Íþróttamenn 68 sinnum líklegri til að hljóta heilaskaða Valur Páll Eiríksson skrifar 27. júlí 2022 08:01 Fyrrum NFL-leikmaðurinn Junior Seau svipti sig lífi árið 2012 með því að skjóta sig í bringuna. Hann hlífði höfðinu viljandi til að hægt væri að rannsaka það. Í ljós kom að hann var með CTE. George Gojkovich/Getty Images Ný rannsókn alþjóðlegra sérfræðinga er sögð hafa fært fram óyggjandi sannanir fyrir tengslum milli ítrekaðra höfuðhögga í íþróttum og heilasjúkdómsins CTE (chronic traumatic encephalopathy). Íþróttasambönd eru hvött til þess að taka mark á rannsókninni. Rannsóknin var unnin af sérfræðingum úr 13 háskólum, þar á meðal Oxford-háskóla í Bretlandi, í samstarfi við heilahristingssamtök í Bretlandi (Concussion Legacy Foundation UK). Nýst var við gögn frá Boston-háskóla og fleiri stofnunum í Bandaríkjunum sem sýna fram á að íþróttafólk í íþróttum með snertingu (e. contact sport) séu 68 sinnum líklegri til að þróa með sér CTE heldur en þeir sem ekki spila íþróttir. Mike Webster var sá fyrsti til að vera greindur með CTE.George Gojkovich/Getty Images Mikil umræða hefur skapast um áhrif höfuðmeiðsla, sérstaklega í amerískum fótbolta og ruðningi, þar sem hvað mest hætta er af ítrekuðum höfuðhöggum. Nígerísk-bandaríski læknirinn Bennet Omalu setti hugtakið CTE fram í grein árið 2005 eftir að hafa rannsakað fyrrum NFL-leikmanninn Mike Webster, sem lést árið 2002 eftir að hafa hagað sér óvenjulega um nokkurt skeið áður en hann svipti sig lífi. Fjölmargir leikmenn í NFL hafa sýnt einkenni CTE eftir að ferli þeirra lauk, sem hvað helst sýnir sig í snemmbúnum vitglöpum, ofbeldishneigðri hegðun og þunglyndi. Velski ruðningsspilarinn Alix Popham greindist með vitglöp árið 2020, þá fertugur, og sömu sögu er að segja að fyrrum fyrirliða velska landsliðsins í íþróttinni, Ryan Jones, sem er 41 árs og greindist í desember í fyrra. Jones er á meðal fyrrum leikmanna sem hafa kært alþjóðaruðningssambandinu, World Rugby. Aðgerða sé þörf gegn þessum „hræðilega sjúkdómi“ Sérfræðingar sem stóðu að rannsókninni hafa hvatt alþjóðasambönd, sér í lagi þau sem koma að ruðningi og amerískum fótbolta, til aðgerða. „Alþjóðleg íþróttasambönd ættu að viðurkenna að höfuðhögg valda CTE og þau ættu ekki að villa um fyrir almenningi um orsök CTE á meðan íþróttafólk deyr og fjölskyldur þeirra eyðilagðar af þessum hræðilega sjúkdómi,“ er haft eftir Dr. Chris Nowitski, sem er á meðal þeirra sem stóðu að rannsókninni. Fyrr í þessum mánuði lagði enska knattspyrnusambandið, The F.A., fram reglubreytingu þar sem skallar verða bannaðir í ákveðnum yngri flokka keppnum. NFL Rugby Mest lesið Ísak veit að hann verður hataður: „Ungur strákur átti sér draum“ Fótbolti Dómarinn fékk gult spjald og glotti Fótbolti Sakaður um viljandi árekstur: „Bara séð svona í leikjum og go-kart“ Formúla 1 Sjáðu miðjumark Sverris, tvennu Tobiasar, rautt á Alex og Atla stela sigri Íslenski boltinn „Þetta mark átti ekki að telja“ Íslenski boltinn Ósáttur Davíð Smári: Einn maður sem eyðileggur leikinn Íslenski boltinn „Verður ekkert frí í þessu landsleikjahléi“ Fótbolti Fögnuðu með skrúðgöngu í skugga óeirða Fótbolti Dagskráin í dag: Litrík umferð gerð upp í Stúkunni Íslenski boltinn „Erum með sjö stigum meira en á sama tíma í fyrra“ Íslenski boltinn Fleiri fréttir Hákon mun slást við Kelleher um stöðuna Sjóðheitur Scheffler tryggði titil sem aðeins Tiger hafði tekist að verja Sjáðu miðjumark