Kveðja og hvatning frá leigjendum Guðmundur Hrafn Arngrímsson skrifar 16. maí 2022 08:00 Nú að loknum borgarstjórnarkosningum þá er tilefni til að fara yfir atburði liðinna vikna og það sem gæti verið í vændum fyrir þær tugþúsundir fjölskyldna á höfuðborgarsvæðinu sem þurfa að lúta lögmálum hins villta leigumarkaðar. Leigjendasamtökin tóku sér mjög ákveðna stöðu í samtalinu sem fór fram í liðinni kosningabaráttu, þar sem velferð leigjenda var í algerum forgangi. Við lögðum upp með þá spurningu til framboða hér í Reykjavík um “hvernig við tryggðum velferð leigjenda?”. Núverandi hnignun í velferð leigjenda er umlukin miklu óöryggi, húsnæðisskorti og sjálfdæmi leigusala í verðmyndun og við þeim þáttum verður að bregðast við hið snarasta. Samtökin hafa talað lengi fyrir íhlutun í verðmyndun á leigumarkaði, fyrir auknum réttindum og vernd fyrir leigendur ásamt því að tala fyrir stórátaki í uppbyggingu á alvöru óhagnaðardrifnu leigu- og kaupleiguhúsnæði á landinu öllu. Það er deginum ljósara, að bæði ef tekið er mið af reynslu leigjenda og ef rýnt er í hagtölur á húsnæðismarkaði að það þarf þjóðarátak í húsnæðismálum. Eftir að samtökin fóru að taka virkan þátt í opinberri umræðu um stefnumál flokkana í Reykjavík fyrir um það bil 4 vikum þá hefur margt breyst. Sjónarmið leigjenda, félagsleg staða þeirra, íþyngjandi skilyrði og búsetufyrirkomulag hefur komið upp á yfirborðið. Leigjendasamtökin hafa veitt leigjendum tækifæri og vettvang til að ávarpa stöðu sína og efla stéttarvitund og á sama tíma hafa samtökin eflst mikið og mikil fjölgun hefur orðið í skráningu. Á næstu vikum og mánuðum ætla samtökin svo að efla starfið og fjölga meðlimum enn frekar. Í gegnum þessa kosningabaráttu höfum við reynt að ávarpa frambjóðendur, leigjendur og í raun alla íbúa og haldið frammi sjónarmiðum þeirra sem búa við óöryggi og mjög íþyngjandi húsnæðiskostnað á leigumarkaði. Það er skaðlegt samfélaginu okkar að búa svo um hnútana að stór hluti fjölskyldna búi við fátækt og örvæntningu án nokkurs annars tilgangs en að skapa auð fyrir eignafólk og fjárfesta. Að allt atgervi, mannkostir og sköpunkraftur þeirra sé umlukið örvæntingu og afkomuótta. Það skaðar ekki bara leigejndur heldur samfélagið allt. Sjónarmið Leigjendasamtakana áttu mikinn hljómgrunn hjá flestum stjórnmálaflokkum og öllum fjölmiðlum. Það má færa góð rök fyrir því að leigjendasamtökin hafi komið húsnæðismálum og málefnum leigumarkaðarins rækilega á dagskrá í þessari kosningabaráttu og að það hafi jafnvel haft áhrif á fylgi flokka og áherslur þeirra síðustu vikur. Umræða síðustu vikuna snérist að mörgu leyti um húsnæðismál, sem var málefni sem meirihlutinn ætlaði sér ekki að gera að sérstöku kosningamáli en komst sem betur fer í brennipunkt umræðunnar vegna ríkjandi neyðar, framsetningar samtakanna og áhuga fjölmiðla. Leigjendur og aðrir þeir sem þrá það eitt að öðlast húsnæðisöryggi og heimilishelgi þurfa nauðsynlega að fá þau skilaboð um að betri og heilbrigðari tímar séu í vændum. Það er ljóst að það eru nokkur stjórnarmynstur í höfuðborginni sem gætu staðið fyrir nauðsynlegri uppbyggingu á húsnæði og tryggt stóran hluta þeirra í alvöru óhagnaðardrfið resktrarform, s.s. í gegnum byggingasamvinnufélög eða á vegum borgarinnar sjálfrar. Í borgarstjórn eru einnig flokkar sem hafa talað fyrir regluvæðingu leigumarkaðarins og bættri velferð þeirra sem líða fyrir núverandi ástand. Það er klár meirihluti fyrir samstarfi flokka sem geta breytt landslagi og framtíð fjölskyldna í Reykjavík, með áherslu á velferð, öryggi og réttindi á húsnæðismarkaði. Það er ljóst ef litið er til niðurstaðna kosninga í Reykjavík, að