Íþróttamenn 68 sinnum líklegri til að hljóta heilaskaða Valur Páll Eiríksson skrifar 27. júlí 2022 08:01 Fyrrum NFL-leikmaðurinn Junior Seau svipti sig lífi árið 2012 með því að skjóta sig í bringuna. Hann hlífði höfðinu viljandi til að hægt væri að rannsaka það. Í ljós kom að hann var með CTE. George Gojkovich/Getty Images Ný rannsókn alþjóðlegra sérfræðinga er sögð hafa fært fram óyggjandi sannanir fyrir tengslum milli ítrekaðra höfuðhögga í íþróttum og heilasjúkdómsins CTE (chronic traumatic encephalopathy). Íþróttasambönd eru hvött til þess að taka mark á rannsókninni. Rannsóknin var unnin af sérfræðingum úr 13 háskólum, þar á meðal Oxford-háskóla í Bretlandi, í samstarfi við heilahristingssamtök í Bretlandi (Concussion Legacy Foundation UK). Nýst var við gögn frá Boston-háskóla og fleiri stofnunum í Bandaríkjunum sem sýna fram á að íþróttafólk í íþróttum með snertingu (e. contact sport) séu 68 sinnum líklegri til að þróa með sér CTE heldur en þeir sem ekki spila íþróttir. Mike Webster var sá fyrsti til að vera greindur með CTE.George Gojkovich/Getty Images Mikil umræða hefur skapast um áhrif höfuðmeiðsla, sérstaklega í amerískum fótbolta og ruðningi, þar sem hvað mest hætta er af ítrekuðum höfuðhöggum. Nígerísk-bandaríski læknirinn Bennet Omalu setti hugtakið CTE fram í grein árið 2005 eftir að hafa rannsakað fyrrum NFL-leikmanninn Mike Webster, sem lést árið 2002 eftir að hafa hagað sér óvenjulega um nokkurt skeið áður en hann svipti sig lífi. Fjölmargir leikmenn í NFL hafa sýnt einkenni CTE eftir að ferli þeirra lauk, sem hvað helst sýnir sig í snemmbúnum vitglöpum, ofbeldishneigðri hegðun og þunglyndi. Velski ruðningsspilarinn Alix Popham greindist með vitglöp árið 2020, þá fertugur, og sömu sögu er að segja að fyrrum fyrirliða velska landsliðsins í íþróttinni, Ryan Jones, sem er 41 árs og greindist í desember í fyrra. Jones er á meðal fyrrum leikmanna sem hafa kært alþjóðaruðningssambandinu, World Rugby. Aðgerða sé þörf gegn þessum „hræðilega sjúkdómi“ Sérfræðingar sem stóðu að rannsókninni hafa hvatt alþjóðasambönd, sér í lagi þau sem koma að ruðningi og amerískum fótbolta, til aðgerða. „Alþjóðleg íþróttasambönd ættu að viðurkenna að höfuðhögg valda CTE og þau ættu ekki að villa um fyrir almenningi um orsök CTE á meðan íþróttafólk deyr og fjölskyldur þeirra eyðilagðar af þessum hræðilega sjúkdómi,“ er haft eftir Dr. Chris Nowitski, sem er á meðal þeirra sem stóðu að rannsókninni. Fyrr í þessum mánuði lagði enska knattspyrnusambandið, The F.A., fram reglubreytingu þar sem skallar verða bannaðir í ákveðnum yngri flokka keppnum. NFL Rugby Mest lesið Írskur smáklúbbur græðir meira en hálfan milljarð þökk sé Liverpool Enski boltinn Klessti á Ronaldo í hjólastólnum sínum Fótbolti Rio Ferdinand: Ég er skotskífa vegna gengis Man United Enski boltinn Brady byggir nýjan leikvang fyrir Willum og Alfons Enski boltinn Margir leikmenn á förum frá Arsenal Enski boltinn Ronaldo skaut Portúgal í úrslitaleikinn Fótbolti Andri Már fékk tískuráð á stórleiknum á Kópavogsvelli Íslenski boltinn Besti ungi leikmaðurinn í Bónus deildinni semur við Álftanes Körfubolti Segist ekki vilja taka tíuna hjá Liverpool af Mac Allister Enski boltinn FIFA lækkar miðaverðið á opnunarleik HM en þúsundir miða eru óseldir Fótbolti Fleiri fréttir Klessti á Ronaldo í hjólastólnum sínum Rio Ferdinand: Ég er skotskífa vegna gengis Man United Írskur smáklúbbur græðir meira en hálfan milljarð þökk sé Liverpool Brady byggir nýjan leikvang fyrir