Verðtryggðu launin mín Róbert Björnsson skrifar 1. febrúar 2023 07:00 Síðastliðin 11 ár hef ég starfað í Lúxemborg og búið við ýmiskonar framandi forréttindi svosem efnahagslegan stöðugleika og fyrirsjáanleika. Vegna stríðsátakanna í Úkraínu hefur verðbólga og hækkandi orkuverð þó ógnað stöðugleikanum hér eins og víðast annarsstaðar og aðeins komið við budduna hjá Lúxemborgurum. Því settust menn niður í rólegheitunum í fyrravor og ræddu hvernig kaupmátturinn yrði tryggður. Ríkisstjórnin, hagsmunasamtök atvinnulífsins og stéttarfélögin (svonefnt “Tripartite”) funduðu í 7 klukkutíma og komust að eftirfarandi samkomulagi: 1. Verðtrygging launa (e. wage indexation) virkjaðist og allir launþegar og lífeyrisþegar í landinu fengu fleiri evrur í umslagið sem nam verðbólgunni. – Já þetta er samskonar verðtrygging launa og Vilhjálmur heitinn Gylfason barðist fyrir á sínum tíma og hefur komið í veg fyrir að nokkur hafi séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg síðan 1973 þegar stáliðnaðarmenn ArcellorMittal fóru síðast í verkfall með þeim afleiðingum að áðurnefnt “Tripartite” skrifaði undir samfélagssáttmála sem innihélt verðtryggingu launa. Í rétt 50 ár hefur enginn séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg. 2. Álögur á bensín, dísel og hitunarolíu voru lækkaðar um 7,5 cent (um 12 krónur) á líterinn. 3. Þak var sett á orkuverð til heimila og fyrirtækja. 4. Virðisaukaskattur var lækkaður niður í 16% (hæsta þrep). 5. Húsaleigusamningar voru frystir út árið og allar hækkanir bannaðar. Ströng lög gilda um húsaleigufélög í líkingu við ALMA og GAMMA. 6. Sértækur skattaafsláttur fyrir tekjulægstu hópana að andivirði hálfs milljarðs evra (70 milljarða króna). Ekkert rifrildi, vesen og leiðindi...bara gengið frá málunum “hviss, hvass, búmm” og allir sáttir. Engin verkföll nauðsynleg. Enginn hópur mismunandi stéttarfélaga að keppast innbyrðis og gegn hagsmunum hvers annars. Og enginn Halldór Benjamín Þorbergsson í köflóttri skyrtu að grenja í Sjónvarpinu fyrir hönd Samtaka Atvinnulífsins og FLokkseigendafélagsins. Ennfremur enginn ríkissáttasemjari að ganga erinda forsætisráðherra og félags- og vinnumarkaðsráðherra í herferð gegn kjarabótum láglaunahópa sem algerar siðlausar undirlægjur auðvaldsins. Nú er verðbólgan í Lúxemborg reyndar komin niður í 4,8% en þið hangið enn í 11% og verkföll yfirvofandi. Það má segja ýmislegt um bankasýsluna í Lúxemborg en af einhverri ástæðu dettur þeim ekki til hugar að selja ríkisbankana sína sem skila miklum arði í ríkissjóð, halda uppi öflugasta velferðarkerfi í Evrópu og eiga helstu mikilvægustu innviðina í landinu – þar á meðal ríkisflugfélögin tvö sem sömuleiðis mala gull – annað í farþegaflugi og hitt í fraktflugi. Annað þessara ríkisflugfélaga, sem var raunar stofnað af framsæknum íslenskum útrásarvíkingum fyrir rúmum 50 árum síðan en er nú sem betur fer í eigu heimamanna, skilaði hagnaði uppá 640 milljónir evra (90 milljarða króna) árið 2020 og tvöfaldaði þá upphæð árið 2021 í 1.3 milljarð Evra eftir skatt. Í samanburði var uppgefinn hagnaður Samherja einungis 53 milljónir evra og Icelandair (og lífeyrissjóðirnir ykkar) töpuðu 105 milljónum dollurum. Þrátt fyrir að í Lúxemborg séu starfrækt útibú 147 bankastofnanna eru einungis um 10 þeirra sem sinna þjónustu við almenning á meðan restin eru aðallega alþjóðlegir fjárfestingasjóðir. Um tíma mátti finna hér útibú þriggja íslenskra banka sem var stjórnað af amatörum og glæpamönnum sem stálu sparifé þúsunda evrópubúa með þeim afleiðingum að nöfnin Landsbanki, Glitnir og Kaupthing eru enn alræmd í Lúxemborg og drógu nafn Íslands niður í svaðið. Þrír stærstu bankarnir sem sinna einstaklingsþjónustu eru allir að hluta eða fullu í eigu ríkisins. Banque Générale due Luxembourg (BGL BNP Paribas), Banque Internationale de Luxembourg (BIL) og svo