Loftslagsmál: Hvers vegna að kjósa Vinstri græn? Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar 8. september 2021 07:01 Í fyrsta skipti í stjórnmálasögunni verða loftslagsmál eitt aðal kosningamálið. Ég hef fylgst með og tekið þátt í opinberri umræðu um loftslagsmál í yfir 20 ár, en framan af því tímabili leið mér oft eins og ég væri að berja höfðinu við stein. Þetta hefur breyst, sérstaklega eftir að ungt fólk með vísindin að vopni hefur krafist þess að þetta stærsta velferðar-, efnahags- og friðarmál samtímans fái þá athygli sem það á skilið. Umhverfisverndarhreyfingin og loftslagsverkföllin eiga stórt hrós skilið. Það er árangur út af fyrir sig að breyta umræðunni og færa hina pólitísku línu. VG fær háa einkunn í síðustu viku kynntu Ungir umhverfissinnar Sólina, einkunnir fyrir stefnur stjórnmálaflokkana í loftslagsmálum, náttúruvernd og hringrásarhagkerfi. Niðurstöðurnar sýndu að mismikil innistæða er fyrir digurbarkalegu tali um loftslags- og umhverfismál. Við Vinstri græn fengum hins vegar næsthæstu einkunn allra flokka, 80,3 stig af 100, en einungis munaði 0,9 stigum á okkur og þeim sem skoraði hæst. Þessi niðurstaða sýnir að okkur er alvara og undirstrikar metnaðarfulla og róttæka stefnu okkar. VG hefur haldið loftslagsmálum á lofti frá 1999 Við Vinstri græn höfum ekki bara staðið loftslagsvaktina frá stofnun hreyfingarinnar árið 1999, heldur látið verkin tala og komið loftslagsstefnu okkar til framkvæmda þegar við höfum stýrt umhverfis- og auðlindaráðuneytinu. Fyrstu loftslagslögin voru samþykkt í tíð Svandísar Svavarsdóttur og aðgerðaáætlun sett fram, þar sem meðal annars voru teknar upp skattaívilnanir vegna orkuskipta. VG hefur snúið blaðinu við í loftslagsmálum á kjörtímabilinu Á þessu kjörtímabili höfum við svo snúið blaðinu algjörlega við í loftslagsmálum eftir nokkurra ára pólitískan doða, aukið bein framlög til málaflokksins um meira en 700%, ráðist í fjölda aðgerða á grunni fyrstu fjármögnuðu aðgerðaáætlunarinnar í loftslagsmálum og stóraukið landgræðslu, skógrækt og endurheimt votlendis. Við höfum klárað fyrstu stefnu Íslands um aðlögun samfélagsins að loftslagsbreytingum, lögfest markmið um kolefnishlutleysi eigi síðar en árið 2040 og sett fram ný og efld landsmarkmið um samdrátt í losun. Við höfum stóreflt rannsóknir, vöktun, nýsköpun og stjórnsýslu loftslagsmála. En það mikilvægasta er að við erum farin að sjá árangur því losun hefur dregist saman tvö ár í röð, en í fyrra gætir auðvitað líka áhrifa kórónaveirufaraldursins. VG boðar meiri metnað og frekari aðgerðir Við erum hins vegar hvergi nærri komin í höfn, og það eru risavaxin verkefni fram undan, þar sem vísindin þurfa ávallt að vera leiðarljós okkar við ákvarðanatöku. Hér eru 10 atriði sem við í VG leggjum áherslu á í loftslagsmálum: að Ísland setji sér sjálfstætt markmið um samdrátt í losun um að minnsta kosti 60% árið 2030, að Ísland nái að verða óháð jarðefnaeldsneyti í síðasta lagi árið 2045, banna olíuleit og olíuvinnslu við Ísland, auka möguleika fólks á að ganga, hjóla og nota almenningssamgöngur, meðal annars út frá hugmyndinni um 15 mínútna hverfið, tryggja orkuskipti í sjávarútvegi, landbúnaði, byggingariðnaði, almenningssamgöngum, þungaflutningum og ferðaþjónustu, án þess að gefa afslátt af náttúruvernd – og það er vel hægt, halda áfram að styðja myndarlega við nýsköpun og rannsóknir, tryggja sjálfbæra nýtingu lands og draga úr losun frá landnýtingu, auka kolefnisbindingu með endurheimt gróðurs og jarðvegs, í bergi eða öðrum jarðlögum, efla hringrásarhagkerfið og fjölga grænum störfum, efla grænar fjárfestingar og loftslagsvæna nýsköpun og skoða að lögfesta skyldur á lífeyrissjóði og fjármálastofnanir í þeim tilgangi. VG: Atkvæði greitt árangri í loftslagsmálum Við stöndum sannarlega frammi fyrir áskorunum í loftslagsmálum en í þeim felast líka tækifæri fyrir samfélagið. Við getum tekið höndum saman og skapað okkur sjálfum og framtíðarkynslóðum lífvænlegri heim og að því mun VG áfram vinna af kappi. Hér skiptir lykilmáli að tryggja jöfnuð í loftslagsaðgerðum þannig að umskipti yfir í grænt hagkerfi verði réttlátt og skilji ekkert okkar eftir. Atkvæði greitt VG er atkvæði greitt árangri í loftslagsmálum. Það skiptir máli hver stjórna. Höfundur er umhverfis- og auðlindaráðherra og leiðir lista Vinstri grænna í Suðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun: Kosningar 2021 Loftslagsmál Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Fleiri ásælast Grænland en Trump Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Á atvinnuvegaráðherra von á kraftaverki? Björn Ólafsson Skoðun Fullkomlega afgreitt þjóðaratkvæði Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Staða eldri borgara á Íslandi í árslok 2025 Björn Snæbjörnsson Skoðun Landhelgisgæslan er óábyrg Vilhelm Jónsson Skoðun Aftur um Fjarðarheiðargöng Stefán Ómar Stefánsson van Hagen Skoðun ESB: Penninn og sverðið, aðgangur og yfirráð Helgi Hrafn Gunnarsson Skoðun Kolefnissporið mitt Jón Fannar Árnason Skoðun Þegar kerfið grípur of seint inn: Um börn og unglinga í vanda, úrræðaleysi og mikilvægi snemmtækrar íhlutunar Kristín Kolbeinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þegar kerfið grípur of seint inn: Um börn og unglinga í vanda, úrræðaleysi og mikilvægi snemmtækrar íhlutunar Kristín Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Staða eldri borgara á Íslandi í árslok 2025 Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Landhelgisgæslan er óábyrg Vilhelm Jónsson skrifar Skoðun Nýtt ár, nýr veruleiki, nýtt samtal Kristinn Árni Hróbjartsson skrifar Skoðun Kolefnissporið mitt Jón Fannar Árnason skrifar Skoðun Fullkomlega afgreitt þjóðaratkvæði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Á atvinnuvegaráðherra von á kraftaverki? Björn Ólafsson skrifar Skoðun ESB: Penninn og sverðið, aðgangur og yfirráð Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Aftur um Fjarðarheiðargöng Stefán Ómar Stefánsson van Hagen skrifar Skoðun Hitamál - Saga loftslagsins Höskuldur Búi Jónsson skrifar Skoðun Von, hugrekki og virðing við lok lífs Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hverjum þjónar kerfið? Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Vínsalarnir og vitorðsmenn þeirra Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Viðskilnaður Breta við ESB: Sársauki, frelsi og veðmálið um framtíðina Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun RÚV: Þú skalt ekki önnur útvörp hafa! Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Áramótaannáll 2025 Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Vonin sem sneri ekki aftur Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Ljósadýrð loftin gyllir Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Þegar reglugerðir og raunveruleiki rekast á Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hugmyndafræðilegur hornsteinn ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hinn falski raunveruleiki Kristján Fr. Friðbertsson skrifar Skoðun Bandaríkin léku lykilhlutverk í samruna Evrópu sem leiddi til friðar og efnahagslegrar velsældar Kristján Vigfússon skrifar Skoðun Alvarlegar rangfærslur í Hitamálum Eyþór Eðvarðsson skrifar Skoðun Verður Hvalfjörður gerður að einni stærstu rotþró landsins? Haraldur Eiríksson skrifar Skoðun Fleiri ásælast Grænland en Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Mótmæli frá grasrótinni eru orðin saga í Evrópu Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er tímabili friðar að ljúka árið 2026? Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Reykvískir lýðræðisjafnaðarmenn – kjósum oddvita Freyr Snorrason skrifar Skoðun Ástandið, jólavókaflóðið og druslur nútímans Sæunn I. Marinósdóttir skrifar Skoðun Gerið Ásthildi Lóu aftur að ráðherra – taka tvö Eyjólfur Pétur Hafstein skrifar Sjá meira
Í fyrsta skipti í stjórnmálasögunni verða loftslagsmál eitt aðal kosningamálið. Ég hef fylgst með og tekið þátt í opinberri umræðu um loftslagsmál í yfir 20 ár, en framan af því tímabili leið mér oft eins og ég væri að berja höfðinu við stein. Þetta hefur breyst, sérstaklega eftir að ungt fólk með vísindin að vopni hefur krafist þess að þetta stærsta velferðar-, efnahags- og friðarmál samtímans fái þá athygli sem það á skilið. Umhverfisverndarhreyfingin og loftslagsverkföllin eiga stórt hrós skilið. Það er árangur út af fyrir sig að breyta umræðunni og færa hina pólitísku línu. VG fær háa einkunn í síðustu viku kynntu Ungir umhverfissinnar Sólina, einkunnir fyrir