Þorskur fer 14. júlí 2007 00:01 Ég heyrði um daginn af stálverksmiðju í Þýskalandi sem um nokkurra áratuga skeið hafði séð nærsveitarmönnum fyrir atvinnu. Einn daginn gerðist það að verksmiðjan var keypt af Kínverjum. Flestir bjuggust við að lítið myndi breytast við þetta, en það var nú aldeilis ekki. Kínverjarnir gerðu sér lítið fyrir og mættu á staðinn í hundraðatali einn daginn og einfaldlega tóku verksmiðjuna í sundur - nokkuð sem fyrri eigendur höfðu talið algerlega óframkvæmanlegt sökum tröllaukinnar stærðar og umfangs - og fluttu hana í burtu svo ekkert varð eftir nema jörðin flöt. ÞANNIG fór um sjóferð þá. Nú er ég ekki að gera því skóna að hinn umdeildi álrisi Rio Tinto muni gera svipað við álverið í Straumsvík og einfaldlega flytja það í burtu, nú þegar fyrirtækið hefur eignast það í kjölfar kaupanna á Alcan, en þó má draga af þessu dæmi stálverksmiðjunnar í Þýskalandi nokkurn lærdóm: EKKERT er víst. Ekkert er fast í hendi að eilífu. Jafnvel hinar traustustu undirstöður úr stáli - hvað þá áli - geta horfið út í buskann einn daginn eins og dagblað í roki og heilu fjölskyldurnar, byggðarlögin eða þjóðirnar farið í háaloft í einni svipan. Þetta eiga Íslendingar auðvitað að vita manna best. Þjóð sem heldur svona mikið upp á málshætti eins og „ekki er sopið kálið fyrr en í ausuna er komið" og býr í svona miklu návígi við duttlungafulla náttúruna veit það auðvitað býsna vel af eigin reynslu að ekkert er gefið í þessum heimi. Það getur allt gerst. Og ekki gerst. EN samt verður að segjast eins og er, að enn er nokkuð í land að þjóðarsálin hagi sér í samræmi við þessa vitneskju. Til dæmis virðist handboltalandsliðið alltaf vera komið á verðlaunapall á stórmóti í hugum þjóðarinnar löngu áður en mótið hefst. Bjartsýnin afhjúpar þannig skringilega þversögn. Við vitum að ekkert er gefið, en samt leyfum við okkur hvað eftir annað að líta svo á að þetta eða hitt sé alveg fullkomlega gefið, sem er einmitt annað orðtak íslenskt. AUÐVITAÐ gengur ekki að lifa lífi sínu í endalausum bölmóði og svartsýni, bölvandi yfir bágum skilyrðum hinnar mannlegu tilvistar. En það má hins vegar gera ýmislegt til þess að mæta þessum sviptivindum lífsins. Við þurfum til dæmis að einbeita okkur að því að setja ekki öll eggin í sömu körfu. Þannig erum við betur í stakk búin til að mæta áföllum. Við þurfum líka að mæta góðæristímum með þá vissu í huga að á eftir þeim kemur alltaf kreppa. Ein skotheldasta aðferðin til þess er að setja mikið fé í menntun. „ALLT er í heiminum hverfult" er annað orðtak sem nær þessu dæmi ágætlega. Svipað orðtak hljómar á latínu ef ég man rétt: Sic transit gloria mundi. Ég sjálfur á mína eigin útgáfu sem hljómar svo: Sic transit gloria Guðmundi. Íslenska útgáfan af þessu fræga orðtaki um hina fallvöltu gæfu heimsins myndi einfaldlega vera þessi: Þorskur kemur. Þorskur fer. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Steingrímsson Mest lesið Svar við grein Dagnýjar Hængsdóttur Köhler Ragnheiður Magnúsdóttir,Halldóra Jónsdóttir,Óskar Þór Karlsson,Eiríkur Böðvarsson Skoðun Eflum málumhverfi barna Bjarnfríður Leósdóttir,Harpa Stefánsdóttir,Hildur Rut Sigurbjartsdóttir,Silja Jóhannsdóttir,Þorbjörg Saga Ásgeirsdóttir Skoðun Cześć Polskiej części VR Agata Maria Magnússon,Norbert Gruchociak Skoðun Aðgengismál í HÍ – Háskóli fyrir öll? Styrmir Hallsson Skoðun Formaður FHG enn í víking gegn ferðaþjónustu Ingvar Örn Ingvarsson Skoðun Sjórinn sækir fram Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Grásleppan úr kvóta! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Björn til rektors Benedikt Hjartarson Skoðun Það skiptir öllu máli að kjósa Flosi Eiríksson Skoðun Örugg skref fyrir Ísland í alþjóðasamfélaginu Dagbjört Hákonardóttir Skoðun