Sparisjóðurinn sem ég versla við Banque et Caisse d’Épargne de l’État (Spueerkees) sem hefur verið í eigu ríkisins frá stofnun árið 1852. Deutsche Bank og ING koma svo í fjórða og fimmta sæti. Einhverra hluta vegna þykir fjármálaráðherrum í sumum löndum (nefnum engin nöfn) það vera galin hugmynd að arður fjármálastofnanna renni í ríkissjóð og skynsamlegra sé að útvaldir nafnlausir einstaklingar (sem fjármálaráðherra segist raunar ekki hafa nákvæmar upplýsingar um hverjir séu!) taki „ábyrgð“ á peningum landsmanna og beini arðinum á rétta staði. Víða væri svona fjármálaráðherrum stungið beint í steininn fyrir rán og landráð...en sumsstaðar þykir fólki þetta bara eðlilegt. Við höfum auðvitað ólíka skattstofna til að leika okkur með en mér sýnist að þið þurfið að auka tekjurnar einhvernveginn ef þið viljið bæta lífskjör og standa undir nafnbótinni “velferðarsamfélag”. Bara ef þið ættuð nú einhverja auðlind… og væruð ekki með arðræningja í vasa ólígarka við stjórnvölinn. Ég vona að einhvern daginn vakni upp kynslóð íslendinga sem sættir sig ekki við allt ruglið, vanhæfnina, spillinguna og lygina sem henni er boðið uppá og Vilmundur heitinn Gylfason gafst upp á eftir hetjulega baráttu. Ísland gæti sannarlega orðið „land tækifæranna“... en ekki svo lengi sem pöpullinn heldur áfram í meðvirkni sinni og undirlægjuhætti að það sé „bara best að kjósa framsóknarsjallaíhaldið“ og að það geti „skapað tóm vandræði að spyrja þjóðina um ESB“ og upptöku Evru. Mér verður samt hugsað til ykkar þegar ég opna launaumslagið mitt um næstu mánaðarmót þegar blessuð verðtryggingin virkjast aftur og hækkar laun allra launþega og lífeyrisþega í stórhertogadæminu um sömu prósentutölu og ég þakka fyrir að búa í velferðarsamfélagi sem stendur undir nafni. Höfundur er flugvélaverkfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Skoðun Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Sjá meira
Síðastliðin 11 ár hef ég starfað í Lúxemborg og búið við ýmiskonar framandi forréttindi svosem efnahagslegan stöðugleika og fyrirsjáanleika. Vegna stríðsátakanna í Úkraínu hefur verðbólga og hækkandi orkuverð þó ógnað stöðugleikanum hér eins og víðast annarsstaðar og aðeins komið við budduna hjá Lúxemborgurum. Því settust menn niður í rólegheitunum í fyrravor og ræddu hvernig kaupmátturinn yrði tryggður. Ríkisstjórnin, hagsmunasamtök atvinnulífsins og stéttarfélögin (svonefnt “Tripartite”) funduðu í 7 klukkutíma og komust að eftirfarandi samkomulagi: 1. Verðtrygging launa (e. wage indexation) virkjaðist og allir launþegar og lífeyrisþegar í landinu fengu fleiri evrur í umslagið sem nam verðbólgunni. – Já þetta er samskonar verðtrygging launa og Vilhjálmur heitinn Gylfason barðist fyrir á sínum tíma og hefur komið í veg fyrir að nokkur hafi séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg síðan 1973 þegar stáliðnaðarmenn ArcellorMittal fóru síðast í verkfall með þeim afleiðingum að áðurnefnt “Tripartite” skrifaði undir samfélagssáttmála sem innihélt verðtryggingu launa. Í rétt 50 ár hefur enginn séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg. 2. Álögur á bensín, dísel og hitunarolíu voru lækkaðar um 7,5 cent (um 12 krónur) á líterinn. 3. Þak var sett á orkuverð til heimila og fyrirtækja. 4. Virðisaukaskattur var lækkaður niður í 16% (hæsta þrep). 5. Húsaleigusamningar voru frystir út árið og allar hækkanir bannaðar. Ströng lög gilda um húsaleigufélög í líkingu við ALMA og GAMMA. 