stefnur stjórnmálaflokkana í loftslagsmálum, náttúruvernd og hringrásarhagkerfi. Niðurstöðurnar sýndu að mismikil innistæða er fyrir digurbarkalegu tali um loftslags- og umhverfismál. Við Vinstri græn fengum hins vegar næsthæstu einkunn allra flokka, 80,3 stig af 100, en einungis munaði 0,9 stigum á okkur og þeim sem skoraði hæst. Þessi niðurstaða sýnir að okkur er alvara og undirstrikar metnaðarfulla og róttæka stefnu okkar. VG hefur haldið loftslagsmálum á lofti frá 1999 Við Vinstri græn höfum ekki bara staðið loftslagsvaktina frá stofnun hreyfingarinnar árið 1999, heldur látið verkin tala og komið loftslagsstefnu okkar til framkvæmda þegar við höfum stýrt umhverfis- og auðlindaráðuneytinu. Fyrstu loftslagslögin voru samþykkt í tíð Svandísar Svavarsdóttur og aðgerðaáætlun sett fram, þar sem meðal annars voru teknar upp skattaívilnanir vegna orkuskipta. VG hefur snúið blaðinu við í loftslagsmálum á kjörtímabilinu Á þessu kjörtímabili höfum við svo snúið blaðinu algjörlega við í loftslagsmálum eftir nokkurra ára pólitískan doða, aukið bein framlög til málaflokksins um meira en 700%, ráðist í fjölda aðgerða á grunni fyrstu fjármögnuðu aðgerðaáætlunarinnar í loftslagsmálum og stóraukið landgræðslu, skógrækt og endurheimt votlendis. Við höfum klárað fyrstu stefnu Íslands um aðlögun samfélagsins að loftslagsbreytingum, lögfest markmið um kolefnishlutleysi eigi síðar en árið 2040 og sett fram ný og efld landsmarkmið um samdrátt í losun. Við höfum stóreflt rannsóknir, vöktun, nýsköpun og stjórnsýslu loftslagsmála. En það mikilvægasta er að við erum farin að sjá árangur því losun hefur dregist saman tvö ár í röð, en í fyrra gætir auðvitað líka áhrifa kórónaveirufaraldursins. VG boðar meiri metnað og frekari aðgerðir Við erum hins vegar hvergi nærri komin í höfn, og það eru risavaxin verkefni fram undan, þar sem vísindin þurfa ávallt að vera leiðarljós okkar við ákvarðanatöku. Hér eru 10 atriði sem við í VG leggjum áherslu á í loftslagsmálum: að Ísland setji sér sjálfstætt markmið um samdrátt í losun um að minnsta kosti 60% árið 2030, að Ísland nái að verða óháð jarðefnaeldsneyti í síðasta lagi árið 2045, banna olíuleit og olíuvinnslu við Ísland, auka möguleika fólks á að ganga, hjóla og nota almenningssamgöngur, meðal annars út frá hugmyndinni um 15 mínútna hverfið, tryggja orkuskipti í sjávarútvegi, landbúnaði, byggingariðnaði, almenningssamgöngum, þungaflutningum og ferðaþjónustu, án þess að gefa afslátt af náttúruvernd – og það er vel hægt, halda áfram að styðja myndarlega við nýsköpun og rannsóknir, tryggja sjálfbæra nýtingu lands og draga úr losun frá landnýtingu, auka kolefnisbindingu með endurheimt gróðurs og jarðvegs, í bergi eða öðrum jarðlögum, efla hringrásarhagkerfið og fjölga grænum störfum, efla grænar fjárfestingar og loftslagsvæna nýsköpun og skoða að lögfesta skyldur á lífeyrissjóði og fjármálastofnanir í þeim tilgangi. VG: Atkvæði greitt árangri í loftslagsmálum Við stöndum sannarlega frammi fyrir áskorunum í loftslagsmálum en í þeim felast líka tækifæri fyrir samfélagið. Við getum tekið höndum saman og skapað okkur sjálfum og framtíðarkynslóðum lífvænlegri heim og að því mun VG áfram vinna af kappi. Hér skiptir lykilmáli að tryggja jöfnuð í loftslagsaðgerðum þannig að umskipti yfir í grænt hagkerfi verði réttlátt og skilji ekkert okkar eftir. Atkvæði greitt VG er atkvæði greitt árangri í loftslagsmálum. Það skiptir máli hver stjórna. Höfundur er umhverfis- og auðlindaráðherra og leiðir lista Vinstri grænna í Suðvesturkjördæmi.
Þegar kerfið grípur of seint inn: Um börn og unglinga í vanda, úrræðaleysi og mikilvægi snemmtækrar íhlutunar Kristín Kolbeinsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar kerfið grípur of seint inn: Um börn og unglinga í vanda, úrræðaleysi og mikilvægi snemmtækrar íhlutunar Kristín Kolbeinsdóttir skrifar
Skoðun Viðskilnaður Breta við ESB: Sársauki, frelsi og veðmálið um framtíðina Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Bandaríkin léku lykilhlutverk í samruna Evrópu sem leiddi til friðar og efnahagslegrar velsældar Kristján Vigfússon skrifar
Þegar kerfið grípur of seint inn: Um börn og unglinga í vanda, úrræðaleysi og mikilvægi snemmtækrar íhlutunar Kristín Kolbeinsdóttir Skoðun