Willum og Alfons Leiknir byrjar vel undir stjórn Gústa Gylfa og ÍR-ingar á toppinn Ronaldo skaut Portúgal í úrslitaleikinn Viktor Gísli pólskur meistari í kvöld Margir leikmenn á förum frá Arsenal Besti ungi leikmaðurinn í Bónus deildinni semur við Álftanes Magdeburg upp í toppsætið en Melsungen missteig sig Segist ekki vilja taka tíuna hjá Liverpool af Mac Allister FIFA lækkar miðaverðið á opnunarleik HM en þúsundir miða eru óseldir Janus Daði og félagar tryggðu sér oddaleik um titilinn Óvænt á Opna franska: Númer 361 á heimslista komin í undanúrslitin Nýliðar KR semja við landsliðskonu sem er dóttir fyrrum fyrirliða karlaliðsins Di Maria farinn heim Kolbeinn nálgast topp fimmtíu í heiminum Saka sjúkraþjálfarann um kynferðislega áreitni Fyrirliði og framtíðarmaður framlengja í Keflavík Tíu leikir í röð án sigurs: Stelpunum okkar ekki gengið svona illa síðan um aldamótin England verður án þriggja Evrópumeistara á EM Andri Már fékk tískuráð á stórleiknum á Kópavogsvelli Fiorentina óákveðið og lið í Meistaradeildinni hafa áhuga á Alberti Inter búið að hafa samband við Fabregas Stelpurnar okkar mæta Írum, Finnum eða Tékkum í umspilinu Myndaveisla frá nýja Laugardalsvellinum: Fyrsta landsliðið heiðrað, HúbbaBúbba upphitun og svekkjandi tap Spilar með tilfinningum sínum: „Næst kýlir maður með vinstri“ City búið að semja um kaupverð á Reijnders Banna alla sem taka þátt í Steraleikunum Ísak áreittur af stuðningsmönnum: „Hef aldrei séð svona áður“ Sjá meira
Rannsóknin var unnin af sérfræðingum úr 13 háskólum, þar á meðal Oxford-háskóla í Bretlandi, í samstarfi við heilahristingssamtök í Bretlandi (Concussion Legacy Foundation UK). Nýst var við gögn frá Boston-háskóla og fleiri stofnunum í Bandaríkjunum sem sýna fram á að íþróttafólk í íþróttum með snertingu (e. contact sport) séu 68 sinnum líklegri til að þróa með sér CTE heldur en þeir sem ekki spila íþróttir. Mike Webster var sá fyrsti til að vera greindur með CTE.George Gojkovich/Getty Images Mikil umræða hefur skapast um áhrif höfuðmeiðsla, sérstaklega í amerískum fótbolta og ruðningi, þar sem hvað mest hætta er af ítrekuðum höfuðhöggum. Nígerísk-bandaríski læknirinn Bennet Omalu setti hugtakið CTE fram í grein árið 2005 eftir að hafa rannsakað fyrrum NFL-leikmanninn Mike Webster, sem lést árið 2002 eftir að hafa hagað sér óvenjulega um nokkurt skeið áður en hann svipti sig lífi. Fjölmargir leikmenn í NFL hafa sýnt einkenni CTE eftir að ferli þeirra lauk, sem hvað helst sýnir sig í snemmbúnum vitglöpum, ofbeldishneigðri hegðun og þunglyndi. Velski ruðningsspilarinn Alix Popham greindist með vitglöp árið 2020, þá fertugur, og sömu sögu er að segja að fyrrum fyrirliða velska landsliðsins í íþróttinni, Ryan Jones, sem er 41 árs og greindist í desember í fyrra. Jones er á meðal fyrrum leikmanna sem hafa kært alþjóðaruðningssambandinu, World Rugby. Aðgerða sé þörf gegn þessum „hræðilega sjúkdómi“ Sérfræðingar sem stóðu að rannsókninni hafa hvatt alþjóðasambönd, sér í lagi þau sem koma að ruðningi og amerískum fótbolta, til aðgerða. „Alþjóðleg íþróttasambönd ættu að viðurkenna að höfuðhögg valda CTE og þau ættu ekki að villa um fyrir almenningi um orsök CTE á meðan íþróttafólk deyr og fjölskyldur þeirra eyðilagðar af þessum hræðilega sjúkdómi,“ er haft eftir Dr. Chris Nowitski, sem er á meðal þeirra sem stóðu að rannsókninni. Fyrr í þessum mánuði lagði enska knattspyrnusambandið, The F.A., fram reglubreytingu þar sem skallar verða bannaðir í ákveðnum yngri flokka keppnum.