6. Sértækur skattaafsláttur fyrir tekjulægstu hópana að andivirði hálfs milljarðs evra (70 milljarða króna). Ekkert rifrildi, vesen og leiðindi...bara gengið frá málunum “hviss, hvass, búmm” og allir sáttir. Engin verkföll nauðsynleg. Enginn hópur mismunandi stéttarfélaga að keppast innbyrðis og gegn hagsmunum hvers annars. Og enginn Halldór Benjamín Þorbergsson í köflóttri skyrtu að grenja í Sjónvarpinu fyrir hönd Samtaka Atvinnulífsins og FLokkseigendafélagsins. Ennfremur enginn ríkissáttasemjari að ganga erinda forsætisráðherra og félags- og vinnumarkaðsráðherra í herferð gegn kjarabótum láglaunahópa sem algerar siðlausar undirlægjur auðvaldsins. Nú er verðbólgan í Lúxemborg reyndar komin niður í 4,8% en þið hangið enn í 11% og verkföll yfirvofandi. Það má segja ýmislegt um bankasýsluna í Lúxemborg en af einhverri ástæðu dettur þeim ekki til hugar að selja ríkisbankana sína sem skila miklum arði í ríkissjóð, halda uppi öflugasta velferðarkerfi í Evrópu og eiga helstu mikilvægustu innviðina í landinu – þar á meðal ríkisflugfélögin tvö sem sömuleiðis mala gull – annað í farþegaflugi og hitt í fraktflugi. Annað þessara ríkisflugfélaga, sem var raunar stofnað af framsæknum íslenskum útrásarvíkingum fyrir rúmum 50 árum síðan en er nú sem betur fer í eigu heimamanna, skilaði hagnaði uppá 640 milljónir evra (90 milljarða króna) árið 2020 og tvöfaldaði þá upphæð árið 2021 í 1.3 milljarð Evra eftir skatt. Í samanburði var uppgefinn hagnaður Samherja einungis 53 milljónir evra og Icelandair (og lífeyrissjóðirnir ykkar) töpuðu 105 milljónum dollurum. Þrátt fyrir að í Lúxemborg séu starfrækt útibú 147 bankastofnanna eru einungis um 10 þeirra sem sinna þjónustu við almenning á meðan restin eru aðallega alþjóðlegir fjárfestingasjóðir. Um tíma mátti finna hér útibú þriggja íslenskra banka sem var stjórnað af amatörum og glæpamönnum sem stálu sparifé þúsunda evrópubúa með þeim afleiðingum að nöfnin Landsbanki, Glitnir og Kaupthing eru enn alræmd í Lúxemborg og drógu nafn Íslands niður í svaðið. Þrír stærstu bankarnir sem sinna einstaklingsþjónustu eru allir að hluta eða fullu í eigu ríkisins. Banque Générale due Luxembourg (BGL BNP Paribas), Banque Internationale de Luxembourg (BIL) og svo Sparisjóðurinn sem ég versla við Banque et Caisse d’Épargne de l’État (Spueerkees) sem hefur verið í eigu ríkisins frá stofnun árið 1852. Deutsche Bank og ING koma svo í fjórða og fimmta sæti. Einhverra hluta vegna þykir fjármálaráðherrum í sumum löndum (nefnum engin nöfn) það vera galin hugmynd að arður fjármálastofnanna renni í ríkissjóð og skynsamlegra sé að útvaldir nafnlausir einstaklingar (sem fjármálaráðherra segist raunar ekki hafa nákvæmar upplýsingar um hverjir séu!) taki „ábyrgð“ á peningum landsmanna og beini arðinum á rétta staði. Víða væri svona fjármálaráðherrum stungið beint í steininn fyrir rán og landráð...en sumsstaðar þykir fólki þetta bara eðlilegt. Við höfum auðvitað ólíka skattstofna til að leika okkur með en mér sýnist að þið þurfið að auka tekjurnar einhvernveginn ef þið viljið bæta lífskjör og standa undir nafnbótinni “velferðarsamfélag”. Bara ef þið ættuð nú einhverja auðlind… og væruð ekki með arðræningja í vasa ólígarka við stjórnvölinn. Ég vona að einhvern daginn vakni upp kynslóð íslendinga sem sættir sig ekki við allt ruglið, vanhæfnina, spillinguna og lygina sem henni er boðið uppá og Vilmundur heitinn Gylfason gafst upp á eftir hetjulega baráttu. Ísland gæti sannarlega orðið „land tækifæranna“... en ekki svo lengi sem pöpullinn heldur áfram í meðvirkni sinni og undirlægjuhætti að það sé „bara best að kjósa framsóknarsjallaíhaldið“ og að það geti „skapað tóm vandræði að spyrja þjóðina um ESB“ og upptöku Evru. Mér verður samt hugsað til ykkar þegar ég opna launaumslagið mitt um næstu mánaðarmót þegar blessuð verðtryggingin virkjast aftur og hækkar laun allra launþega og lífeyrisþega í stórhertogadæminu um sömu prósentutölu og ég þakka fyrir að búa í velferðarsamfélagi sem stendur undir nafni. Höfundur er flugvélaverkfræðingur.
Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson Skoðun
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson Skoðun
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun