Lömbin þagna Bergsteinn Sigurðsson skrifar 22. febrúar 2008 04:00 Senn gengur í garð sá árstími þegar fjórtán ára þrautaganga margra foreldra er á enda og börnin ganga í fullorðinna manna tölu. Ungviðinu er smalað í kirkju eins og lömbum til slátrunar, sem er í vissum skilningi viðeigandi líking því úr kirkjunni snúa engin lömb; aðeins spengilegar ær og graðir hrútar. Barndómnum er formlega lokið. Hinum nýfermdu eru aftur á móti veittar höfðinglegar móttökur í samfélag fullorðinna. Strax í kirkjunni er þeim boðið í glas í fyrsta sinn. Þau fá dýrar gjafir á borð við sjónvarp, hljómflutningstæki og einkatölvur, gjafir sem eiga það helst sameiginlegt að ýta undir sjálfstæði hins nýfullorðna og búa hann undir að yfirgefa hreiðrið. Bestu fermingargjafirnar eru þær sem gera ungmennununm kleift að dvelja langdvölum í herbergi sínu án þess að hafa samneyti við annað heimilisfólk. Það sætir í rauninni furðu að næturgögn og örbylgjuofnar séu ekki orðnar vinsælar fermingargjafir; ef ekki væri fyrir salernisferðir og matartíma þyrfti hinn fermdi alls ekki að fara út úr herbergi sínu og gæti allt eins verið fluttur að heiman. Nú þarf bara að byrja að rukka hann um leigu og til verður fullveðja og nýtur þjóðfélagsþegn. (Athugið að þetta getur líka haft öfug áhrif; heyrst hefur af sprenglærðum lögfræðingum sem flytja ekki að heiman fyrr en um miðjan fertugsaldur.) En rétt eins og fæðing hins fullorðna er ljúf og gnægtafull eru dauðateygjur barnsins sárar og auðmýkjandi. Til að minna þá uppkomnu á að það er ekki eftirsóknarvert að vera barn er hinn pínlegi dauðdagi rammaður inn og hengdur upp á stofuvegg. Barndómur minn safnaðist til feðra sinna á sérlega raunalegan hátt. Í dökkbláum buxum, laxableikri skyrtu, dökkgrænum blazer-jakka, með skræpótt bindi, risastór gleraugu, skælt bros og hliðargreiðslu sem gerði hvaða skákmann sem er svalan í samanburði. Fermingin getur verið trámatísk lífsreynsla. Það var til dæmis ekkert gefið að ég kæmist óskaddaður frá minni. Fyrir miskunnsemi og fyrirhyggju foreldra minna á ég hins vegar eldri systur sem fermdist árið 1987 - þegar helför tískunnar var í hámarki - í hvítri buxnadragt með axlapúða og broddaklippt hár. Þeirri mótvægisaðgerð á ég sjálfsagt það að þakka að ég slapp svo til heill. Hver veit hvernig annars hefði getað farið? Kannski sæti ég núna einhvers staðar úti í bæ í grænum blazer-jakka, með skræpótt bindi og hárið stífgreitt til hliðar. Að spila póker og bridds. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bergsteinn Sigurðsson Mest lesið Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun
Senn gengur í garð sá árstími þegar fjórtán ára þrautaganga margra foreldra er á enda og börnin ganga í fullorðinna manna tölu. Ungviðinu er smalað í kirkju eins og lömbum til slátrunar, sem er í vissum skilningi viðeigandi líking því úr kirkjunni snúa engin lömb; aðeins spengilegar ær og graðir hrútar. Barndómnum er formlega lokið. Hinum nýfermdu eru aftur á móti veittar höfðinglegar móttökur í samfélag fullorðinna. Strax í kirkjunni er þeim boðið í glas í fyrsta sinn. Þau fá dýrar gjafir á borð við sjónvarp, hljómflutningstæki og einkatölvur, gjafir sem eiga það helst sameiginlegt að ýta undir sjálfstæði hins nýfullorðna og búa hann undir að yfirgefa hreiðrið. Bestu fermingargjafirnar eru þær sem gera ungmennununm kleift að dvelja langdvölum í herbergi sínu án þess að hafa samneyti við annað heimilisfólk. Það sætir í rauninni furðu að næturgögn og örbylgjuofnar séu ekki orðnar vinsælar fermingargjafir; ef ekki væri fyrir salernisferðir og matartíma þyrfti hinn fermdi alls ekki að fara út úr herbergi sínu og gæti allt eins verið fluttur að heiman. Nú þarf bara að byrja að rukka hann um leigu og til verður fullveðja og nýtur þjóðfélagsþegn. (Athugið að þetta getur líka haft öfug áhrif; heyrst hefur af sprenglærðum lögfræðingum sem flytja ekki að heiman fyrr en um miðjan fertugsaldur.) En rétt eins og fæðing hins fullorðna er ljúf og gnægtafull eru dauðateygjur barnsins sárar og auðmýkjandi. Til að minna þá uppkomnu á að það er ekki eftirsóknarvert að vera barn er hinn pínlegi dauðdagi rammaður inn og hengdur upp á stofuvegg. Barndómur minn safnaðist til feðra sinna á sérlega raunalegan hátt. Í dökkbláum buxum, laxableikri skyrtu, dökkgrænum blazer-jakka, með skræpótt bindi, risastór gleraugu, skælt bros og hliðargreiðslu sem gerði hvaða skákmann sem er svalan í samanburði. Fermingin getur verið trámatísk lífsreynsla. Það var til dæmis ekkert gefið að ég kæmist óskaddaður frá minni. Fyrir miskunnsemi og fyrirhyggju foreldra minna á ég hins vegar eldri systur sem fermdist árið 1987 - þegar helför tískunnar var í hámarki - í hvítri buxnadragt með axlapúða og broddaklippt hár. Þeirri mótvægisaðgerð á ég sjálfsagt það að þakka að ég slapp svo til heill. Hver veit hvernig annars hefði getað farið? Kannski sæti ég núna einhvers staðar úti í bæ í grænum blazer-jakka, með skræpótt bindi og hárið stífgreitt til hliðar. Að spila póker og bridds.
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon Skoðun
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon Skoðun