru sólgin í rúsínur og þykir gaman að tína þær upp í sig. Nú hefur komið á daginn að börn yngri en þriggja ára beri að varast rúsínur í miklum mæli. Það var danska heilbrigðisráðuneytið sem varaði við of miklu rúsínuáti smábarna vegna hás innihalds sveppaeitursins Ochratoxin A sem talið er orsaka krabbamein. „Það má vel taka undir varnaðarorð Dana og alls ekki gefa smábörnum of mikið af rúsínum,“ segir Elín Guðmundsdóttir, forstöðumaður matvælasviðs Umhverfisstofnunar. „Sveppaeitrið Ochratoxin A kemur úr sveppum sem vaxa á vínberjum og situr eftir þegar vínber eru orðin að rúsínum. Ochratoxin A minnkar ónæmisviðbrögð, getur haft varanleg skaðleg áhrif á heilsu og er mjög líklega krabbameinsvaldandi,“ segir Elín, en þessi tegund sveppaeiturs finnst einnig í korni, ekki síst á norðurslóðum. „Af þessum sökum eru Norðurlandaþjóðir mjög vakandi og á verði. Stundum finnst ekkert eitur, en stundum mikið, og fer það eftir tíðafari. Umhverfisstofnun er að skipuleggja mælingar hérlendis á þeim rúsínum og kornvörum sem Íslendingum standa til boða, en þangað til niðurstöður liggja fyrir vitum við ekki fyrir víst hvernig markaðurinn er hér,“ segir Elín. Rúsínur hafa lengst af þótt hollustukostur fyrir lítil börn að narta í, en þær auka meðal annars járnmagn í litlum kroppum. „Nú er ekki ráðlagt að börn undir þriggja ára aldri borði meira en 50 grömm af rúsínum á viku. Þá skiptir engu máli hvort rúsínur séu lífrænt ræktaðar eða ekki. Hvort allur skammturinn er borðaður í einu lagi eða minni skömmtum á lengri tíma er ekki heldur það sem skiptir mestu máli. Það er heildarmagnið yfir lengri tíma sem ber að takmarka,“ segir Elva Gísladóttir, verkefnastjóri næringar hjá Lýðheilsustofnun, en stofnunin hyggur á útgáfu bæklings með ráðleggingum um mataræði fyrir börn á forskólaaldri, þar sem fleiri varhugaverðar fæðutegundir eru upptaldar fyrir yngstu börn lýðveldisins. Mest lesið Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Lífið „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið Ólafur Ragnar skellti sér á sæþotu eftir langan dag Lífið Karlmennskuhlaðvarpið heyrir sögunni til Lífið Fréttatía vikunnar: Körfubolti, laxaastmi og stýrivextir Lífið Skrúfaði titrarann í sundur til að forða nágrönnum frá ónæði Lífið Gómsætar haustkökur að hætti Elenoru Lífið Super Happy Forever hlaut Gullna lundann Bíó og sjónvarp
Smábörn eru sólgin í rúsínur og þykir gaman að tína þær upp í sig. Nú hefur komið á daginn að börn yngri en þriggja ára beri að varast rúsínur í miklum mæli. Það var danska heilbrigðisráðuneytið sem varaði við of miklu rúsínuáti smábarna vegna hás innihalds sveppaeitursins Ochratoxin A sem talið er orsaka krabbamein. „Það má vel taka undir varnaðarorð Dana og alls ekki gefa smábörnum of mikið af rúsínum,“ segir Elín Guðmundsdóttir, forstöðumaður matvælasviðs Umhverfisstofnunar. „Sveppaeitrið Ochratoxin A kemur úr sveppum sem vaxa á vínberjum og situr eftir þegar vínber eru orðin að rúsínum. Ochratoxin A minnkar ónæmisviðbrögð, getur haft varanleg skaðleg áhrif á heilsu og er mjög líklega krabbameinsvaldandi,“ segir Elín, en þessi tegund sveppaeiturs finnst einnig í korni, ekki síst á norðurslóðum. „Af þessum sökum eru Norðurlandaþjóðir mjög vakandi og á verði. Stundum finnst ekkert eitur, en stundum mikið, og fer það eftir tíðafari. Umhverfisstofnun er að skipuleggja mælingar hérlendis á þeim rúsínum og kornvörum sem Íslendingum standa til boða, en þangað til niðurstöður liggja fyrir vitum við ekki fyrir víst hvernig markaðurinn er hér,“ segir Elín. Rúsínur hafa lengst af þótt hollustukostur fyrir lítil börn að narta í, en þær auka meðal annars járnmagn í litlum kroppum. „Nú er ekki ráðlagt að börn undir þriggja ára aldri borði meira en 50 grömm af rúsínum á viku. Þá skiptir engu máli hvort rúsínur séu lífrænt ræktaðar eða ekki. Hvort allur skammturinn er borðaður í einu lagi eða minni skömmtum á lengri tíma er ekki heldur það sem skiptir mestu máli. Það er heildarmagnið yfir lengri tíma sem ber að takmarka,“ segir Elva Gísladóttir, verkefnastjóri næringar hjá Lýðheilsustofnun, en stofnunin hyggur á útgáfu bæklings með ráðleggingum um mataræði fyrir börn á forskólaaldri, þar sem fleiri varhugaverðar fæðutegundir eru upptaldar fyrir yngstu börn lýðveldisins.
Mest lesið Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Lífið „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið Ólafur Ragnar skellti sér á sæþotu eftir langan dag Lífið Karlmennskuhlaðvarpið heyrir sögunni til Lífið Fréttatía vikunnar: Körfubolti, laxaastmi og stýrivextir Lífið Skrúfaði titrarann í sundur til að forða nágrönnum frá ónæði Lífið Gómsætar haustkökur að hætti Elenoru Lífið Super Happy Forever hlaut Gullna lundann Bíó og sjónvarp