Sverris, tvennu Tobiasar, rautt á Alex og Atla stela sigri Fögnuðu með skrúðgöngu í skugga óeirða Ísak veit að hann verður hataður: „Ungur strákur átti sér draum“ Dagskráin í dag: Litrík umferð gerð upp í Stúkunni Dómarinn fékk gult spjald og glotti Sakaður um viljandi árekstur: „Bara séð svona í leikjum og go-kart“ „Þetta mark átti ekki að telja“ „Verður ekkert frí í þessu landsleikjahléi“ „Gott veganesti inn í kærkomið frí“ „Á köflum kaffærðum við þá alveg“ Leik lokið: Breiðablik - Víkingur 3-1 | Allt í hnút á toppnum „Erum með sjö stigum meira en á sama tíma í fyrra“ Uppgjörið: FH - Afturelding 0-0| Markalaust í bragðdaufum leik Uppgjörið: ÍA - ÍBV 0-3 | Eyjamenn fara með tvo sigurleiki á bakinu inn í hléið Uppgjörið: KA - Stjarnan 1-1 | Náðu að lokum að jafna gegn tíu gestum Óskar Hrafn: Sem betur fer hlusta stuðningsmenn KR ekki mikið á umræðuna Viggó kom Erlangen úr fallsæti Sævar Atli kallaður inn í landsliðið Sex mörk í fyrri þegar Eggert og Freyr fóru upp í annað sæti Ósáttur Davíð Smári: Einn maður sem eyðileggur leikinn Enduðu í 5. sæti af 145 Gunnar hættir sem forseti Skáksambands Íslands Uppgjörið: KR - Vestri 2-1 | Atlarnir stálu sigrinum af Vestra Íslendingalið Melsungen heldur í við toppliðin Gísli Þorgeir meiddist enn á ný á öxl Rauðu djöflarnir staðfesta kaup á Cunha Köln kaupir Ísak Bergmann Kolbeinn skoraði tvö í góðum sigri Gautaborgar Sjá meira
Rannsóknin var unnin af sérfræðingum úr 13 háskólum, þar á meðal Oxford-háskóla í Bretlandi, í samstarfi við heilahristingssamtök í Bretlandi (Concussion Legacy Foundation UK). Nýst var við gögn frá Boston-háskóla og fleiri stofnunum í Bandaríkjunum sem sýna fram á að íþróttafólk í íþróttum með snertingu (e. contact sport) séu 68 sinnum líklegri til að þróa með sér CTE heldur en þeir sem ekki spila íþróttir. Mike Webster var sá fyrsti til að vera greindur með CTE.George Gojkovich/Getty Images Mikil umræða hefur skapast um áhrif höfuðmeiðsla, sérstaklega í amerískum fótbolta og ruðningi, þar sem hvað mest hætta er af ítrekuðum höfuðhöggum. Nígerísk-bandaríski læknirinn Bennet Omalu setti hugtakið CTE fram í grein árið 2005 eftir að hafa rannsakað fyrrum NFL-leikmanninn Mike Webster, sem lést árið 2002 eftir að hafa hagað sér óvenjulega um nokkurt skeið áður en hann svipti sig lífi. Fjölmargir leikmenn í NFL hafa sýnt einkenni CTE eftir að ferli þeirra lauk, sem hvað helst sýnir sig í snemmbúnum vitglöpum, ofbeldishneigðri hegðun og þunglyndi. Velski ruðningsspilarinn Alix Popham greindist með vitglöp árið 2020, þá fertugur, og sömu sögu er að segja að fyrrum fyrirliða velska landsliðsins í íþróttinni, Ryan Jones, sem er 41 árs og greindist í desember í fyrra. Jones er á meðal fyrrum leikmanna sem hafa kært alþjóðaruðningssambandinu, World Rugby. Aðgerða sé þörf gegn þessum „hræðilega sjúkdómi“ Sérfræðingar sem stóðu að rannsókninni hafa hvatt alþjóðasambönd, sér í lagi þau sem koma að ruðningi og amerískum fótbolta, til aðgerða. „Alþjóðleg íþróttasambönd ættu að viðurkenna að höfuðhögg valda CTE og þau ættu ekki að villa um fyrir almenningi um orsök CTE á meðan íþróttafólk deyr og fjölskyldur þeirra eyðilagðar af þessum hræðilega sjúkdómi,“ er haft eftir Dr. Chris Nowitski, sem er á meðal þeirra sem stóðu að rannsókninni. Fyrr í þessum mánuði lagði enska knattspyrnusambandið, The F.A., fram reglubreytingu þar sem skallar verða bannaðir í ákveðnum yngri flokka keppnum.
NFL Rugby Mest lesið Ísak veit að hann verður hataður: „Ungur strákur átti sér draum“ Fótbolti Dómarinn fékk gult spjald og glotti Fótbolti Sakaður um viljandi árekstur: „Bara séð svona í leikjum og go-kart“ Formúla 1 Sjáðu miðjumark Sverris, tvennu Tobiasar, rautt á Alex og Atla stela sigri Íslenski boltinn „Þetta mark átti ekki að telja“ Íslenski boltinn Ósáttur Davíð Smári: Einn maður sem eyðileggur leikinn Íslenski boltinn „Verður ekkert frí í þessu landsleikjahléi“ Fótbolti Fögnuðu með skrúðgöngu í skugga óeirða Fótbolti Dagskráin í dag: Litrík umferð gerð upp í Stúkunni Íslenski boltinn „Erum með sjö stigum meira en á sama tíma í fyrra“ Íslenski boltinn Fleiri fréttir Hákon mun slást við Kelleher um stöðuna Sjóðheitur Scheffler tryggði titil sem aðeins Tiger hafði tekist að verja Sjáðu miðjumark Sverris, tvennu Tobiasar, rautt á Alex og Atla stela sigri Fögnuðu með skrúðgöngu í skugga óeirða Ísak veit að hann verður hataður: „Ungur strákur átti sér draum“ Dagskráin í dag: Litrík umferð gerð upp í Stúkunni Dómarinn fékk gult spjald og glotti Sakaður um viljandi árekstur: „Bara séð svona í leikjum og go-kart“ „Þetta mark átti ekki að telja“ „Verður ekkert frí í þessu landsleikjahléi“ „Gott veganesti inn í kærkomið frí“ „Á köflum kaffærðum við þá alveg“ Leik lokið: Breiðablik - Víkingur 3-1 | Allt í hnút á toppnum „Erum með sjö stigum meira en á sama tíma í fyrra“ Uppgjörið: FH - Afturelding 0-0| Markalaust í bragðdaufum leik Uppgjörið: ÍA - ÍBV 0-3 | Eyjamenn fara með tvo sigurleiki á bakinu inn í hléið Uppgjörið: KA - Stjarnan 1-1 | Náðu að lokum að jafna gegn tíu gestum Óskar Hrafn: Sem betur fer hlusta stuðningsmenn KR ekki mikið á umræðuna Viggó kom Erlangen úr fallsæti Sævar Atli kallaður inn í landsliðið Sex mörk í fyrri þegar Eggert og Freyr fóru upp í annað sæti Ósáttur Davíð Smári: Einn maður sem eyðileggur leikinn Enduðu í 5. sæti af 145 Gunnar hættir sem forseti Skáksambands Íslands Uppgjörið: KR - Vestri 2-1 | Atlarnir stálu sigrinum af Vestra Íslendingalið Melsungen heldur í við toppliðin Gísli Þorgeir meiddist enn á ný á öxl Rauðu djöflarnir staðfesta kaup á Cunha Köln kaupir Ísak Bergmann Kolbeinn skoraði tvö í góðum sigri Gautaborgar Sjá meira