NFL Rugby Mest lesið Írskur smáklúbbur græðir meira en hálfan milljarð þökk sé Liverpool Enski boltinn Klessti á Ronaldo í hjólastólnum sínum Fótbolti Rio Ferdinand: Ég er skotskífa vegna gengis Man United Enski boltinn Brady byggir nýjan leikvang fyrir Willum og Alfons Enski boltinn Margir leikmenn á förum frá Arsenal Enski boltinn Ronaldo skaut Portúgal í úrslitaleikinn Fótbolti Andri Már fékk tískuráð á stórleiknum á Kópavogsvelli Íslenski boltinn Besti ungi leikmaðurinn í Bónus deildinni semur við Álftanes Körfubolti Segist ekki vilja taka tíuna hjá Liverpool af Mac Allister Enski boltinn FIFA lækkar miðaverðið á opnunarleik HM en þúsundir miða eru óseldir Fótbolti Fleiri fréttir Klessti á Ronaldo í hjólastólnum sínum Rio Ferdinand: Ég er skotskífa vegna gengis Man United Írskur smáklúbbur græðir meira en hálfan milljarð þökk sé Liverpool Brady byggir nýjan leikvang fyrir Willum og Alfons Leiknir byrjar vel undir stjórn Gústa Gylfa og ÍR-ingar á toppinn Ronaldo skaut Portúgal í úrslitaleikinn Viktor Gísli pólskur meistari í kvöld Margir leikmenn á förum frá Arsenal Besti ungi leikmaðurinn í Bónus deildinni semur við Álftanes Magdeburg upp í toppsætið en Melsungen missteig sig Segist ekki vilja taka tíuna hjá Liverpool af Mac Allister FIFA lækkar miðaverðið á opnunarleik HM en þúsundir miða eru óseldir Janus Daði og félagar tryggðu sér oddaleik um titilinn Óvænt á Opna franska: Númer 361 á heimslista komin í undanúrslitin Nýliðar KR semja við landsliðskonu sem er dóttir fyrrum fyrirliða karlaliðsins Di Maria farinn heim Kolbeinn nálgast topp fimmtíu í heiminum Saka sjúkraþjálfarann um kynferðislega áreitni Fyrirliði og framtíðarmaður framlengja í Keflavík Tíu leikir í röð án sigurs: Stelpunum okkar ekki gengið svona illa síðan um aldamótin England verður án þriggja Evrópumeistara á EM Andri Már fékk tískuráð á stórleiknum á Kópavogsvelli Fiorentina óákveðið og lið í Meistaradeildinni hafa áhuga á Alberti Inter búið að hafa samband við Fabregas Stelpurnar okkar mæta Írum, Finnum eða Tékkum í umspilinu Myndaveisla frá nýja Laugardalsvellinum: Fyrsta landsliðið heiðrað, HúbbaBúbba upphitun og svekkjandi tap Spilar með tilfinningum sínum: „Næst kýlir maður með vinstri“ City búið að semja um kaupverð á Reijnders Banna alla sem taka þátt í Steraleikunum Ísak áreittur af stuðningsmönnum: „Hef aldrei séð svona áður“ Sjá meira
Myndaveisla frá nýja Laugardalsvellinum: Fyrsta landsliðið heiðrað, HúbbaBúbba upphitun og svekkjandi tap