það var kosið um úrbætur á húsnæðismarkaði og um velferð leigjenda. Það er því ríkt tilefni til að hvetja þá flokka sem geta sameinast um stórátak í uppbyggingu á óhagnaðadrifnu íbúðarhúsnæði til að íhuga samstarf á þeim grundvelli og leysa úr þeirri ánauð sem nú ríkir. Ég vil persónulega þakka frambjóðendum allra flokka í Reykjavík sem ég hef átt samskipti við undanfarnar vikur fyrir góðar viðtökur og skilning á málefnum leigjenda. Einnig vil ég þakka því fjölmiðlafólki sem hefur veitt sjónarmiðum leigjenda vettvang í opinberri umræði, og sérstakar þakkir fá blaðamenn Stundarinnar fyrir heimsklassa umfjöllum um leigumarkaðinn. Leigjendum og velunnurum þeirra vil ég þakka fyrir ómetanlega hvatningu og stuðning. Nú er runnin upp örlagatími fyrir okkur leigjendur, og leggjum við nú velferð okkar og fjöregg í hendur ykkar kæru borgarfulltrúar. Við treystum ykkur til að setja það í öndvegi og að hafa manngildi í heiðri. Leigjendasamtökin hvetja ykkur til að sameinast um að húsnæði séu mannréttindi, og að fasteignamarkaður verði ekki fjárfestingaöflum og spákaupmennsku endnalega að bráð með frekari áföllum fyrir leigjendur. Með hjartans kveðju,Guðmundur Hrafn Höfundur er í stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Hrafn Arngrímsson Leigumarkaður Mest lesið Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson Skoðun Halldór 21.06.2025 Halldór Skoðun Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vísir að lægri orkureikningi Einar Vilmarsson skrifar Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Mikil réttarbót fyrir fatlað fólk mætir hindrunum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Verið brjáluð. Ég fer ekki neitt Ian McDonald skrifar Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Vönduð vinnubrögð? Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Nýr vegvísir Evrópusambandsins um jafnrétti kynjanna Clara Ganslandt skrifar Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Blaður 35 Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Kaldar kveðjur frá forsætisráðherrra til ferðaþjónustunnar Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Nú hefst samræmt próf í stærðfræði Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sanngirni í Kópavogsmódelinu Eydís Inga Valsdóttir skrifar Sjá meira
Nú að loknum borgarstjórnarkosningum þá er tilefni til að fara yfir atburði liðinna vikna og það sem gæti verið í vændum fyrir þær tugþúsundir fjölskyldna á höfuðborgarsvæðinu sem þurfa að lúta lögmálum hins villta leigumarkaðar. Leigjendasamtökin tóku sér mjög ákveðna stöðu í samtalinu sem fór fram í liðinni kosningabaráttu, þar sem velferð leigjenda var í algerum forgangi. Við lögðum upp með þá spurningu til framboða hér í Reykjavík um “hvernig við tryggðum velferð leigjenda?”. Núverandi hnignun í velferð leigjenda er umlukin miklu óöryggi, húsnæðisskorti og sjálfdæmi leigusala í verðmyndun og við þeim þáttum verður að bregðast við hið snarasta. Samtökin hafa talað lengi fyrir íhlutun í verðmyndun á leigumarkaði, fyrir auknum réttindum og vernd fyrir leigendur ásamt því að tala fyrir stórátaki í uppbyggingu á alvöru óhagnaðardrifnu leigu- og kaupleiguhúsnæði á landinu öllu. Það er deginum ljósara, að bæði ef tekið er mið af reynslu leigjenda og ef rýnt er í hagtölur á húsnæðismarkaði að það þarf þjóðarátak í húsnæðismálum. Eftir að samtökin fóru að taka virkan þátt í opinberri umræðu um stefnumál flokkana í Reykjavík fyrir um það bil 4 vikum þá hefur margt breyst. Sjónarmið leigjenda, félagsleg staða þeirra, íþyngjandi skilyrði og búsetufyrirkomulag hefur komið upp á yfirborðið. Leigjendasamtökin hafa