Ég heyrði um daginn af stálverksmiðju í Þýskalandi sem um nokkurra áratuga skeið hafði séð nærsveitarmönnum fyrir atvinnu. Einn daginn gerðist það að verksmiðjan var keypt af Kínverjum. Flestir bjuggust við að lítið myndi breytast við þetta, en það var nú aldeilis ekki. Kínverjarnir gerðu sér lítið fyrir og mættu á staðinn í hundraðatali einn daginn og einfaldlega tóku verksmiðjuna í sundur - nokkuð sem fyrri eigendur höfðu talið algerlega óframkvæmanlegt sökum tröllaukinnar stærðar og umfangs - og fluttu hana í burtu svo ekkert varð eftir nema jörðin flöt. ÞANNIG fór um sjóferð þá. Nú er ég ekki að gera því skóna að hinn umdeildi álrisi Rio Tinto muni gera svipað við álverið í Straumsvík og einfaldlega flytja það í burtu, nú þegar fyrirtækið hefur eignast það í kjölfar kaupanna á Alcan, en þó má draga af þessu dæmi stálverksmiðjunnar í Þýskalandi nokkurn lærdóm: EKKERT er víst. Ekkert er fast í hendi að eilífu. Jafnvel hinar traustustu undirstöður úr stáli - hvað þá áli - geta horfið út í buskann einn daginn eins og dagblað í roki og heilu fjölskyldurnar, byggðarlögin eða þjóðirnar farið í háaloft í einni svipan. Þetta eiga Íslendingar auðvitað að vita manna best. Þjóð sem heldur svona mikið upp á málshætti eins og „ekki er sopið kálið fyrr en í ausuna er komið" og býr í svona miklu návígi við duttlungafulla náttúruna veit það auðvitað býsna vel af eigin reynslu að ekkert er gefið í þessum heimi. Það getur allt gerst. Og ekki gerst. EN samt verður að segjast eins og er, að enn er nokkuð í land að þjóðarsálin hagi sér í samræmi við þessa vitneskju. Til dæmis virðist handboltalandsliðið alltaf vera komið á verðlaunapall á stórmóti í hugum þjóðarinnar löngu áður en mótið hefst. Bjartsýnin afhjúpar þannig skringilega þversögn. Við vitum að ekkert er gefið, en samt leyfum við okkur hvað eftir annað að líta svo á að þetta eða hitt sé alveg fullkomlega gefið, sem er einmitt annað orðtak íslenskt. AUÐVITAÐ gengur ekki að lifa lífi sínu í endalausum bölmóði og svartsýni, bölvandi yfir bágum skilyrðum hinnar mannlegu tilvistar. En það má hins vegar gera ýmislegt til þess að mæta þessum sviptivindum lífsins. Við þurfum til dæmis að einbeita okkur að því að setja ekki öll eggin í sömu körfu. Þannig erum við betur í stakk búin til að mæta áföllum. Við þurfum líka að mæta góðæristímum með þá vissu í huga að á eftir þeim kemur alltaf kreppa. Ein skotheldasta aðferðin til þess er að setja mikið fé í menntun. „ALLT er í heiminum hverfult" er annað orðtak sem nær þessu dæmi ágætlega. Svipað orðtak hljómar á latínu ef ég man rétt: Sic transit gloria mundi. Ég sjálfur á mína eigin útgáfu sem hljómar svo: Sic transit gloria Guðmundi. Íslenska útgáfan af þessu fræga orðtaki um hina fallvöltu gæfu heimsins myndi einfaldlega vera þessi: Þorskur kemur. Þorskur fer.
Svar við grein Dagnýjar Hængsdóttur Köhler Ragnheiður Magnúsdóttir,Halldóra Jónsdóttir,Óskar Þór Karlsson,Eiríkur Böðvarsson Skoðun
Eflum málumhverfi barna Bjarnfríður Leósdóttir,Harpa Stefánsdóttir,Hildur Rut Sigurbjartsdóttir,Silja Jóhannsdóttir,Þorbjörg Saga Ásgeirsdóttir Skoðun
Svar við grein Dagnýjar Hængsdóttur Köhler Ragnheiður Magnúsdóttir,Halldóra Jónsdóttir,Óskar Þór Karlsson,Eiríkur Böðvarsson Skoðun
Eflum málumhverfi barna Bjarnfríður Leósdóttir,Harpa Stefánsdóttir,Hildur Rut Sigurbjartsdóttir,Silja Jóhannsdóttir,Þorbjörg Saga Ásgeirsdóttir Skoðun