veitt leigjendum tækifæri og vettvang til að ávarpa stöðu sína og efla stéttarvitund og á sama tíma hafa samtökin eflst mikið og mikil fjölgun hefur orðið í skráningu. Á næstu vikum og mánuðum ætla samtökin svo að efla starfið og fjölga meðlimum enn frekar. Í gegnum þessa kosningabaráttu höfum við reynt að ávarpa frambjóðendur, leigjendur og í raun alla íbúa og haldið frammi sjónarmiðum þeirra sem búa við óöryggi og mjög íþyngjandi húsnæðiskostnað á leigumarkaði. Það er skaðlegt samfélaginu okkar að búa svo um hnútana að stór hluti fjölskyldna búi við fátækt og örvæntningu án nokkurs annars tilgangs en að skapa auð fyrir eignafólk og fjárfesta. Að allt atgervi, mannkostir og sköpunkraftur þeirra sé umlukið örvæntingu og afkomuótta. Það skaðar ekki bara leigejndur heldur samfélagið allt. Sjónarmið Leigjendasamtakana áttu mikinn hljómgrunn hjá flestum stjórnmálaflokkum og öllum fjölmiðlum. Það má færa góð rök fyrir því að leigjendasamtökin hafi komið húsnæðismálum og málefnum leigumarkaðarins rækilega á dagskrá í þessari kosningabaráttu og að það hafi jafnvel haft áhrif á fylgi flokka og áherslur þeirra síðustu vikur. Umræða síðustu vikuna snérist að mörgu leyti um húsnæðismál, sem var málefni sem meirihlutinn ætlaði sér ekki að gera að sérstöku kosningamáli en komst sem betur fer í brennipunkt umræðunnar vegna ríkjandi neyðar, framsetningar samtakanna og áhuga fjölmiðla. Leigjendur og aðrir þeir sem þrá það eitt að öðlast húsnæðisöryggi og heimilishelgi þurfa nauðsynlega að fá þau skilaboð um að betri og heilbrigðari tímar séu í vændum. Það er ljóst að það eru nokkur stjórnarmynstur í höfuðborginni sem gætu staðið fyrir nauðsynlegri uppbyggingu á húsnæði og tryggt stóran hluta þeirra í alvöru óhagnaðardrfið resktrarform, s.s. í gegnum byggingasamvinnufélög eða á vegum borgarinnar sjálfrar. Í borgarstjórn eru einnig flokkar sem hafa talað fyrir regluvæðingu leigumarkaðarins og bættri velferð þeirra sem líða fyrir núverandi ástand. Það er klár meirihluti fyrir samstarfi flokka sem geta breytt landslagi og framtíð fjölskyldna í Reykjavík, með áherslu á velferð, öryggi og réttindi á húsnæðismarkaði. Það er ljóst ef litið er til niðurstaðna kosninga í Reykjavík, að það var kosið um úrbætur á húsnæðismarkaði og um velferð leigjenda. Það er því ríkt tilefni til að hvetja þá flokka sem geta sameinast um stórátak í uppbyggingu á óhagnaðadrifnu íbúðarhúsnæði til að íhuga samstarf á þeim grundvelli og leysa úr þeirri ánauð sem nú ríkir. Ég vil persónulega þakka frambjóðendum allra flokka í Reykjavík sem ég hef átt samskipti við undanfarnar vikur fyrir góðar viðtökur og skilning á málefnum leigjenda. Einnig vil ég þakka því fjölmiðlafólki sem hefur veitt sjónarmiðum leigjenda vettvang í opinberri umræði, og sérstakar þakkir fá blaðamenn Stundarinnar fyrir heimsklassa umfjöllum um leigumarkaðinn. Leigjendum og velunnurum þeirra vil ég þakka fyrir ómetanlega hvatningu og stuðning. Nú er runnin upp örlagatími fyrir okkur leigjendur, og leggjum við nú velferð okkar og fjöregg í hendur ykkar kæru borgarfulltrúar. Við treystum ykkur til að setja það í öndvegi og að hafa manngildi í heiðri. Leigjendasamtökin hvetja ykkur til að sameinast um að húsnæði séu mannréttindi, og að fasteignamarkaður verði ekki fjárfestingaöflum og spákaupmennsku endnalega að bráð með frekari áföllum fyrir leigjendur. Með hjartans kveðju,Guðmundur Hrafn Höfundur er í stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi.
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar
Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar
Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar